Thế giới
Thứ năm, 23/2/2023, 15:07 (GMT+7)

Một năm Ukraine hoang tàn trong lửa đạn

Ukraine trong năm qua hứng chịu nhiều mất mát về người và cơ sở hạ tầng, khi chiến sự diễn biến ngày càng khốc liệt.

Các thành viên lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine chiếm lĩnh vị trí trên tuyến đường ở thủ đô Kiev ngày 25/2/2022.

Một ngày trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, mở đầu cuộc chiến kéo dài với nhiều đau thương chồng chất.

Những ngày sau đó, lực lượng Nga tiến vào các thị trấn ở ngoại ô phía bắc Kiev, trong khi quân đội Ukraine thiết lập thế trận phòng thủ, quyết bảo vệ thủ đô.

Hai bên liên tục pháo kích vào mục tiêu của nhau ở ngoại ô Kiev, khiến các thị trấn tập trung nhiều dân lao động như Bucha và Irpin rơi vào tầm ngắm.

Người dân địa phương tháo chạy khỏi Irpin, sau khi thị trấn cách Kiev khoảng 25 km về phía bắc bị pháo kích dữ dội ngày 6/3/2022.

Xe tăng Nga hướng đến thành phố cảng Mariupol ngày 28/3/2022. Ngay từ những ngày đầu chiến sự, lực lượng Nga đã vây hãm Mariupol, thành phố chiến lược quan trọng tại đông nam Ukraine.

Trong lúc lực lượng Nga bao vây Mariupol, nhà máy Azovstal trở thành "pháo đài" phòng thủ cuối cùng của hàng nghìn lính hải quân đánh bộ Ukraine và các thành viên Tiểu đoàn Azov.

Một khu dân cư bị bom đạn phá hủy tại Mariupol, ngày 3/4/2022.

Sau 82 ngày bị vây hãm, Mariupol thất thủ. Kiểm soát Mariupol giúp Nga thiết lập hành lang trên bộ từ bán đảo Crimea qua vùng đông nam Ukraine tới biên giới.

Mariupol tan hoang nhìn từ trên cao
 
 

Thành phố Mariupol sau chiến dịch bao vây của lực lượng Nga. Video: Guardian.

Một phụ nữ gào khóc trước thi thể người bố 79 tuổi, thiệt mạng trong đợt pháo kích ở Kharkov, Ukraine, ngày 18/4/2022.

Chiến lược ban đầu của Tổng thống Vladimir Putin khi phát động chiến dịch là "đánh nhanh thắng nhanh", lật đổ chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zezlensky trong vài ngày để giành lợi thế tối đa. Nhưng khi vấp phải sự kháng cự quyết liệt của Ukraine và phản ứng mạnh chưa từng thấy từ phương Tây, chiến lược này đã thất bại.

Cuối tháng 3/2022, Nga tuyên bố hoàn thành giai đoạn một chiến dịch, rút lực lượng khỏi trận địa quanh Kiev và miền bắc, chuyển sang vây hãm nhằm chiếm từng thành phố ở vùng Donbass, miền đông Ukraine.

Một phụ nữ từ biệt chồng trước khi ra trận ở tiền tuyến Uzhhorod, ngày 26/4/2022.

Để đối phó lực lượng Nga, Ukraine cấm đàn ông dưới 60 tuổi xuất cảnh, thành lập lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ, kêu gọi người dân nhập ngũ để bảo vệ đất nước.

Binh sĩ Ukraine khai hỏa lựu pháo M777 do Mỹ cung cấp ở Kharkov, ngày 21/7/2022.

Loạt nước phương Tây đã gửi nhiều vũ khí hiện đại cho Ukraine để chống lại đà tiến của lực lượng Nga. Những khí tài như pháo M777 hay pháo phản lực HIMARS được cho là đã giúp Ukraine ngăn chặn Nga phát huy ưu thế về hỏa lực trên chiến trường.

Trước lo ngại Nga chuẩn bị mở đợt tiến công quy mô lớn, các nước phương Tây tháng trước đã chấp nhận viện trợ hàng trăm xe tăng chiến đấu chủ lực cho Ukraine.

Ngày 8/10/2022, cầu Kerch nối bán đảo Crimea với lục địa Nga bị đánh bom, khiến hai nhịp cầu bị sập.

Cây cầu dài 19 km nằm trên eo biển giữa Biển Đen và biển Azov được Nga xây dựng sau khi sáp nhập bán đảo Crimea. Đây được coi là tuyến đường trọng yếu kết nối bán đảo với đất liền Nga.

Tổng thống Putin cáo buộc Ukraine gây ra vụ tấn công, nhưng Kiev không nhận trách nhiệm. Trước đó, Nga đã tuyên bố sáp nhập 4 tỉnh Ukraine là Kherson, Zaporizhzhia ở miền nam và Donetsk, Lugansk ở miền đông.

Để đáp trả vụ đánh bom cầu Crimea, Nga liên tục tập kích tên lửa và máy bay không người lái (UAV), phá hủy 40% cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine, khiến nhiều vùng ở thủ đô Kiev mất điện và nước.

Vụ tập kích ngày 24/10/2022 đã gây mất điện diện rộng, khiến trung tâm thủ đô Kiev chìm trong bóng tối.

Ngày 11/11/2022, binh sĩ Ukraine tiến vào Kherson trong niềm xúc động của nhiều người dân mang cờ hoa ra đón.

Nga rút quân khỏi Kherson sau khi lực lượng Ukraine mở đợt phản công lớn, giành lại nhiều vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, đà phản công của Ukraine sau đó chững lại, do vấp phải phòng tuyến vững chắc của Nga.

Chiến sự hiện chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khi hai bên giao tranh dữ dội ở Bakhmut, thành phố được coi là đầu mối giao thông quan trọng, tiếp tế cho lực lượng Ukraine tại vùng Donbass.

Phương Tây và Ukraine nhận định Nga bắt đầu tăng tần suất tiến công tại tỉnh Lugansk và Donetsk, cảnh báo khả năng Moskva mở chiến dịch tấn công lớn để đánh dấu một năm phát động chiến dịch quân sự.

Ảnh: AFP, Reuters.