 |
|
Mộng được chữa bằng phẫu thuật. |
Nhãn khoa gọi bệnh này là "mộng", không kèm thêm từ "mắt" vì không có từ "mộng" nào dành cho các bộ phận cơ thể khác có bản chất na ná. Chẳng hạn, thịt thừa hậu môn thì là polyp hậu môn. Thịt thừa cổ tử cung thì gọi là polyp cổ tử cung, không ai gọi là "mộng" của hậu môn hoặc của cổ tử cung cả. Dân gian hay dùng từ "mộng thịt" mặc dầu là không hề có mộng sụn hoặc mộng xương.
Theo định nghĩa tóm tắt, "mộng là nếp tăng sinh của kết mạc nhãn cầu, hình tam giác, bò vào giác mạc". Tuy nhiên, mộng không phải lúc nào cũng hình tam giác. Có cái mộng đầu không nhọn, nó là hình thang.
Theo cấu trúc mô, mộng được chia thành hai loại. Mộng xơ ít mạch máu, nhiều tổ chức xơ, ít bị tái phát sau mổ. Mộng máu có rất nhiều mạch máu, nhìn đỏ rực. Tuy nó có tên máu nhưng không nên "máu" quá khi điều trị, phải cân nhắc, chọn kỹ thuật và tuổi mổ, vì loại này rất dễ tái phát sau mổ.
Theo mức độ bò vào giác mạc, mộng được chia ra thành 4 mức độ. Độ 1, đầu mộng chớm bò vào giác mạc; độ 2, đầu mộng bò sâu hơn nhưng chưa vào diện đồng tử. Độ 3, đầu mộng bò vào diện đồng tử và độ 4, đầu mộng bò vượt cả diện đồng tử.
Mộng còn được chia ra đơn và kép. Mộng đơn chỉ có ở một phía (từ phía mũi đi vào hoặc từ phía tai đi vào). Với mộng kép, cả hai phía trong và ngoài của giác mạc đều có mộng bò vào.
Ngoài việc làm mất mỹ quan, mộng còn có các tác hại khác, đáng ngại hơn: Bò vào che con ngươi, làm giảm thị lực; hạn chế động tác liếc mắt; co kéo làm méo giác mạc, gây loạn thị; cộm vướng khi chớp mắt. Mộng cũng hay đánh bẫy bụi và dị vật vào khe mi và giữ chúng lại; hoặc phối hợp với viêm kết mạc, gây cương tụ, phù nề làm bệnh thêm nặng. Về già, bệnh nhân dễ đục thủy tinh thể, cùng một lúc phải lo mổ mộng và thủy tinh thể, rất phiền toái.
Phương pháp điều trị nói chung là phẫu thuật, thuộc trung phẫu, chỉ tác động vào vỏ nhãn cầu, nội nhãn an toàn. Phẫu thuật không quá khó, quá phức tạp, tất nhiên là vẫn phải thận trọng. Sau mổ, tỷ lệ tái phát mộng cũng còn cao. Vì vậy, việc phòng mộng là quan trọng. Đơn giản nhất là hằng ngày giữ mắt sạch, khi đi đường, làm việc, môi trường nhiều bụi cần đeo kính bảo hộ. Dùng nước sạch và khăn sạch để tránh bị đau mắt. Nếu bị đau mắt, nhất là bệnh mắt hột, phải khám và chữa triệt để.
BS Hoàng Sinh, Sức Khỏe & Đời Sống