Nghiên cứu do các chuyên gia tại Viện Francis Crick, Đại học Hoàng gia London thực hiện, công bố ngày 31/1, trên trang medRxiv, chưa được bình duyệt.
Các nhà khoa học lo ngại molnupiravir có thể tạo ra các biến chủng mới, dễ lây lan hoặc đe dọa sức khỏe. Các đột biến liên quan đến thuốc đã được xác định trong mẫu virus lấy từ hàng chục bệnh nhân.
Nghiên cứu đã xem xét khoảng 13 triệu bộ gene virus trong cơ sở dữ liệu khắp thế giới. Các đột biến liên quan đến thuốc phổ biến ở các quốc gia sử dụng nhiều molnupiravir, đặc biệt là Mỹ và Australia, ít xuất hiện ở Canada, Pháp và các quốc gia không sử dụng thuốc.
Các chuyên gia chưa tìm được bằng chứng cho thấy đột biến virus có thể trốn tránh miễn dịch hoặc gây ra các triệu chứng nặng hơn. Tuy nhiên, sự tồn tại của chúng là nổi bật rủi ro tiềm ẩn mà giới khoa học lo ngại khi sử dụng thuốc kháng virus rộng rãi.
Molnupiravir hoạt động bằng cách tạo ra các đột biến trong bộ gene của nCoV để ngăn virus nhân lên trong cơ thể, giảm khả gây bệnh nặng. Khi nó được cấp phép vào cuối năm 2021, một số nhà khoa học cảnh báo cơ chế này có thể làm phát sinh các đột biến có hại.
"Luôn có mối lo ngại tiềm ẩn rằng thuốc có thể tạo biến chủng mới. Điều này phần lớn là giả thuyết, song nghiên cứu phần nào xác thực mối bận tâm đó", Jonathan Li, nhà virus học tại Trường Y Harvard và Bệnh viện Brigham and Women's ở Boston, cho biết.
Thuốc molnupiravir tại bệnh viện Misericordia, ở Grosseto, Italy, tháng 2/2022. Ảnh: Reuters
Trả lời truyền thông, hãng dược Merck đã bác bỏ quan điểm cho rằng molnupiravir gây ra các biến chủng mới. Robert Josephson, phát ngôn viên của hãng, cho biết: "Không có bằng chứng cho thấy tác dụng kháng virus thúc đẩy sự phát triển của các biến chủng. Dựa trên dữ liệu đã có, chúng tôi tin rằng molnupiravir không có khả năng tạo ra các biến chủng mới đáng lo ngại".
Josephson cho biết các đột biến mới đã xuất hiện trong quá trình Covid-19 lây lan không thể kiểm soát. Molnupiravir hiện là một phần quan trọng trong cuộc chiến chống dịch. Theo ông, nghiên cứu trên động vật của Merck cho thấy thuốc không gây bất cứ đột biến nào.
Ngoài ra, theo Josephson, đột biến mới có liên quan đến việc điều trị bằng molnupiravir, song chưa có bằng chứng trực tiếp cho thấy chúng phát sinh từ những bệnh nhân dùng thuốc của hãng.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), cơ quan cấp phép cho molnupiravir, cho biết họ không bình luận về nghiên cứu của bên thứ ba. Cơ quan sẽ làm việc với các nhà sản xuất thuốc Covid-19 nhằm đánh giá hoạt động của sản phẩm trên biến chủng.
Thục Linh (Theo SCMP)