![]() |
Bức chân dung Fornarina của Raphael. |
Theo nghiên cứu mới, hạt ngọc trai được gắn vào trong một chiếc khăn trùm đầu tinh tế, là một trong số những chi tiết ám chỉ cuộc hôn nhân bí mật của hoạ sĩ thời phục hưng với cô người mẫu xinh đẹp trong bức chân dung Fornaria, con gái của một thợ làm bánh, bất chấp cuộc đính hôn đình đám của ông với cháu gái của giáo hoàng Vatican đầy quyền lực. Người ta cũng tuyên bố rằng Raphael đã qua đời khi còn độc thân ở tuổi 37.
"Đó là một cuộc tình không được chấp thuận. Ông ấy là một nhân vật nổi tiếng. Khoảng cách đã chia rẽ họ cũng giống như trường hợp giữa George Clooney và người giúp việc của mình". Maurizio Bernardelli Curuz, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết.
Ngọc trai đã gợi nhắc tới tên của cô người mẫu tên là Margherita, tiếng Latin có nghĩa là ngọc trai, chứ không phải Maria Bibbiena, vị hôn thê tương lai của họa sĩ. Ngọc trai cũng xuất hiện trong bức chân dung Velata của Raphael.
Không chỉ ngọc trai mà còn có một loạt các dấu hiệu khác về cuộc hôn nhân bí mật giữa hoạ sĩ và người mẫu nằm trong bức Fornarina, từ dải băng trên cánh tay nàng mang tên của Raphael - một cách ký khác thường của họa sĩ - tới chiếc nhẫn cưới trên ngón tay, sau đó đã bị các học trò của ông xoá mất.
"Điều này nghe có vẻ xa lạ với chúng ta, nhưng đó là trò chơi khám phá thường ngày tại xã hội Phục hưng", Curuz nói. "Ít nhất đến thế kỷ 18 sự ẩn dụ trong các bức tranh vẫn là một điều vô cùng quan trọng. Chính trường phái Ấn tượng đã làm giảm khả năng đọc tranh của chúng ta".
Nhà lịch sử gia nghệ thuật cho biết ông đã tìm thấy bằng chứng ủng hộ những ẩn dụ đó, từ các tài liệu đương thời tới các bản chụp X quang tác phẩm Fornarina.
Câu chuyện Margherita là tình nhân của Raphael cũng không phải là mới. Jean-Auguste-Dominique Ingres của Pháp vào thế kỷ 19 đã vẽ cô người mẫu ngồi trên đùi hoạ sĩ. Một thế kỷ sau, Picasso miêu tả cuộc hẹn hò của họ trong một loạt những bức hoạ rõ nét. Nhà văn Honore de Balzac cũng nhắc đến 2 người tình này trong tác phẩm của mình.
Nhưng Curuz không chỉ dừng ở sự phỏng đoán, họ lần theo các dấu vết và phát hiện thấy những văn bản chứng tỏ 2 người đã bí mật tổ chức đám cưới. Nhóm cho biết họ có đủ chứng cớ để kết luận rằng Margherita là chủ đề trong cả bức Fornarina và Velata, điều này đã được ghi lại trong một văn bản nói rằng đó là bức hoạ của người phụ nữ mà Raphael yêu cho đến chết.
Và theo Curuz, Margherita cũng nằm trong các tác phẩm khác của Raphael, từ các bức tranh tại trường Athens tới các bức hoạ trên tường tại cung điện Farnesina ở Rome.
Tại trường Athens, trên bức tranh tường của một căn phòng hiện là một phần của bảo tàng Vatican, mọi nhân vật đều nhìn đi hướng khác hoặc nhìn vào nhau, duy chỉ có Margherita và Raphael là ngang nhiên nhìn thẳng vào khách tham quan.
Nhưng bất chấp sự hiện diện của nàng trong bức tranh, sự tồn tại của Margherita vẫn được giấu kín một cách kỹ lưỡng, nếu không phải bởi Raphael thì cũng bởi học trò của ông.
Bức hoạ gốc được khám phá bên dưới Fornarina trong cuộc phục chế gần đây cho thấy nhân vật mặc một lớp vải trong suốt được phác hoạ nhanh chóng và tưởng tượng từ đời thực - một ám chỉ khác về mối quan hệ của hoạ sĩ với người mẫu của mình.
Hình ảnh được đặt trên nền của bụi cây mộc qua và cây mía - biểu tượng của sự thanh xuân và trung thành, và người phụ nữ cũng mang một chiếc nhẫn cưới bên tay trái. Nhưng bức tranh cuối cùng, được hoàn thành sau cái chết của Raphael, đã bị một bàn tay vụng về xoá mất chiếc nhẫn và bụi cây.
"Vào thời điểm danh hoạ qua đời, trường học của Raphael đang vẽ bức Sala di Constantino trong toà thánh Vatican và họ đã làm mọi cách để không bị tước đi sứ mệnh của mình. Nó sẽ đồng nghĩa với việc phá sản", Curuz cho biết.
Để làm lắng dịu các tin đồn, học trò của Raphael còn đặt trên mộ ông một tấm biển đề tên vị hôn thê Maria Bibbiena, như thể để gắn kết 2 người với nhau sau cái chết.
Margherita với mái tóc đen như nhánh ngay sau đó cũng đã bị đưa đi. 4 tháng sau cái chết của Raphael, nữ tu viện Sant’ Apollonia tại Rome đã ghi nhận sự xuất hiện của một nhân vật mới: quả phụ Margherita, con gái của thợ làm bánh Siena.
M.T. (theo Reuters)