 |
|
Đại văn hào Anton Chekhov. |
Gần như suốt 5 năm kết hôn với nhau, Chekhov sống xa vợ, và cuộc hôn nhân của họ được duy trì nhờ 800 bức thư. Họ gặp nhau tháng 9/1898 khi Chekhov đọc giới thiệu vở kịch mới Chim hải âu, lúc đó ông 38 tuổi, còn Olga vừa tròn 30.
Trong suốt những năm ấy, Chekhov và Olga viết mỗi người chừng 400 bức thư. Về sau, những bức thư này được công bố bằng tiếng Nga và tiếng Anh. Mối tình thơ mộng diễn ra đúng vào thời kỳ thịnh vượng của Nhà hát Hàn lâm Nghệ thuật, khi Nhà hát ra đời và dựng liền 4 vở kịch của Chekhov, vở nào Olga cũng đảm nhiệm vai chính.
Qua những cánh thư, cặp tình nhân luôn kể nhau nghe tỉ mỉ những biến cố trong cuộc đời: việc Olga bị sảy thai và đau ốm năm 1902; những ngày bình phục chậm chạp của nàng; sức khỏe của Chekhov suy sụp và tắt dần vào lúc ông biết vở Vườn anh đào - vở kịch cuối cùng của ông - được công diễn trên sân khấu Nhà hát Hàn lâm Nghệ thuật vào tháng 1/1904. Họ ngừng viết thư cho nhau vào tháng 4/1904, khi Chekhov trở về Matxcơva để cùng Olga sang Đức, nơi ông qua đời vào ngày 2/7/1904.
Dù Olga bận ngập đầu với công việc ở nhà hát, Chekhov lúc nào cũng đau ốm, và ở rất xa nhau, nhưng chưa bao giờ họ quên viết thư cho người mình yêu quý. Olga thường viết cho Chekhov hoặc từ nhà hát, hoặc từ nhà riêng, hoặc trong lúc ngồi trên tàu hoả từ Ianta trở về Matxcơva. Còn Chekhov thường viết thư cho nàng từ Ianta, vào lúc buồn nhớ vì cô đơn, khao khát mong được nghe tin từ nhà hát, hay những lúc bị cơn đau hành hạ.
Mặc dù mối quan hệ nhiều nỗi bi kịch, hai người vẫn tiếp tục thư từ, cũng chính nhờ có những lá thư mà hai người có niềm tin với cuộc đời. Olga là sợi dây mong manh duy nhất duy trì mối liên hệ giữa Chekhov với Matxcơva, với Nhà hát mà ông xiết bao mong nhớ. Còn Olga, nàng cố tìm mọi cách làm nhẹ bớt "tội lỗi" trước người chồng sức lực đang tàn dần mà nàng không có điều kiện sống bên cạnh để chăm nom, săn sóc. Hơn nữa, Olga hiểu rằng, Chekhov không chỉ là nhà viết kịch nổi tiếng nhất nước Nga, ông còn là sự bảo đảm cho thành công trong sự nghiệp diễn viên của nàng.
Bệnh tật càng nặng, những lá thư Chekhov viết càng ngắn (Hôm nay anh ăn súp và trứng, anh không thể chịu nổi thịt cừu nữa). Còn những lá thư của Olga thì ngày càng tuyệt vọng hơn (Em cảm thấy thật xấu hổ khi dám tự gọi mình là vợ anh). Mặc dù vậy, thư của cả hai đều rất dịu dàng âu yếm. Olga viết thư đúng phong cách nàng thể hiện trên sân khấu: say đắm, nồng nhiệt, gọi Chekhov là "Anh yêu", "Anh thương mến". Chekhov viết thư đúng như phong cách sống của ông, gọi nàng bằng đủ những cái tên âu yếm "Con mèo nhỏ của anh", "Con ngựa nhỏ của anh", nhưng không bao giờ gọi nàng là Olga.
Những lá thư trao đổi giữa hai bên còn rọi ánh sáng vào bản tính bí ẩn của Chekhov. Ông không tha thiết chuyện hôn nhân, có thể bởi ông phải gánh quá nhiều trách nhiệm về tài chính trong nhiều năm trời, phải giúp đỡ về kinh tế cho gia đình đông đúc của ông.
"Được, tôi sẽ lấy vợ nếu anh muốn thế", Chekhov đã viết như vậy cho người chủ xuất bản của mình là Xuvorin vào năm 1895. Trong năm đó, ông có quan hệ yêu đương với ít nhất ba người phụ nữ, và một trong số đó có thể đã trở thành nguyên mẫu nữ nhân vật chính trong vở Chim hải âu.
Sau khi gặp Olga Knipper, Chekhov đã nhận được những gì ông muốn. Một số nhà viết tiểu sử Chekhov cho rằng, cuộc hôn nhân của họ không thể lâu bền nếu như họ chung sống với nhau. "Tôi không có khả năng làm một việc phức tạp và khó hiểu như hôn nhân, vai trò người chồng khiến tôi hoảng sợ", Chekhov từng viết như vậy. Những nhà nghiên cứu này cũng cho rằng, ngay cả Olga cũng sẽ không thoả mãn với cuộc sống gia đình bình thường.
(Theo Tiền Phong)