Đại bồi thẩm đoàn liên bang ở Washington ngày 1/8 công bố cáo trạng dài 45 trang, truy tố cựu tổng thống Donald Trump với cáo buộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Cáo trạng nhắc đến "Pence" hoặc "phó tổng thống Mỹ" hơn 100 lần, cho thấy ông liên quan đáng kể trong cuộc điều tra.
Theo cáo trạng, ông Pence "đã ghi chép lại" các nỗ lực của ông Trump cùng đồng minh nhằm lật ngược thất bại trước đối thủ Joe Biden, dẫn đến cuộc bạo loạn ở quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021. Ông Trump khi đó gây áp lực để ông Pence dùng thẩm quyền không công nhận kết quả bầu cử nhưng bất thành, dẫn đến sự rạn nứt quan hệ kéo dài đến hiện tại.
"Ngày 25/12/2020, khi phó tổng thống gọi điện chúc mừng Giáng sinh, bị cáo nhanh chóng chuyển chủ đề cuộc trò chuyện sang ngày 6/1 và đề nghị phó tổng thống bác bỏ phiếu đại cử tri hôm đó", cáo trạng cho biết. "Phó tổng thống phản đối, nhắc lại điều ông từng nói với bị cáo là 'tôi không nghĩ mình có thẩm quyền thay đổi kết quả'".
Ngày 1/1/2021, cựu tổng thống Trump công kích Pence vì cấp phó phản đối một vụ kiện cho rằng ông có thẩm quyền bác kết quả bầu cử bang. Trump nói với Pence rằng "ông quá thật thà".
Cựu phó tổng thống Mỹ Mike Pence phát biểu tại Arlington, bang Virginia ngày 17/7. Ảnh: AFP
Cáo trạng cho biết hai lãnh đạo đã gặp riêng ngày 5/1/2021 và ông Pence một lần nữa từ chối can thiệp kết quả bầu cử. Một ngày sau, bạo loạn xảy ra ở Đồi Capitol, hàng nghìn người ủng hộ Trump đã tràn vào tòa nhà quốc hội, làm gián đoạn quy trình kiểm phiếu đại cử tri để công nhận ông Biden thắng cử. Ông Trump đã đăng một số dòng tweet, kêu gọi các đảng viên Cộng hòa "chiến đấu", đồng thời tiếp tục cáo buộc kết quả bầu cử có gian lận.
Đây là vụ tấn công nghiêm trọng nhất nhắm vào tòa nhà quốc hội Mỹ trong hơn hai thế kỷ, khiến 5 người chết, hàng chục người bị thương. Ủy ban phụ trách điều tra đã phát hơn 100 trát triệu tập và thu thập lời khai của hơn 1.000 người từ khi thành lập năm 2021. Ông Pence hồi tháng 4 trình diện đại bồi thẩm đoàn ở Washington để cung cấp thông tin.
Bình luận về cáo trạng truy tố ông Trump, ông Pence ngày 2/8 nói "tổng thống khi đó được vây quanh bởi một nhóm luật sư lập dị, luôn đưa ra những lời ông ấy muốn nghe".
"Ngày 6/1, tổng thống Trump yêu cầu tôi chọn giữa ông ấy và hiến pháp. Tôi đã chọn hiến pháp và sẽ luôn như vậy", Pence nói.
Hiện chưa rõ ông Pence có được tòa triệu tập nếu ông Trump bị xét xử hay không. Cựu tổng thống Mỹ dự kiến trình diện tòa án liên bang tại Washington vào 16h ngày 3/8 (3h ngày 4/8 giờ Hà Nội) để nghe cáo trạng.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại sự kiện vận động ở Erie, bang Pennsylvania ngày 29/7. Ảnh: AFP
Ông Trump và ông Pence đều là ứng viên đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024. Tuy nhiên, bê bối pháp lý dường như không ảnh hưởng đến vị thế của Trump.
Kết quả khảo sát của New York Times/Siena College thực hiện ngày 23-27/7 cho thấy ông Trump nhận được 54% sự ủng hộ, dẫn trước người ở vị trí số hai Ron DeSantis với khoảng cách 37 điểm phần trăm. Trong khi đó, ông Pence chỉ nhận được 3% sự ủng hộ và đang có nguy cơ không đủ tiêu chuẩn tham gia vòng tranh luận đầu tiên của đảng Cộng hòa.
Như Tâm (Theo Washington Post, CBS News)