Theo Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng gạo của vùng đồng bằng trung du Bắc Bộ phụ thuộc chủ yếu vào nguồn nước sông Hồng và Thái Bình, trong đó có việc điều tiết của các hồ Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang. Thời điểm nông dân lấy nước gieo cấy đã cận kề (từ 5/1 đến 28/2/2008), nhưng nguồn nước lại xuống thấp kỷ lục.
Mực nước sông Thái Bình sáng qua tại Phả Lại chỉ còn 1,15 m, thấp hơn so với cùng kỳ 40 cm. Hồ Hòa Bình hiện chỉ còn 113 m nước, kém cùng kỳ năm ngoái khoảng 3 m. Trong khi đó, theo nhận định của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn, từ nay đến hết tháng 4, lượng mưa ở Bắc Bộ sẽ còn thấp hơn trung bình nhiều năm. Mực nước sông Hồng tại Hà Nội có thể xuống 1,2 m vào tháng 2.
 |
|
Lòng sông Hồng đang bị thu hẹp. Ảnh: Hồng Khánh. |
Để đủ nước gieo cấy, ngày 6/12, Cục Thủy lợi đã có văn bản đề nghị Tập đoàn Điện lực VN (EVN) tăng phát điện của hồ Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang. Mục đích là bổ sung nước cho hạ du sông Hồng - Thái Bình, đảm bảo mực nước tại Hà Nội trong 3 đợt làm đất đại trà ổn định từ 2,5 m trở lên; thời gian lấy nước và thời kỳ tưới dưỡng ổn định từ 2,2 m trở lên.
Tuy nhiên, tại công văn trả lời ngày 18/12, EVN dự kiến chỉ tăng xả nước các hồ thủy điện trong 2 đợt và chỉ đảm bảo mực nước trên sông Hồng tại Hà Nội là 2,3 m.
Không đồng ý với mức xả này, ngày 6/12, Cục Thủy lợi lại có văn bản đề nghị EVN nghiên cứu, điều tiết mực nước như đề xuất trước đó. Ngày 27/12, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng có văn bản đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công thương, Tập đoàn điện lực thực hiện xả nước 3 đợt, đảm bảo lượng nước làm đất gieo cấy.
Trong khi các cơ quan còn tranh cãi, ngày 28/12, Thủ tướng đã ra chỉ thị yêu cầu EVN rà soát lại tình hình trữ nước ở các hồ chứa thủy điện, có kế hoạch điều tiết nguồn nước hợp lý (lên kế hoạch điều độ từng tuần, từng tháng, từng quý) để đảm bảo việc phát điện và cấp nước phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân năm 2008 có hiệu quả.
Riêng về việc xả nước, Thủ tướng yêu cầu EVN phối hợp với Bộ Nông nghiệp thực hiện xả nước phục vụ đổ ải 3 lần, đảm bảo mức nước sông Hồng tại Hà Nội là 2,3 m.
Đây là năm thứ 5 liên tiếp miền Bắc gặp khó khăn về nước để làm đất gieo cấy và tưới tiêu trong vụ đông xuân.
Hồng Khánh