"Chúng tôi không thể làm điều đó. Đó không phải việc của chúng tôi", Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador nói trong cuộc họp báo ngày 8/8 khi được hỏi liệu giới chức Mexico có thực thi lệnh bắt của Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin hay không.
Ông Lopez Obrador cũng xác nhận Mexico đã gửi lời mời nguyên thủ các quốc gia mà nước này thiết lập quan hệ ngoại giao tới tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Claudia Sheinbaum vào 1/10.
"Nguyên thủ các nước này đều được mời. Các chính quyền quyết định có tham dự hay không. Điều này phù hợp với nghi thức ngoại giao của Mexico", lãnh đạo Mexico cho hay.
Hiện chưa rõ ông Putin có tới tham dự lễ nhậm chức hay không.
Bình luận của ông Lopez Obrador được đưa ra sau khi đại sứ quán Ukraine hôm 7/8 đề nghị Mexico thực hiện nghĩa vụ thành viên ICC nếu ông Putin đến nước này.
ICC hồi tháng 3/2023 phát lệnh bắt Tổng thống Putin và ủy viên của Tổng thống phụ trách quyền trẻ em Maria Lvova-Belova với cáo buộc di chuyển trái phép trẻ em từ Ukraine sang Nga, coi đây là "tội ác chiến tranh". Nga không phải thành viên ICC và đã bác cáo buộc này. Moskva cũng phát lệnh bắt Chủ tịch cùng một số thẩm phán của ICC để đáp trả.
Theo quy định, các nước thành viên ICC, trong đó có Mexico, có nghĩa vụ bắt Tổng thống Putin nếu ông tới lãnh thổ của họ. Tuy nhiên, động thái của ICC chủ yếu mang tính biểu tượng, vì quan chức bị phát lệnh bắt thường tránh đến những nước này. ICC không thể tiến hành xét xử vắng mặt.
Nga và Mexico đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ. Tổng thống Putin hồi tháng 6 chúc mừng bà Sheinbaum thắng cử, nói rằng Mexico là "đối tác thân thiện của Nga ở Mỹ Latin".
Một đơn vị quân đội Nga tham gia cuộc diễu hành kỷ niệm ngày quốc khánh Mexico vào tháng 9/2023, khiến Tổng thống Lopez Obrador bị chỉ trích do Nga đang mở chiến dịch ở Ukraine.
"Khoảng một năm trước, Mexico mời các quốc gia mà chúng tôi vẫn thường mời tham gia diễu hành ngày quốc khánh, trong đó có Nga. Một số người đã biến sự việc này thành bê bối lớn chống lại chúng tôi, dù sĩ quan các nước khác cũng góp mặt", ông Lopez Obrador nói trong cuộc họp báo. "Chúng tôi phản đối xung đột, ủng hộ hòa bình. Chúng tôi đã kêu gọi Nga và Ukraine đạt được thỏa thuận".
Huyền Lê (Theo Reuters, TASS)