Tờ Izvestia của Nga ngày 6/8 dẫn lời quan chức đại sứ quán Mexico ở Moskva cho biết Mexico đã gửi lời mời Tổng thống Vladimir Putin tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mexico Claudia Sheinbaum vào 1/10.
Juan Ramon de la Fuente, người được chọn làm ngoại trưởng Mexico trong chính quyền của Sheinbaum, cho biết nghi thức ngoại giao chuẩn mực là mời lãnh đạo của tất cả quốc gia mà Mexico thiết lập quan hệ tới dự lễ nhậm chức của tân tổng thống, trong đó có cả Nga và Ukraine.
Nga chưa bình luận về lời mời của Mexico. Theo Izvestia, quan chức sứ quán Mexico nói rằng "Tổng thống Nga sẽ quyết định liệu ông đích thân tham dự hay cử một quan chức cấp cao đại diện cho mình".
Đại sứ quán Ukraine ngày 7/8 đề nghị Mexico thực hiện nghĩa vụ của thành viên ICC nếu ông Putin đến nước này. Họ cũng cảm ơn Mexico đã gửi lời mời ông Volodymyr Zelensky tới dự lễ nhậm chức của bà Sheinbaum.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) hồi tháng 3/2023 phát lệnh bắt Tổng thống Nga Vladimir Putin và ủy viên của Tổng thống phụ trách quyền trẻ em Maria Lvova-Belova với cáo buộc di chuyển trái phép trẻ em từ Ukraine sang Nga, coi đây là "tội ác chiến tranh". Nga không là phải thành viên ICC và đã bác bỏ cáo buộc này. Moskva phát lệnh bắt Chủ tịch cùng một số thẩm phán của ICC để đáp trả.
Theo quy định, các nước thành viên ICC, trong đó có Mexico, có nghĩa vụ bắt ông Putin nếu ông tới lãnh thổ của họ. Tuy nhiên, động thái của ICC chủ yếu mang tính biểu tượng, vì quan chức bị phát lệnh bắt thường tránh đến những nước này. ICC không thể tiến hành xét xử vắng mặt.
Năm ngoái, Nam Phi, nước thành viên ICC, rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan với kịch bản ông Putin có thể tới dự hội nghị BRICS. Sau đó Moskva cử Ngoại trưởng Sergei Lavrov tới dự hội nghị.
Nga và Mexico đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ. Một đơn vị quân đội Nga từng tham gia cuộc diễu hành kỷ niệm ngày quốc khánh Mexico vào tháng 9/2023. Tổng thống Putin hồi tháng 6 chúc mừng bà Sheinbaum thắng cử, nói rằng Mexico là "đối tác thân thiện của Nga ở Mỹ Latin".
Bà Sheinbaum sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mexico, sau khi giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử ngày 2/6.
Ngọc Ánh (Theo AFP)