Ngày 26/10, tại buổi làm việc với Ban Thanh tra TAND Tối cao, bà Nguyễn Thị Việt (58 tuổi, quê Thanh Hóa) đã nộp đơn kêu oan cho con trai Lê Văn Mạnh - phạm nhân bị kết án tử hình về tội Giết người và Hiếp dâm trẻ em. Ngoài việc đề nghị TAND Tối cao xem xét lại bản án phúc thẩm ra ngày 25/11/2008, bà còn đề nghị hoãn thi hành án tử hình với Mạnh.
Nghe bà trình bày, cán bộ TAND Tối cao đã liên hệ với Chánh án TAND tỉnh Thanh Hóa và được cho hay tòa này chưa ra quyết định thi hành án tử hình với bị án Mạnh, do đó chưa có cơ sở để xem xét hoãn thi hành án. Đối với đề nghị xem xét lại bản án, TAND Tối cao cho hay sẽ rà soát theo đúng quy định.
Bà Nguyễn Thị Việt tại Hà Nội. Ảnh: Bảo Hà.
Ngồi bên cổng cơ quan tiếp dân ở Hà Nội trao đổi VnExpress, bà Việt cho hay, sau phiên xét xử sơ thẩm lần một kết thúc năm 2005, thăm con tại trại giam, bà thấy Mạnh than đã bị ép nhận tội. Từ đây, người mẹ bắt đầu hành trình gõ cửa các cơ quan tố tụng để kêu oan cho con, dù chỉ với "niềm tin nội tâm" những điều con nói là sự thật.
Gương mặt sạm nắng, hóp gầy, bà Việt kể ngày 21/3/2005 bà và Mạnh đi chuyển đồ cho con gái từ chiều đến chập tối. Khi về nhà, bà sai Mạnh đi tìm em gái đang thả trâu ngoài đồng. Tối hôm đó cả nhà quây quần ăn cơm, xem phim truyền hình thì nghe làng xóm xôn xao việc cô bé hàng xóm tên Linh (14 tuổi) mất tích, nghi bị chết đuối. Ba bố con Mạnh cùng nhiều dân làng mò ở một số ao nhưng không thấy xác.
Chiều hôm sau, thi thể Linh được tìm thấy ở một bụi cây gần bờ sông cách xa làng. Công an về làng điều tra, cho hay đây là một án hiếp dâm, giết người. Rồi bẵng một thời gian, con trai bà bị công an về làng áp giải với cáo buộc là thủ phạm.
Phiên xét xử Mạnh diễn ra sau đó vài tháng. “Trước tòa, tôi chết đứng khi HĐXX nói rằng con trai tôi đã nhận tội và còn viết thư về thú tội với gia đình, mong gia đình bồi thường giúp" bà nói và cho hay từ hồi Mạnh bị bắt cho đến giờ cả chục năm gia đình vẫn chưa biết "mặt mũi lá thư đó như thế nào".
Suốt 6 phiên tòa xử đi xử lại vụ án này, bà đều không thấy HĐXX đọc bức thư công khai. "Giả sử bức thư có thật cũng bất thường vì con tôi nhiều năm đi làm xa nhà cũng chưa từng liên lạc bằng thư tay", mẹ tử tù nói.
Suốt 10 năm dù bà không nhớ đã bao nhiêu đêm phải ngủ ở vỉa hè để chờ đến sáng tới các cơ quan có thẩm quyền gửi đơn kêu cứu. “Lúc nào chăn nuôi tốt, gom được kha khá tiền tôi đều ra Hà Nội. Có lúc túng bấn, bòn vét bán từng mớ rau thì phải mấy tháng mới đủ trang trải một chuyển đi", bà Việt kể.
Mọi lần đi một mình để tiết kiệm chi phí, nhưng lần ra Hà Nội những ngày này bà kéo theo cả con trai, con rể và đứa cháu trai đang học lớp 6 là con của Mạnh bởi ngày 17/10 nhận được thông báo của TAND tỉnh Thanh Hóa về việc thi hành án tử đối với Mạnh. Theo nội dung của thông báo, nếu gia đình muốn xin nhận tử thi của người chấp hành án để đưa về địa phương an táng thì gửi đơn đến Chánh án TAND tỉnh Thanh Hóa trước ngày 26/10/2015 để Hội đồng thi hành án tử hình có kế hoạch giải quyết.
“Cả nhà tôi lạnh run người khi nhìn thấy thông báo nên vội ra Hà Nội ngay. Cái chết của con đã cận kề, chúng tôi làm sao ngồi yên được”, bà Việt mệt mỏi nói.
Bà cho hay, Mạnh còn có con gái đang học lớp 5, hiện được ông bà ngoại của bé nuôi vì mẹ cháu đã đi lấy chồng. "Hai anh em chúng nó mỗi đứa mỗi nơi. Tôi cũng chỉ đủ sức nuôi thằng lớn”, bà Việt thở dài nhìn cháu trai và quả quyết "ngày nào còn sống tôi vẫn còn kêu oan cho con. Nếu chết đi rồi, tôi sẽ dặn cháu nội tiếp tục".
Bản án hình sự sơ thẩm ngày 29/7/2008 của TAND tỉnh Thanh Hóa xác định, khoảng 17h ngày 21/3/2005, trong lúc đi tìm trâu ở bờ sông Cầu Chày (xã Yên Thịnh), Mạnh thấy bé Linh đang đi vệ sinh nên lén lút lại gần, bịt miệng khống chế rồi thực hiện hành vi hiếp dâm. Nạn nhân chống cự liền bị Mạnh hành hung.
Mạnh sau đó ôm xác nạn nhân lội qua sông Cầu Chày giấu vào bụi cây rậm ở bờ sông thuộc xã Xuân Minh, huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa). Sợ bị phát giác, Mạnh xé quần áo của nạn nhân làm dây quấn quanh cổ nhằm tạo hiện trường giả một vụ thắt cổ tự vẫn.
Ngày 20/4/2005, Mạnh bị bắt theo lệnh truy nã của Công an tỉnh Đồng Nai do hành vi cướp tài sản và bỏ trốn (vụ án khác). Ngày 23/4/2005, Mạnh từ trong trại tạm giam gửi cho bố với nội dung nhận là thủ phạm gây án với bé Linh với nội dung: "Con đã nhận hết tội, nhờ bố sang xin lỗi gia đình cháu và bồi thường thiệt hại...". Thư này bị nhà chức trách thu giữ, dùng làm căn cứ buộc tội.
Từ năm 2005 đến 2008, Mạnh đã bị 3 lần xét xử sơ thẩm, 3 lần phúc thẩm và một lần giám đốc thẩm. Trong tất cả phiên tòa, Mạnh đều phản cung, tố cáo bị điều tra viên và các bạn cùng phòng đánh, ép viết thư nhận tội.
Mạnh cho rằng thời điểm xảy ra án mạng, anh ta đang đi làm giúp em gái Lê Thị Nhài nên có bằng chứng ngoại phạm. Hơn nữa, HĐXX căn cứ vào bức thư để khép tội trong khi thư là do bị 2 phạm nhân cùng buồng ép viết.
*Tên nạn nhân đã thay đổi.
Bảo Hà