Theo điểm b khoản 1 điều 57 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, từ ngày 1/1/2022, đối với hành vi từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật sẽ bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng (trước đây, theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP chỉ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng).
Theo khoản 2 điều 57 Nghị định 144/2021, ngoài việc bị phạt tiền nêu trên còn áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thực hiện nghĩa vụ đóng góp, nuôi dưỡng theo quy định.
Theo điều 186 Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017), người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại điều này mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điều 380 của Bộ luật Hình sự, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Theo khoản 1 điều 119 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, người được cấp dưỡng, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.
Căn cứ vào các quy định nêu trên, trước tiên bạn cần trao đổi với mẹ của con bạn về việc cấp dưỡng cho con (như là thỏa thuận mức cấp dưỡng mới cho phù hợp hơn, bên nào từ chối cấp dưỡng sẽ gặp chế tài từ pháp luật...). Trường hợp đã trao đổi mà mẹ của con bạn vẫn từ chối cấp dưỡng thì bạn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM