MC Phan Anh vừa trở thành đại sứ của Quỹ Cộng Đồng Aviva. Anh chia sẻ cùng VnExpress những trải nghiệm khi hoạt động cộng đồng.
- Từ đâu anh quyết định thực hiện những hoạt động vì cộng đồng?
- Nhận thức là cả một quá trình và đến một thời điểm nào đó mình nghĩ là cần phải làm. Tôi không nhớ là bắt đầu từ khi nào, chỉ đơn giản là thấy muốn làm và thực hiện. Khi giúp đỡ mọi người, nhìn thấy họ hạnh phúc thì bản thân cũng hạnh phúc vì giúp được cho người khác, cảm thấy có thêm một ý nghĩa khác cho cuộc sống.
Nhiều người cũng hỏi tôi vì sao lại thực hiện những hoạt động đó, thực sự tôi cũng không biết. Tôi chỉ nghĩ đơn giản là mình nên làm và có điều kiện để làm điều đó về mặt tiền bạc, thời gian và sự hỗ trợ của mọi người xung quanh.
- Những kỷ niệm đáng nhớ của anh khi tham gia các hoạt động cộng đồng?
- Tôi vẫn còn nhớ cuối năm 2016 tôi đã kêu gọi được 24 tỷ đồng để giúp đỡ cho những hoàn cảnh khó khăn ở miền Trung. Với số tiền đó, chúng tôi đã hỗ trợ 560 con bò giống, một nhà máy nước sạch, xây 31 căn nhà chống lũ, trao tặng hàng nghìn phần quà cho các hộ dân và giúp 143 em nhỏ được mổ tim. Đó là điều tôi không ngờ tới bởi ban đầu chỉ mong muốn có một tỷ giúp đỡ bà con và bản thân đã đóng góp một nửa rồi.
Khi đến trao tặng quà, mọi người rất hạnh phúc. Một con bò, năm trăm nghìn hay một triệu với họ là rất quý. Có người bẽn lẽn chạy vội dúi vào tôi một túi cam rồi bỏ đi mất, có lẽ chị cảm thấy món quà không nhiều giá trị nên ngại nhưng với tôi lại rất đáng quý. Cũng có người không được tặng quà nhưng vẫn cảm ơn rối rít vì chúng tôi giúp làng xóm của họ. Có một cô còn sáng tác bài hát riêng để tặng chúng tôi nữa.
Một lần tôi kêu gọi giúp đỡ cho đồng bào Tây Bắc với chế độ chỉ bạn bè có thể xem trên Facebook. Tuy nhiên, rất xúc động khi chỉ trong vòng 8 tiếng mà số tiền ủng hộ đã lên đến 1,4 tỷ đồng để chúng tôi có thể đi ngay trong ngày hôm ấy.
Tuy nhiên, có nhiều lần tôi bật khóc vì bị ngờ vực là ăn chặn số tiền thiện nguyện. Tôi nghĩ ai trong cuộc sống cũng có quyền đặt câu hỏi nhưng bất cứ sự nghi ngờ nào cũng cần có cơ sở khoa học và bằng chứng. Nhiều người thậm chí buông lời cay nghiệt về gia đình và các con khiến tôi tự hỏi mình đã làm gì sai với người ta. Có những khoản giao dịch rất lạ lùng là 100 đồng, 200 đồng hay 500 đồng. Là một người tích cực, tôi suy nghĩ có thể là nhầm lẫn hoặc ai đó đùa với mình. Nhiều người nghĩ tôi giả mạo giấy tờ, tôi giải thích, chụp sao kê ngân hàng thì lại bị nói làm dấu giả nhưng lại không biết nếu thật sự như vậy tôi có nguy cơ phạm pháp rất cao. Dù nói thế nào họ cũng không tin, thậm chí bảo tôi cấu kết với ngân hàng hoặc chỉ một ngân hàng được chuyển khoản như vậy.
- Anh đối diện như thế nào với những phản ứng tiêu cực đó?
- Đầu tiên là giận, ức chế, có những lúc tôi xù lông và muốn la lên là tại sao lại đối xử với tôi như thế. Sau đấy tôi lại thấy thương những người đó hơn là ghét bởi họ đã đánh mất niềm tin và cái nhìn tích cực vào cuộc sống giữa một xã hội có quá nhiều điều nghi hoặc. Dần dần tôi nhận ra mình không cần phải giải thích thêm nữa vì ai hiểu thì sẽ hiểu, còn không muốn tin thì sẽ mãi mãi không tin, qua đó tôi cũng kiên định hơn với mục tiêu của mình.
Thật ra ai mà không thích danh tiếng. Khi làm việc tốt, được ghi nhận, trân trọng và thậm chí là được khen, tuyên dương, mình cũng sướng chứ nên khi bị chửi cũng ức chế và giận dữ. Cuối cùng, tôi đã tự hỏi một câu rằng việc mình đang làm là để làm gì, mục đích giúp đỡ bà con đã được thực hiện hay chưa và mình có làm hết sức hay không. Khi câu trả lời là có thì tôi phải tự hào vì điều đó, tại sao lại lăn tăn mong muốn để được khen hay được cái này cái kia. Khi nhận ra như vậy thì tôi thấy mọi thứ nhẹ nhàng và không có gì căng thẳng nữa.
Câu chuyện buồn, giận, tức chỉ là cảm xúc, tôi biết ơn vì đó là cơ hội giúp mình làm chủ cảm xúc tốt hơn. Bởi trong cuộc sống cũng có lúc mình giận con cái và buông những lời làm con tổn thương, nếu có thể làm chủ cảm xúc với những người kia thì mình cũng có thể làm chủ cơn giận với những người yêu thương của mình.
- Các con anh nói gì về những việc bố làm và đồng hành với anh trên hành trình ấy?
- Con gái lớn của tôi đã 13 tuổi và cũng sử dụng mạng xã hội nên việc tiếp nhận thông tin trái chiều là không thể tránh khỏi. Tôi cũng hỏi là con nghĩ thế nào khi người ta nói về bố tệ như vậy. Tôi rất hạnh phúc và xúc động khi cháu nói là "Con ở bên bố nhiều hơn người ta nên con biết bố là người như thế nào".
Tôi không chủ trương bắt con phải chung tay vì cộng đồng mà muốn mọi thứ đến tự nhiên. Các cháu còn quá nhỏ, mình không thể đòi hỏi con phải yêu thương tất cả mọi người, phải biết chia sẻ vì cộng đồng, con phải thế này thế kia bởi các cháu không thể ngay một lúc cảm nhận được. Đó là đòi hỏi quá đáng với trẻ con. Với tôi thì hãy để con phát triển tự nhiên và bố mẹ hãy là những tấm gương. Tôi cho rằng các con đều có quan sát và hiểu những gì bố mẹ làm, đến một ngày nào đó tôi tin các cũng cháu sẽ hành động như mình.
- Hành trình hoạt động cộng đồng của anh trải qua nhiều cung bậc, sau tất cả thì cảm xúc đọng lại trong anh là gì?
- Đó là một hành trình gian nan và vất vả nhưng sau tất cả, tôi thấy mình trưởng thành và bao dung hơn. Tôi không sống để tìm kiếm sự ủng hộ, yêu thương của tất thảy mà tôi làm việc mình muốn làm và cố gắng làm thật tốt, nếu tin tưởng thì mọi người có thể cùng tham gia.
Nếu phải tuyên bố trước mọi người một điều gì đó, tôi có thể sẽ e ngại. Tuy nhiên, với hành trình vì cộng đồng thì tôi không có gì phải xấu hổ. Tôi có thể đứng trước mọi người và tự tin nói rằng tôi đã làm hết sức mình và tôi là một người tử tế. Đó là điều hạnh phúc thật sự bởi tôi nghĩ không mấy ai dám làm như vậy.
- Sau những câu chuyện trái chiều, nhiều doanh nghiệp vẫn mời anh làm đại sứ và gần đây nhất là Quỹ Cộng Đồng Aviva. Anh nghĩ sao về điều này?
- Đó là tình cảm, sự yêu thương, quan tâm và đặc biệt là tin tưởng của những cá nhân, doanh nghiệp có cùng suy nghĩ và mục đích với tôi khi hoạt động vì cộng đồng. Họ đã nhìn thấy tôi truyền cảm hứng cho cộng đồng ra sao, luôn theo dõi và ủng hộ tôi. Trên khía cạnh nào đó họ là những người đang làm những điều tử tế và tuyên chiến với những cái xấu.
Thật sự thì người tin hay không tin mình đều có nên việc nhiều doanh nghiệp biết nhưng vẫn chọn hình ảnh Phan Anh khiến tôi hạnh phúc bởi họ có niềm tin vững vàng nơi tôi. Tôi biết họ đã tìm hiểu mình rất nhiều và hạnh phúc khi Quỹ Cộng Đồng Aviva chọn tôi là đại sứ. Những người thực hiện chương trình nói rằng họ hiểu những gì tôi đang làm và tin tưởng tôi. Đó là một điều rất tuyệt vời.
- Quan điểm của anh khi hoạt động cộng đồng là gì?
- Quan điểm của tôi là giúp đỡ phải có tính tập trung và không dàn trải để mang lại hiệu quả tốt. Ví dụ đợt đó chúng tôi quyên góp 24 tỷ đồng và dồn hết số tiền ấy hỗ trợ bà con miền Trung về nơi ở, kế sinh nhai hay điều kiện sinh hoạt. Điều này cũng trùng với quan điểm của Quỹ Cộng Đồng Aviva, hướng tới kêu gọi và tài trợ những dự án mang lại những thay đổi tích cực cho cộng đồng với ba hạng mục chính là môi trường, sức khỏe cộng đồng và giáo dục.
Một số người có góc nhìn tiêu cực thường cho rằng cá nhân, doanh nghiệp hoạt động vì cộng đồng là để làm màu. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng việc gì cũng có ảnh hưởng nhất định. Đầu tiên cũng có thể là sự hào nhoáng rồi đến hành động liên tục thì đến một ngày nào đó nó sẽ trở thành chính con người bạn. Người ngoài có thể nghĩ là làm màu nhưng tiền là tiền thật và giúp đỡ cũng là giúp đỡ thật. Có người nhìn vào cũng thấy mình nên làm như vậy thì đó là những sự lan tỏa tích cực cho cộng đồng. Tôi nghĩ rằng tất cả những việc đó trước hết là giúp cho chính mình bởi đó là cộng đồng nơi gia đình và con cái chúng ta sinh sống. Nếu cộng đồng đó ngày càng tốt đẹp hơn thì cuộc sống của chúng ta và gia đình của chúng ta cũng sẽ tốt đẹp hơn.
- Với việc trở thành đại sứ của Quỹ Cộng Đồng Aviva, anh mong muốn có thể truyền đi thông điệp gì?
- Quan niệm của tôi là tiền bạc kiếm được nên có sự phân bổ như dành 5-10% thu nhập ở lĩnh vực nào đó dành cho cộng đồng. Tôi thậm chí nghĩ rằng mình phải làm như vậy bởi chúng ta không thể nào sống một mình. Chúng ta sống trong một cộng đồng mà tất cả mọi người đều liên quan và có sự tương hỗ lẫn nhau. Nhiều cá nhân, doanh nghiệp tin vào hình ảnh của tôi và có cùng suy nghĩ về những hoạt động vì cộng đồng.
Quỹ Cộng Đồng Aviva tài trợ 3 tỷ đồng về môi trường, giáo dục và sức khỏe cho 50 dự án ở ba hạng mức tài trợ: 1.500 USD, 3.000 USD và 5.000 USD. Thông điệp của chương trình là "Hành động nhỏ, thay đổi lớn". Tôi hy vọng thông qua việc truyền cảm hứng cho các cá nhân, đội nhóm trong cộng đồng hiện thực hóa những ý tưởng và dự án mang lại giá trị thiết thực, chất lượng cuộc sống của người dân Việt Nam sẽ ngày càng nâng cao về cả chất và lượng.
Tôi sẵn sàng tham gia bất cứ dự án vì cộng đồng nào nếu cá nhân, tổ chức thấy sự đồng hành của tôi có thể giúp họ truyền tải thông điệp tốt đẹp, tử tế đến mọi người. Làm được điều đó là niềm hạnh phúc đối với tôi.
Trương Sanh