Mây tro từ vụ phun trào 109 năm trước ập đến đảo Mỹ

Đám mây tro bụi từ vụ phun trào năm 1912 của núi lửa Novarupta trong Khu bảo tồn và Công viên quốc gia Katmai (KNPP), đang bay về phía đảo Kodiak, Alaska. Những cơn gió tây bắc mạnh gần KNPP và thung lũng Ten Thousand Smokes đã khuấy động tro núi lửa hôm 17/11.

"Thời điểm này trong năm, những cơn gió tây bắc có thể tràn xuống từ vùng Katmai, cuốn đi một ít tro lắng đọng từ vụ phun trào năm 1912 rồi đưa chúng bay lên cao", Hans Schwaiger, nhà địa vật lý của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) làm việc tại Đài quan sát Núi lửa Alaska, cho biết.

Giới khoa học ước tính gió sẽ mang tro núi lửa đi xa khoảng 160 km, hướng về phía đảo Kodiak, và đám mây tro sẽ không bay cao hơn 2.130 m. Một cảnh báo cũng đã được phát ra dành cho máy bay.

Một lượng tro bụi nhỏ có thể rơi xuống các khu vực gần đó. "Đám mây này có vẻ không nhiều tro như những đám mây khác nên có thể chỉ trút xuống một lượng tro không đáng kể", Schwaiger nói.

Vụ phun trào núi lửa Novarupta rất đặc biệt vì tạo ra nhiều luồng mạt vụn núi lửa lắng đọng trên mặt đất, nhất là ở thung lũng Ten Thousand Smokes. Đây là một trong những vụ phun trào được nghiên cứu nhiều nhất trên thế giới. Sự kiện kéo dài ba ngày, bắt đầu từ ngày 6/6/1912, tro bụi bắn lên cao tới 30.480 m. USGS ước tính, khoảng 15 km3 magma đã phun trào, gấp 30 lần lượng magma phun ra từ núi St. Helens ở bang Washington 40 năm trước.

Vụ phun trào núi lửa Novarupta được coi là mạnh nhất thế kỷ 20 và nằm trong số những vụ phun trào lớn nhất lịch sử. Tro bụi lắng đọng ở nơi ngày nay là thung lũng Ten Thousand Smokes, có những nơi dày tới hơn 180 m. Môi trường gió mạnh, khô hạn và không có tuyết đôi khi sẽ tạo ra những đám mây tro bụi, theo Đài quan sát Núi lửa Alaska. Hiện không có vụ phun trào nào diễn ra tại Katmai.

Thu Thảo (Theo Newsweek)

• Viễn cảnh nếu vành đai lửa Thái Bình Dương phun trào