Máy lọc không khí thực sự có tác dụng trong việc thanh lọc bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc trong không khí. Dễ thấy nhất, gia đình có sử dụng máy lọc sau một thời gian mở bên trong máy sẽ thấy có một lớp bụi dày bám trên màng lọc thô tùy thuộc vào không gian sống trong khi các kiểm nghiệm thực tế cũng xác nhận bụi mịn bám lại ở các màng lọc cao cấp bên trong.
Tất nhiên, việc không khí sạch hơn khi sử dụng máy không dễ cảm nhận lập tức cũng như thấy rõ các thay đổi như khi sử dụng máy hút ẩm hay các loại máy vệ sinh khác như hút bụi, lau sàn. Ngoài ra, hiệu quả và tác dụng đến đâu còn phụ thuộc nhiều vào loại máy, cách sử dụng trong từng gia đình.
Một số người dùng cho rằng máy lọc không khí kém hiệu quả khi đặt câu hỏi tại sao dùng rồi nhưng vẫn thấy có bụi bám trên đồ vật? Đây là hiểu lầm phổ biến vì máy lọc không khí không phải máy hút bụi. Sản phẩm này chủ yếu lọc các hạt bụi siêu mịn, kích thước 2,5 micromet (PM 2.5) gây hại sức khỏe con người chứ không phải bụi thông thường cỡ lớn. Màng bụi người dùng nhìn thấy bám dính ở màng lọc thô của máy là bụi lớn, chủ yếu chỉ hút được ở vị trí gần máy. Bụi siêu mịn lơ lửng trong không khí có thể hút được khi máy lọc tạo luồng khí lưu thông và phạm vi hoạt động phụ thuộc từng model, có thể lên tới hàng chục mét vuông với thiết bị dân dụng.
Cơ chế máy lọc không khí rất đơn giản. Bộ phận quan trọng nhất là bộ màng lọc. Máy có một quạt hút gió từ bên ngoài, đi qua màng lọc, giữ lại bụi mịn, vi khuẩn nấm mốc trên màng lọc, trong khi không khí sạch sẽ được thổi ngược ra căn phòng. Chất lượng màng lọc là thành phần ảnh hưởng lớn nhất tới hiệu quả của một máy lọc không khí.
Khi chọn máy lọc khí, nên chọn máy có màng lọc HEPA, có thể giữ lại bụi mịn PM 2.5, một số vi khuẩn nấm mốc. Nhiều dòng máy có thêm tính năng lọc mùi, tạo ion âm, màng lọc có carbon... Khi mua máy, người dùng nên chú ý đến giá, độ phổ biến của màng lọc bởi linh kiện này thường phải thay thế từ 6 tháng đến một năm. Những loại dùng màng lọc vĩnh cửu có giá đắt hơn nhiều và vẫn cần vệ sinh thường xuyên. Đây là bộ phận quan trọng nhất nên người dùng cần lưu ý thay thế đúng hạn hoặc không để quá hạn thời gian dài, ảnh hưởng tới hiệu quả của máy.
Các loại máy cao cấp khác nhau còn phụ thuộc vào kiểu dáng, tính năng phụ trợ. Những model đắt tiền có động cơ quạt gió tạo ra luồng khí lưu thông lớn hơn nhưng yên tĩnh, không ảnh hưởng tới sinh hoạt thông thường. Máy lọc khí thường tích hợp thêm bù ion âm, cũng là một tính năng giúp loại bỏ các hạt bụi lơ lửng trong không khí. Một số model có thể thêm tính năng bù ẩm, phù hợp trời hanh khô hoặc dùng trong phòng điều hòa.
Khi sử dụng máy lọc không khí, nên để ở các vị trí thông thoáng trong căn phòng, nơi không khí lưu thông tốt để tăng hiệu quả máy. Nếu mở cửa, nên tắt máy lọc bởi khi đó việc lọc khí không còn nhiều tác dụng. Tuy nhiên, mở cửa bật máy lọc cũng không ảnh hưởng nhiều đến sản phẩm. Tốt nhất nên mua các loại máy thông minh, kết hợp ngữ cảnh, tự động tắt, mở máy khi mở, đóng cửa.
Nhà sản xuất luôn đưa ra tầm hoạt động hiệu quả của máy lọc khí theo diện tích sử dụng như 10-15 m2. Người dùng nên mua dòng máy có công suất phù hợp hoặc thậm chí dư một chút để có hiệu quả cao.
Nguyễn Tiến Minh
Chuyên gia điện gia dụng