Máy bay do thám RQ-4 Global Hawk. Ảnh: Wikipedia |
Quyết định triển khai các máy bay do thám RQ-4 Global Hawk được đưa ra trong cuộc họp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Satoshi Morimoto và người đồng cấp Mỹ Leon Panetta tại Lầu Năm góc hôm 5/8, báo Đài Loan dẫn tin của NHK và Yomiuri Shimbun. Các máy bay này cũng sẽ thực hiện nhiệm vụ do thám quanh quần đảo Okinawa.
Hoạt động ở độ cao khoảng 18.000 m, RQ-4 cung cấp hình ảnh do thám, giám sát từ tầm xa và gần thời gian thực bằng một radar có khẩu độ tổng hợp, độ phân giải cao. Ít nhất ba chiếc RQ-4 đã được Mỹ triển khai đến căn cứ Không quân Andersen ở đảo Guam từ tháng 9/2010, nhằm tăng cường năng lực tình báo ở châu Á-Thái Bình Dương.
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng quanh chuỗi đảo được gọi là Senkaku trong tiếng Nhật và Điếu Ngư theo tiếng Trung, lực lượng phòng vệ hàng hải Nhật Bản đang chủ yếu dựa vào máy bay do thám P-3C Orion để giám sát các hoạt động của hải quân Trung Quốc tại khu vực này.
Tetsuo Kotani, một nhà nghiên cứu thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Nhật Bản ở Tokyo, nhận định rằng quyết định triển khai RQ-4 Global Hawk mang một thông điệp quan trọng.
"Global Hawk có thể trở thành biểu tượng của hợp tác tình báo, trinh sát và giám sát giữa hai đồng minh Mỹ-Nhật", ông nói. "Bước đi này cũng gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Bắc Kinh rằng Washington ủng hộ mạnh mẽ cho Tokyo".
Tuy nhiên, ông Kotani cho rằng Trung Quốc không nên hiểu nhầm thông điệp thực sự là nhằm ổn định tình hình. Theo ông, đây chỉ là biện pháp mà Mỹ trấn an Nhật Bản. Một khi Nhật Bản còn được Mỹ ủng hộ thì nước này sẽ không có những hành động mạnh mẽ hơn nữa đối với Trung Quốc ở Senkaku/Điếu Ngư.
Cũng trong cuộc họp trên, ông Panetta và ông Morimoto đã nhất trí sửa đổi lần cuối Hướng dẫn Hợp tác Quốc phòng Nhật-Mỹ, thỏa thuận điều chỉnh hợp tác giữa lực lượng phòng vệ Nhật Bản và quân đội Mỹ trong những trường hợp khủng hoảng.
Được thông qua năm 1978, các hướng dẫn này đã được sửa đổi năm 1997 nhằm đối phó với chương trình hạt nhân của Triều Tiên. Theo Yomiuri Shimbun, lần hiệu chỉnh này sẽ tập trung vào hợp tác quốc phòng trên quần đảo Nansei để đối phó với sự lớn mạnh của quân đội Trung Quốc và việc gia tăng hoạt động ở vùng biển quanh Nhật Bản, cũng như chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.
Anh Ngọc