"Cuốn sổ tiết kiệm là bảo bối của tôi, thường không cho người khác nhìn bao giờ", cụ ông Hồ Vạn Chí, 74 tuổi, người thôn Ngư Phong, huyện Tây Hương, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc rưng rưng cầm quyển sổ tiết kiệm của cha đẻ để lại, nói.

Ông Hồ rưng rưng đưa ra quyển sổ tiết kiệm. Ảnh: HSW
"Tôi xây nhà đã mấy năm rồi, nợ người ta mấy chục nghìn tệ, giờ muốn rút tiền gửi trong sổ này ra để trả nợ", ông nói. Đứa con trai duy nhất của ông đang phải đi làm thuê làm mướn, nếu như rút được tiền, con trai ông sẽ không phải vất vả nữa.
Quyển sổ có thời hạn từ 18/12/1954 đến 18/1/1955. Trên sổ ghi: Gửi vào chi nhánh tỉnh Thiểm Tây, ngân hàng nhân dân Trung Quốc, với số tiền 100.000 tệ.
Khi mang quyển sổ đến ngân hàng đổi tiền, đại diện chi nhánh ngân hàng cho biết, ông phải chờ ngân hàng xác minh xem sổ là thật hay giả, có đổi tiền được hay không và đổi theo tỷ giá nào.
Con trai ông sau đó lên mạng tìm hiểu, biết được ở Tây An, thủ phủ tỉnh Thiểm Tây, năm 2012 cũng xảy ra một vụ việc tương tự. Sổ tiết kiệm 100.000 nhân dân tệ của cụ ông Vương Quảng Can, gửi ở chi nhánh tỉnh Thiểm Tây, ngân hàng nhân dân Trung Quốc 60 năm trước, chỉ đổi được 12,9 tệ (khoảng 50.000 VND), tính theo quy định hiện thời của ngân hàng.
Sau khi biết được số tiền tiết kiệm của mình rất có thể chỉ rút ra được hơn chục tệ, ông Hồ quyết định không lấy nữa, mà giữ sổ làm kỷ niệm.
Chuyên gia khoa kinh tế, đại học Bách Khoa tỉnh Thiểm Tây cho rằng những năm 70, 80 của thế kỷ trước, ngân hàng trung ương nước này đã phát hành tiền giấy mới, tỷ giá quy đổi tiền tệ lúc bấy giờ là 1: 10.000. Có nghĩa là, quyển sổ trong tay ông Hồ, nếu tính theo tỷ giá này, hiện giờ là chẳng đáng bao nhiêu.
Người dùng mạng Trung Quốc làm phép so sánh vui về giá trị theo thời gian của đồng tiền nước này. Theo đó, những năm 50 ở Trung Quốc, 100.000 tệ có thể mua được 400 tấn gạo, hay 70 tấn thịt lợn. Ngày nay, 100.000 tệ chỉ mua được 15 tấn gạo, hay 3 tấn thịt lợn. Nay với khoảng 13 tệ ước tính rút được, ông Hồ Vạn Chí có thể mua 5 chiếc bánh bao loại rẻ tiền.
Hồng Hạnh