Báo cáo thường niên về triển vọng kinh tế năm 2026 do Viện Kinh tế Mastercard (Mastercard Economics Institute - MEI) công bố ngày 11/12. Báo cáo Triển vọng Kinh tế 2026 của MEI bao quát 12 thị trường tại châu Á và châu Đại Dương, được xây dựng từ nhiều nguồn dữ liệu công khai kết hợp với dữ liệu giao dịch được tổng hợp và ẩn danh từ Mastercard, cùng với các mô hình phân tích của MEI nhằm ước tính hoạt động kinh tế.
Trong báo cáo, các chuyên gia phân tích khu vực châu Á - Thái Bình Dương được dự báo tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang thích ứng với những thay đổi vĩ mô, làn sóng đầu tư vào AI, cùng các xu hướng tiêu dùng đang chuyển dịch. Ở quy mô toàn cầu, MEI dự báo tăng trưởng GDP thực năm 2026 đạt 3,1%, giảm nhẹ so với mức 3,2% ước tính của năm 2025.
Khách hàng dùng thẻ Mastercard trong tiêu dùng. Ảnh: Mastercard
Đơn vị nhận định rằng triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2026 được định hình bởi hai nhóm yếu tố song song: rủi ro và cơ hội. Các gói kích thích tài khóa cùng tiến bộ công nghệ, đặc biệt là việc tích hợp AI vào hoạt động doanh nghiệp, được kỳ vọng tạo thêm động lực tăng trưởng. Song, mức độ hưởng lợi từ các động lực này sẽ không đồng đều giữa các khu vực. Cùng lúc, căng thẳng địa chính trị, quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng tiếp tục tạo ra những điểm đứt gãy, làm gia tăng mức độ bất định đối với thương mại và sản xuất.
Trong bối cảnh đó, MEI dự báo tăng trưởng GDP tại châu Á - Thái Bình Dương vẫn giữ ổn định trong năm 2026. Lạm phát hạ nhiệt, chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ và thu nhập thực tế tại nhiều thị trường được cải thiện đang góp phần nâng cao điều kiện sống của các hộ gia đình, củng cố nền tảng ổn định của khu vực. Người tiêu dùng tiếp tục tận dụng công nghệ, chú trọng giá trị và ưu tiên chi tiêu cho các trải nghiệm như du lịch, trong khi vẫn thận trọng với chi phí cho các nhu cầu thiết yếu. Du lịch, cả nội khối lẫn quốc tế, tiếp tục đóng vai trò là một trong những động lực kinh tế quan trọng.
Ông David Mann, Kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Mastercard, nhận định rằng khu vực này đã thể hiện khả năng phục hồi rõ nét. Theo ông, triển vọng đối với người tiêu dùng châu Á - Thái Bình Dương nhìn chung vẫn tích cực, phản ánh sự cải thiện của các điều kiện kinh tế vi mô tại nhiều thị trường. Việc nắm bắt và thích ứng với các xu hướng nhu cầu nền tảng sẽ đóng vai trò then chốt đối với doanh nghiệp trong năm 2026.
Động lực kinh tế then chốt năm 2026
Ở lĩnh vực thương mại, MEI ghi nhận quá trình tái cấu trúc tiếp tục diễn ra. Châu Á - Thái Bình Dương vẫn giữ vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng toàn cầu, với Ấn Độ, ASEAN và Trung Quốc đại lục ngày càng đóng vai trò lớn hơn khi dòng vốn và nguồn cung được tái cơ cấu.
Song song thương mại, AI và chính sách công nghiệp được xem là động lực tăng trưởng quan trọng trong năm sau. Theo chỉ số chi tiêu cho AI của MEI, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Hong Kong (Trung Quốc) đang dẫn đầu khu vực về mức độ ứng dụng AI trong cả khối doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Cùng với đó, các chuyên gia đánh giá, nhiều chính sách công nghiệp và hạ tầng chọn lọc như phát triển các trung tâm AI, trung tâm dữ liệu, đô thị thông minh và đầu tư vào bán dẫn đang đặt nền móng cho giai đoạn số hóa tiếp theo. Nhìn tổng thể, những chuyển dịch này đang giúp châu Á - Thái Bình Dương định vị và hưởng lợi mạnh mẽ trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển đổi năng suất nhờ vào AI.
Du lịch tiếp tục duy trì vai trò là động lực tăng trưởng bền vững của châu Á - Thái Bình Dương. Trong nửa đầu năm nay, chi tiêu du lịch ra nước ngoài của Singapore cao hơn 2,7 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2019. Indonesia và Philippines dẫn đầu khu vực với mức chi tiêu du lịch ra nước ngoài tăng lần lượt 40% và 28%. Du lịch quốc tế đến Nhật Bản và một số nước ASEAN đã trở lại ổn định, trong khi du lịch nội khối mở rộng nhờ xu hướng ưu tiên trải nghiệm. MEI nhận định, diễn biến này cho thấy sức bền của ngành dịch vụ và vai trò dẫn dắt của lĩnh vực này đối với triển vọng kinh tế khu vực.
Tăng trưởng phân hóa, tiêu dùng giữ vai trò then chốt
Về triển vọng từng thị trường, ngành tiêu dùng được dự đoán củng cố đà tăng xuyên suốt cả năm. Đà tăng này đến từ các đợt cắt giảm lãi suất dự kiến và các biện pháp tài khóa có trọng tâm trong khuôn khổ kế hoạch 5 năm sắp tới. Những chính sách đang thúc đẩy sự mở rộng của các nhóm "tiêu dùng mới" như làm đẹp, chăm sóc sức khỏe, nâng cấp phong cách sống và các sản phẩm sưu tầm gắn với cộng đồng người hâm mộ.
Song song đó, xu hướng "tiêu dùng thông minh" (trading smart) ngày càng rõ nét, khi người tiêu dùng ưu tiên chất lượng và trải nghiệm thay vì chỉ tập trung vào giá rẻ. Sự dịch chuyển này đang tái định hình hoạt động bán lẻ và các kênh số.
Đối với nhóm ASEAN-5, triển vọng tăng trưởng được dự báo có sự phân hóa. Indonesia và Philippines tiếp tục nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực, lần lượt ở mức 5,0% và 5,6%. Trong khi đó, Malaysia và Singapore được dự báo quay về mức tăng trưởng ổn định hơn, tương ứng 4,2% và 2,2%. Thái Lan dự kiến tăng trưởng 1,8%. Các rủi ro chính bao gồm biến động giá năng lượng và sự thay đổi trong nhu cầu toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến thị trường lao động.
Tại Australia và New Zealand, áp lực chi phí hạ nhiệt cùng xu hướng giảm lãi suất được dự báo sẽ thúc đẩy chi tiêu hộ gia đình. Chi tiêu cho trải nghiệm tiếp tục đóng vai trò động lực phục hồi, khi người tiêu dùng ưu tiên du lịch, nghỉ dưỡng và các hoạt động giải trí dễ tiếp cận.
Trên toàn khu vực, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) đang đẩy mạnh ứng dụng công cụ số và kênh trực tuyến. Cách tiếp cận này giúp tối ưu vận hành, mở rộng tiếp cận khách hàng và nâng cao khả năng thích ứng trước những biến động của thương mại toàn cầu.
Ông David Mann nhận định, dù triển vọng của châu Á - Thái Bình Dương nhìn chung tích cực, khu vực vẫn đối mặt với nhiều rủi ro trong năm 2026. Những yếu tố này bao gồm phân mảnh thương mại, các cú sốc bên ngoài và sự chênh lệch trong tiến bộ công nghệ. Theo ông, cách ứng phó với những thách thức này sẽ quyết định giai đoạn tăng trưởng tiếp theo. Khả năng thích ứng, đầu tư vào năng lực số và nắm bắt sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng sẽ là yếu tố then chốt dẫn đến thành công.
Viện Kinh tế Mastercard cung cấp các phân tích và góc nhìn chuyên sâu về xu hướng kinh tế toàn cầu và địa phương, dựa trên công nghệ phân tích dữ liệu tiên tiến cùng nguồn dữ liệu độc quyền của Mastercard. Thành lập năm 2020, MEI hỗ trợ doanh nghiệp, chính phủ và các nhà hoạch định chính sách thông qua các dịch vụ theo dõi kinh tế cùng những phân tích kịp thời về nhiều chủ đề như hành vi chi tiêu của người tiêu dùng, xu hướng bán lẻ và du lịch, cùng các chỉ dấu kinh tế quan trọng ở quy mô khu vực và toàn cầu. Với chuỗi nội dung về tư duy chiến lược và các giải pháp chuyên biệt của Mastercard, MEI mang đến những góc nhìn giá trị nhằm hỗ trợ quá trình ra quyết định và thúc đẩy sự tăng trưởng bền vững toàn cầu.
Hoàng Đan