Martin Scorsese và Robert De Niro - 50 năm một tình bạn

Đôi bạn gây tiếng vang trong lần thứ 10 hợp tác với Killers of the Flower Moon. Tài tử Robert đóng phản diện William Hale, khắc họa thành công sự nham hiểm, mưu mô của người cầm quyền - lợi dụng cháu trai (Leonardo DiCaprio đóng) để thực hiện kế hoạch cướp tài sản.

Nhà phê bình Tim Brennan nhận xét trên Rotten Tomatoes: "Martin và dàn diễn viên gồm Robert đã tạo nên một kiệt tác và mang đến màn trình diễn tuyệt vời". Còn tài tử Leonardo nói với Deadline rằng Martin và Robert là những anh hùng trong ngành điện ảnh.

 

 

Trailer 'Killers of the Flower Moon'

Ở tuổi 80, cả hai vẫn dành thời gian bên nhau. Tại New Jersey Performing Arts hôm 28/10, Martin Scorsese kể về kỷ niệm của họ vài tháng trước: "Tối hôm đó, chúng tôi uống một ít champagne, ngả người ra ghế cạnh hồ bơi. Khách sạn rất đẹp, có những ánh đèn sân khấu, bầu trời và vì sao. Robert nhìn tôi và hỏi 'Cậu có từng nghĩ chúng ta có thể đi cùng nhau 50 năm không? Thật không thể tin được, hãy cùng cạn ly nào'".

Suốt 50 năm, Martin Scorsese và Robert De Niro kết hợp ăn ý, tạo nên nhiều tác phẩm kinh điển. Khi gặp nhau lần đầu năm 16 tuổi, cả hai không biết ước mơ của người kia là bước chân vào Hollywood và mất liên lạc nhiều năm. Chỉ tới khi thực hiện Mean Streets (1973), cặp sao mới gặp lại nhờ được đạo diễn kiêm biên kịch Brian De Palma giới thiệu. Robert đóng người chuyên đi đòi nợ thuê Johnny Boy.

Trong cuộc phỏng vấn với Deadline, đạo diễn nói nhận ra Robert có thể trở thành diễn viên vĩ đại qua nhân vật Johnny. Tài tử thu hút qua cách đứng, cách lựa chọn mũ để đội. Dù chưa từng bàn sâu về quan điểm sống, họ kết hợp nhịp nhàng khi tin tưởng nhau, biết rằng người kia sẽ làm tốt nhất trong khả năng.

Họ trở thành bạn thân từ Taxi Driver (1976) - bộ phim thứ hai hợp tác. Robert hóa thân tài xế taxi Travis Bickle, khắc họa quá trình thay đổi từ khép kín và tuyệt vọng cho đến bạo lực. Trong hồi cuối, êkíp đề xuất diễn viên để tóc mohican (cắt ngắn hoặc cạo gọn phía hai bên và gáy, chỉ để phần tóc trên đỉnh đầu) nhằm làm bật tính cách nhân vật, tuy nhiên tài tử lo lắng bởi còn phải tham gia tác phẩm khác. Khi đó, Martin đã cho phép Robert đội mũ lưỡi trai - dung hòa ý kiến của bạn và mọi người trong đoàn. Trên GQ, đạo diễn khen tài tử đóng hoàn hảo Travis.

Trên Hindustan Times, Martin cho biết cả hai cùng hứng thú chủ đề xung đột nội tâm và cảm xúc con người. Họ thấu hiểu và đồng cảm với nhân vật trong các dự án thực hiện chung, bị thu hút với những vai diễn có khuyết điểm.

Robert từng bảo vệ sự nghiệp của Martin. Khi đó, Robert có tiếng nói trong ngành sau khi thắng Oscar với Bố già 2. Khi Taxi Driver có nguy cơ bị hãng phim can thiệp nội dung, ông đứng về phía đạo diễn. "Thông thường, các diễn viên sẽ nghe lời hãng, tuy nhiên cậu ấy không như vậy. Robert ủng hộ và tiếp thêm sức mạnh cho tôi, luôn bảo vệ tôi và bộ phim", Martin nói. Giai đoạn đó, đạo diễn gặp khó khăn khi tìm nguồn tài trợ cho tác phẩm do kịch bản bạo lực.

 

 

Trailer "Taxi Driver"

Những nỗ lực của đôi bạn đã được đền đáp. Phim thắng Cành Cọ Vàng, nhận bốn đề cử Oscar gồm Nam chính xuất sắc. Trên Deadline, ông nói Robert ưu tiên chất lượng của tác phẩm hơn việc dồn sự chú ý cho bản thân: "Cậu ấy quan tâm đến ngoại hình của nhân vật chứ không cố khiến mình nổi bật. Robert nói nếu máy ghi hình lưng cậu ấy khiến mặt của người khác đẹp hơn thì hãy làm điều đấy".

Kể từ đó, cả hai chinh phục những tác phẩm tâm lý và tội phạm gồm Raging Bull (1980), Goodfellas (1990), Cape Fear (1991), Casino (1995). Trong đó, tác phẩm thành công nhất là Raging Bull. Robert vào vai đấu sĩ quyền Anh Jake và thể hiện trọn vẹn cuộc đời thăng trầm của nhân vật. Tác phẩm được đề cử tám giải Oscar gồm Đạo diễn xuất sắc, Robert thắng giải Nam chính xuất sắc.

Vài năm gần đây, cặp sao ghi dấu ấn với The Irishman (2019) - kể về nhân vật có thật Frank Sheeran (De Niro đóng) và thời ông khuynh đảo giang hồ, góp mặt tại 10 hạng mục Oscar. Theo Indie Wire, Martin cho biết bộ phim đạt đến đỉnh cao trong sự nghiệp cả hai, còn Robert nói họ vẫn rất hòa hợp sau nhiều năm.

Bên cạnh dòng phim sở trường, Robert và Martin không ngừng vượt qua giới hạn với thể loại mới. Thập niên 1980, đạo diễn thỏa sức sáng tạo khi được các hãng phim rót vốn song các tác phẩm thất bại ở phòng vé, bị giới chuyên môn chê. Phim nhạc kịch New York, New York (1977) chỉ đạt 58% "cà chua thối" trên Rotten Tomatoes.

Hay series hài kịch đen The Kings of Comedy (1982) xoay quanh Rupert (De Niro đóng) - diễn viên hài năng nổ nhưng bất tài và sẵn sàng làm bất cứ điều gì để nổi tiếng, chỉ thu về 2,5 triệu USD trong khi kinh phí là 19 triệu USD. Theo cuốn Scorsese on Scorsese, Martin có phần hối hận khi thực hiện phim, nhận ra bản thân không đủ năng lực để tiếp tục. Mặc dù vậy, đạo diễn nhận xét nhân vật Rupert là màn trình diễn hay nhất của Robert tính tới thời điểm đó.

 

 

Trailer "Goodfellas"

Đôi bạn cũng cho nhau nhiều quãng nghỉ, tôn trọng khi người kia có hướng đi riêng. Robert từng từ chối lời mời đóng Gangs of New York (2002) và The Departed (2006) của Martin, nhường vai chính cho đàn em Leonardo DiCaprio.

Bên cạnh công việc, Robert từng giúp Martin có động lực sống. Thập niên 1970, đạo diễn mắc trầm cảm và lạm dụng chất kích thích vì thất bại của New York, New York. Năm 1978, ông nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì sốc ma túy. Khi biết tin, tài tử ngay lập tức đến thăm bạn và hỏi: "Cậu muốn chết phải không? Cậu không muốn sống để nhìn con gái lớn lên và lấy chồng sao?".

Sau đó, Robert truyền cảm hứng cho Martin khi kể câu chuyện của cựu võ sĩ Jake LaMotta - người có cuộc đời tương đồng với đạo diễn. Nhờ những lời động viên của bạn, Martin xốc lại tinh thần và sản xuất Raging Bull cũng như tiếp tục làm phim.

Trên People năm 2020, Robert nói: "Tôi rất may mắn khi có mối quan hệ lâu bền với Martin. Tôi không thể tượng tưởng ra cuộc sống của mình nếu không có cậu ấy. Martin thật tuyệt vời". Tài tử khen bạn thân, nói rằng ông rất nhạy cảm trong việc lựa chọn diễn viên, tận dụng tốt năng lực của từng người, nhận thức và hiểu biết về nhiều khía cạnh trong cuộc sống.

Robert De Niro sinh ra ở New York. Năm 13 tuổi, ông gia nhập các băng đảng xã hội đen ở khu Little Italy, Manhattan (Mỹ) và bỏ học giữa chừng. Tài tử sau đó theo đuổi diễn xuất. Trong sự nghiệp, ông giành hai tượng vàng Oscar.

Martin Scorsese mắc bệnh hen suyễn từ nhỏ nên không thể tham gia các hoạt động đòi hỏi thể chất. Điện ảnh trở thành niềm vui của đạo diễn. Suốt sự nghiệp, ông giành bốn giải BAFTA, ba giải Quả Cầu Vàng, một giải Grammy, một giải Oscar và một giải Cành Cọ Vàng.

Thanh Giang