* Trận Nga - Croatia diễn ra lúc 1h Chủ nhật 8/7, theo giờ Hà Nội, trực tuyến trên VnExpress.
Trong các màn hát Quốc ca trước trận đấu của đội tuyển Nga, không khó để nhận ra sự lạc lõng của Mario Fernandes. Hậu vệ phải này chỉ biết đúng hai từ xã giao của Nga là “spasiba” (Cảm ơn) và “pozhalusta” (Không có gì). Anh khoác áo CSKA Moskva từ năm 2012 và chơi cho tuyển Nga từ năm 2016, nhưng vốn liếng tiếng Nga chỉ gói gọn trong hai từ kể trên.
Nhưng với huấn luyện viên Stanislav Cherchesov, ngôn ngữ không phải rào cản quá lớn. Ông từng trả lời báo giới vào tháng Ba về vấn đề của Fernandes: "Mario như một chú chó vậy. Anh ấy hiểu mọi yêu cầu chiến thuật mà chúng tôi đưa ra nhưng không thể trả lời. Điều quan trọng là anh ấy làm rất tốt nhiệm vụ của mình". Có lẽ Mario Fernandes cũng chung quan điểm như trên, khi thay vì thể hiện tình yêu của mình với nước Nga bằng cách hát Quốc ca, anh chọn cách thể hiện trên sân cỏ.
Trong thành tích lọt sâu vào tứ kết World Cup 2018 mà không nhiều người dám tin trước giải của đội tuyển Nga, Mario Fernandes là một trong những nhân tố nổi bật. Đóng góp của anh không chỉ dừng ở một pha kiến tạo cho Denis Cheryshev ghi bàn vào lưới Ai Cập tại vòng bảng, mà còn bởi sự an toàn trong khâu phòng ngự. Trong trận đấu vòng 1/8 với Tây Ban Nha, Fernandes là cầu thủ thực hiện số pha tắc bóng nhiều thứ hai trên sân và là một trong số ít cầu thủ Nga dám xông lên tấn công đội bóng của Fernando Hierro.
Theo trang Goal của Nga, Mario Fernandes đã trải qua một hành trình dài để có ngày hôm nay. Tháng 3/2009, Fernandes ký hợp đồng chuyên nghiệp với Gremio và ... mất tích ngày kế sau. Từ HLV trưởng, các đồng đội cho tới bạn bè đều không biết Fernandes ở đâu cả. Cảnh sát phải vào cuộc và Fernandes được tìm thấy ba ngày sau đó, cách đại bản doanh của Gremio ... hàng trăm kilomet.
Nguyên nhân là do Fernandes bị ngợp trước cuộc sống mới và muốn bỏ đi. "Khi đó, tôi chợt cảm thấy nhớ nhà phát điên và quyết định bỏ đi vài ngày. Tôi cảm thấy đồng cảm với Jesus Navas, bởi tuyển thủ Tây Ban Nha ấy cũng từng rất khó khăn trong việc xa nhà vào thời điểm bắt đầu sự nghiệp", hậu vệ người Brazil kể lại.
Sau khi làm việc với bác sĩ tâm lý, Fernandes bắt đầu chơi bóng với phong độ tốt tại Gremio. Tuy nhiên, đời sống ngoài sân cỏ của Fernandes lại là một câu chuyện buồn. Như nhiều cầu thủ trẻ Brazil khác vẫn làm khi đột nhiên có nhiều tiền và nổi tiếng, Fernandes không thoát khỏi cám dỗ từ rượu, gái đẹp và những hộp đêm. Anh kể trên tờ Goal: "Tôi không hề trông chừng chế độ dinh dưỡng và ăn pizza, bánh burger hàng ngày. Có những lúc tôi uống say tới mức đến sân tập trong hơi men nồng nặc".
Đỉnh điểm của sự thất vọng là vào tháng 9/2011, khi Fernandes bỏ lỡ cơ hội lên tuyển Brazil vì ma men. Theo tờ Bleacher Report, khi đó cầu thủ sinh năm 1990 này đã bắt đầu được các đại gia châu Âu như Real Madrid, Juventus hay Inter Milan nhòm ngó tới. HLV tuyển Brazil là Mano Menezes quyết định trao cơ hội cho Fernandes bằng trận giao hữu với Argentina.
Sau khi biết tin được triệu tập lên tuyển, thay vì đi ngủ sớm để bắt kịp chuyến bay sáng sớm hôm sau, Fernandes lại quyết định đi hộp đêm để ăn mừng. Kết quả là chuyến bay tới đại bản doanh của Brazil cất cánh vào 5h30 sáng không có tên của Mario Fernandes. Anh đã say tới mức ... lỡ cả chuyến bay vào giờ chiều do người đại diện đặt hộ. Không lâu sau, tuyển Brazil đưa ra thông cáo: "Fernandes không ở trong tình trạng tâm lý ổn định để có thể cống hiến hết mình cho ĐTQG".
Rất nhiều cầu thủ Brazil đã không thể duy trì phong độ đỉnh cao, thậm chí còn đánh mất bản thân vì các rắc rối ngoài sân cỏ. Nhưng Fernandes không bước vào vết xe đổ của những tài năng sớm nở chóng tàn như Adriano. Năm 2012, Fernandes nhận được hai đề nghị từ Real Madrid và CSKA Moscow. Anh chọn đến với nước Nga, bởi hiểu rằng bản thân chưa sẵn sàng để cạnh tranh tại Bernabeu.
Chuyên gia tuyển trạch Anton Yevmenov của CSKA lý giải: "Fernandes ấy hiểu rằng tại Real Madrid, cậu ấy sẽ chỉ đánh bóng ghế dự bị. Tại CSKA, Fernandes được đảm bảo một vị trí trong đội hình chính thức, và nếu chơi đủ hay, Real Madrid sẽ còn quay lại. Khi ấy thì Mario đã có kinh nghiệm chơi bóng tại châu Âu và Champions League rồi".
Tại CSKA Moskva, Mario Fernandes trở thành trụ cột trên sân và cư xử mẫu mực bên ngoài sân cỏ. Người anh trai Jo Fernandes khẳng định với Bleacher Report rằng cậu em đã hoàn toàn thay đổi: "Nước Nga đã biến cậu ấy thành một con người khác. Tôi nói chuyện với Mario hàng ngày và nó cho biết chuyển tới nước Nga là quyết định sáng suốt nhất cuộc đời. Người Nga đối xử với Mario rất tốt. Họ mở lòng chào đón em tôi và khiến nó hạnh phúc. Thú thực rằng gia đình tôi chưa bao giờ tưởng tượng được Mario như ngày nay, nhưng nó đã làm được. Những nỗ lực của Mario, từ tập luyện một mình, cư xử chuyên nghiệp cho tới cai rượu... đều đã được đền đáp xứng đáng.”
Chính vì thế, khi được tuyển Brazil triệu tập lại vào năm 2015, Fernandes tiếp tục vắng mặt. Lần này không phải vì anh say xỉn, cũng chẳng phải vì cánh phải Brazil đã có một Daniel Alves, mà bởi Fernandes đã quyết định cống hiến cho nước Nga. Theo trang TASS, Mario Fernandes trở thành công dân Nga từ tháng 7/2016 sau khi được Tổng thống Vladimir Putin ký sắc lệnh trao quốc tịch. Fernandes là thành viên quan trọng của đội tuyển Nga từ đó cho tới nay.
Sau trận mở màn thành công thắng Ả-rập Xê-út 5-0, anh chia sẻ: "Tôi đã trở nên chuyên nghiệp hơn nhiều. Bạn cứ hỏi bất kỳ ai cũng sẽ thấy tôi chuyên nghiệp và chăm chỉ đến nhường nào. Khi còn trẻ, người ta thường làm những thứ mình hối tiếc sau này. Vấn đề của tôi từng là những hộp đêm và những buổi tiệc tùng. Tôi hối hận về thời gian đó và không còn chơi bời nữa. Tôi không hề biết cuộc sống về đêm tại Nga như thế nào, bởi tôi biết cách học từ những sai lầm trong quá khứ".
Tại quê nhà Brazil, Fernandes bị xem như một kẻ phản bội. Anh từng khoác áo tuyển Brazil một lần vào tháng 10/2014, nhưng đó chỉ là một trận giao hữu. Tuyển Brazil bước vào World Cup 2018 mà không có Alves bởi chấn thương. Nhiều người tin rằng nếu khoác áo Brazil, Fernandes mới là lựa chọn số một ở cánh phải thay vì Danilo hay Fagner.
Với Fernandes, những tranh cãi trên không phải thứ quan trọng. Giờ đây, tâm trí của anh dành cả cho nước Nga - nơi đã giang rộng vòng tay chào đón và thay đổi con người anh. Nếu thắng tiếp Croatia ở tứ kết hôm nay, Nga sẽ lần đầu tiên góp mặt ở bán kết World Cup, và Fernandes chắc chắn đang khao khát cùng đội tuyển xứ sở bạch dương làm nên kỳ tích ấy.
Thịnh Joey