Ngay sau khi Sir Alex Ferguson nghỉ hưu, Man Utd đã phải đón nhận thành tích tệ hại nhất trong lịch sử CLB tại Premier League (từ năm 1992). David Moyes không đủ tầm để gánh vác công cuộc chuyển giao ở đội bóng giàu truyền thống hàng đầu Anh quốc. Họ phải khép lại mùa giải trước ở vị trí thứ bảy. Nhà cầm quân 51 tuổi người Scotland bị sa thải hồi cuối tháng 4, khi mùa giải còn bốn trận, và sau chưa đến 10 tháng tiếp quản ghế nóng từ Ferguson.
Louis Van Gaal nhanh chóng được nhà chủ Glazers lựa chọn cho nhiệm vụ dẫn dắt Man Utd sớm trở lại thời hoàng kim. HLV này mới gây được ấn tượng tốt tại World Cup 2014, khi đưa một Hà Lan không được đánh giá cao trước giải tới vị trí thứ ba chung cuộc. Tuy nhiên, chính ông thừa nhận sẽ không dễ dàng gì khi phải tiếp quản một CLB đang ở tình trạng tồi tệ nhất trong 20 năm trở lại đây. Khi mới bắt đầu công việc tại Man Utd hồi tháng 7, Van Gaal ví CLB này là một đội ngũ "rạn vỡ" và "mất cân bằng".
Giới truyền thông Anh giờ đây chỉ dự đoán Man Utd có thể giành vị trí trong top 4 mùa tới, thay vì luôn coi họ là ứng viên sáng giá cho ngôi vô địch như thời Fergie còn tại vị.
Theo tỷ lệ ra cược trung bình giữa các nhà cái nổi tiếng thế giới, Man Utd cũng chỉ được đánh giá cao thứ ba ở khả năng vô địch Ngoại hạng Anh mùa 2014-2015, sau Chelsea, Manchester City và chỉ nhỉnh hơn một chút so với Arsenal cùng Liverpool.
Van Gaal có nhiệm vụ vực dậy gã khổng lồ của bóng đá Anh một cách nhanh nhất có thể.
"Vua Louis", "Bông hoa Tulip Thép", "Vị cứu tinh của Man Utd" là những biệt danh được nhiều tờ báo Anh đặt cho tân HLV của đội bóng áo đỏ thành Manchester. Nhưng có lẽ ông hợp hơn với biệt danh "Người đàn ông có đôi vai rộng", hàm ý HLV người Hà Lan sẽ phải gánh vác và giải quyết rất nhiều khó khăn mà người cũ David Moyes gây ra trong chưa đầy một năm dẫn dắt Man Utd.
Với tình hình còn nhiều xáo trộn hiện tại, Man Utd nếu giành được suất dự Champions League khi kết thúc mùa giải tới đã là thành công, theo đánh giá của giới chuyên môn.
Sau loạt trận giao hữu thành công mới đây trên đất Mỹ, nhiều cầu thủ Man Utd đã tỏ ra lạc quan về cơ hội giành chức vô địch bóng đá Anh lần thứ 21. Tuy nhiên nhà cầm quân 63 tuổi hiểu rõ một vị trí trong top bốn Premier League, khi mùa giải sắp tới kết thúc cũng không phải là mục tiêu dễ đạt được với đội bóng mới của ông giai đoạn này. Các cổ động viên của "Quỷ đỏ" đã quá quen với việc đội bóng này kết thúc mùa giải ở ngôi vô địch hoặc vị trí á quân, nhưng hiện tại CLB này là một tập thể đang còn nhiễu lỗ hổng sau khi đột ngột phải trải qua một mùa giải tồi tệ sau sự ra đi của HLV huyền thoại Ferguson.
Mùa giải trước kết thúc với Man City, Liverpool, Chelsea, và Arsenal giữ bốn vị trí dẫn đầu. Họ đều tiếp tục có sự củng cố lực lượng ấn tượng trong mùa hè này, vì thế Man Utd không dễ thay thế vị trí của một trong bốn ông lớn này ở cuối mùa giải 2014-2015.
Cuối tuần này, Premier League khởi tranh. Thị trường chuyển nhượng giai đoạn một sẽ đóng lại vào cuối tháng 8. Nhưng tới giờ, Phó chủ tịch điều hành Ed Woodward và các cộng sự vẫn phải tiếp tục tìm kiếm cho Man Utd thêm hai trung vệ, một tiền vệ trung tâm, và ít nhất một cầu thủ có thể chơi hậu vệ biên.
Lợi thế duy nhất của Man Utd ở mùa giải tới so với nhóm Man City, Liverpool, Chelsea, và Arsenal là việc họ không phải bận tâm tới các trận đấu ở mặt trận châu Âu, nên có thể tập trung toàn lực để mong gặt hái được thành công ở giải quốc nội giống như Liverpool mùa trước.
Những người đặt niềm tin cao vào Man Utd cũng hy vọng đội bóng của họ có thể chiếm chỗ của Liverpool trong top 4, bởi CLB đương kim á quân mùa này sẽ còn phải căng sức ra thi đấu ở cả Champions League trong tình thế đã mất đi trụ cột trên hàng công - tiền đạo Luis Suárez. Sự thiếu vắng chân sút người Uruguay rõ ràng là một tổn thất lớn đối với CLB vùng Merseyside, tuy nhiên HLV Brendan Rodgers cũng đã kịp đón chào tới bảy gương mặt mới ngay trong hè này. Hơn thế, đội trưởng tiền vệ Steven Gerrard từ giờ có thể dồn toàn bộ tâm lực cho CLB sau khi quyết định chia tay đội tuyển Anh.
Khi thị trường chuyển nhượng chỉ còn mở cửa trong vòng chưa đến một tháng nữa, HLV Van Gaal hiện tại vẫn phải đối mặt với tình trạng mất cân bằng về lực lượng ở Man Utd. Họ có quá nhiều cầu thủ tấn công, trong khi chưa tuyển mộ đủ nhân sự cần thiết cho hệ thống phòng ngự. Nhà cầm quân người Hà Lan mới chốt danh sách 7 cầu thủ Man Utd cần thanh lý ngay trong hè này, gồm có Javier Chicharito Hernandez, Marouane Fellaini, Wilfried Zaha, Will Keane, Nani, Anderson, và Rafael. Man Utd mới chỉ sẵn sàng đợi các đề nghị chuyển nhượng, chứ chưa bán được ai trong số những người thừa này. Cùng lúc đó, Van Gaal mới chỉ ký được hợp đồng với hai tân binh: hậu vệ trái Luke Shaw, và tiền vệ trung tâm Ander Herrera. Đây thực ra cũng là hai cầu thủ do người cũ Moyes đề nghị với ban lãnh đạo CLB từ trước đây, chứ không phải do đích thân Van Gaal lựa chọn.
Man Utd đang tập hợp nhiều gương mặt sáng trên hàng công, và đây là điểm mạnh nhất của họ lúc này.
Với HLV người Hà Lan, hiện tại chỉ có tuyến tấn công làm ông hài lòng. Tiền vệ hộ công Juan Mata, hai tiền đạo Robin van Persie và Wayne Rooney (cùng với dự bị Danny Welbeck) là những cầu thủ rất hợp với sơ đồ chiến thuật mà Van Gaal nhiều khả năng sẽ cho Man Utd vận hành thường xuyên ở mùa giải tới: 3-4-1-2 (biến thể của 3-5-2) hoặc 5-2-1-2.
Tuy nhiên Man Utd vẫn tồn tại một số vấn đề với đội ngũ nhân sự liên quan tới tuyến tấn công. Ngôi sao Nhật Bản Shinji Kagawa ban đầu cũng có tên trong danh sách cần thanh lý, nhưng anh được giữ lại sau khi thỏa thuận với Van Gaal về việc chấp nhận làm dự bị cho bộ đôi Juan Mata hoặc Ander Herrera ở các vị trí hộ công và tiền vệ trung tâm. Kagawa rõ ràng là một sự thay thế không tồi những khi Mata không đạt phong độ cao hoặc phải nghỉ đấu, nhưng Van Gaal cũng chưa chắc chắn cầu thủ người Nhật hợp với vị trí nào nhất. Ông thậm chí còn từng đề cập tới việc thử nghiệm anh ở vai trò cầu thủ số 6 truyền thống (tiền vệ trung tâm chơi thấp nhất, gần với hàng hậu vệ, còn gọi là tiền vệ phòng ngự), hoặc số 8 (tiền vệ trung tâm, người chơi ở chính giữa sân phía dưới các tiền vệ công và tiền đạo).
Rooney được kỳ vọng sẽ đủ sức chơi tốt trong cả mùa giải. Nhưng trường hợp của Van Persie thì cần thời gian trả lời. Chắc chắn Van Gaal cũng sẽ tin dùng Van Persie như Alex Ferguson từng làm với tiền đạo Hà Lan ở mùa giải đầu tiên anh khoác áo Man Utd. Nhưng chân sút này đã sang tuổi 31 hồi tuần trước, và vừa trải qua một mùa hè dài mất nhiều sức trong vai trò thủ quân tuyển Hà Lan giành vị trí thứ ba tại World Cup 2014. Anh có lẽ đã trải qua khoảng thời gian huy hoàng nhất trong sự nghiệp, nên khó có thể duy trì được phong độ đỉnh cao trong cả mùa giải dài sắp tới.
Nhưng tuyến giữa của Man Utd thực sự ở trong tình trạng báo động, tới mức khiến Van Gaal phải thừa nhận ông sẽ gặp nhiều khó khăn khi cho CLB chơi với sơ đồ chiến thuật giống tuyển Hà Lan.
Darren Fletcher thể hiện phong độ tốt trong chuyến du đấu thành công của MU vừa xong trên đất Mỹ, nhưng Van Gaal cho rằng đội bóng vẫn cần có thêm một tiền vệ sáng giá hơn. Michael Carrick thì tiếp tục phải vắng mặt thêm tới 10 tuần vì chấn thương mắt cá chân, trong khi Marouane Fellaini đã được đưa tên vào danh sách cần thành lý. Với lực lượng hiện tại, Fletcher cùng với Herrera và Tom Cleverley sẽ là bộ ba tiền vệ chính.
Về tân binh 24 tuổi Herrera, tiền vệ Fletcher nhận xét: "Cậu ấy là cầu thủ tuyệt vời, chơi bóng đầy sức mạnh và rất máu lửa. Tiếng Anh của cậu ấy cũng tốt. Cậu ấy hòa nhập rất nhanh với CLB. Cậu ấy tỏ ra khiêm tốn và thích học hỏi, nhưng thực ra cậu ấy đã là và sẽ tiếp tục là một tiền vệ giỏi". Tuy nhiên bản thân Herrera chưa chứng tỏ được điều đó trong sắc áo Man Utd. Anh có hiệp một thi đấu tốt trong trận mở màn tour du đấu ở Mỹ, gặp LA Galaxy. Nhưng sau đó anh đã có những màn trình diễn gây thất vọng trong các trận gặp Roma, Inter và Real Madrid, khi mà tập thể Man Utd chơi tốt và giành chức vô địch giải giao hữu này.
Tom Cleverley, cũng 24 tuổi, tới giờ vẫn chỉ được coi là cầu thủ đang phát triển và là một ẩn số tại Man Utd thời gian tới. Man Utd đang phải dùng anh chỉ bởi họ chưa chiêu mộ được cầu thủ nào tốt hơn.
Man Utd đang không có một hệ thống toàn diện, nhưng dẫu sao vẫn là một ông lớn và sức mạnh tiềm tàng là không thể lường trước.
Hàng hậu vệ cũng tồn tại hàng loạt yếu kém. Patrice Evra, Nemanja Vidic và Rio Ferdinand đều đã chia tay CLB ở cuối mùa giải trước. Họ cùng đã qua thời đỉnh cao, nhưng vẫn là những hậu vệ tài năng và có tầm ảnh hưởng lớn trong phòng thay đồ. Man Utd không dễ gì sớm tìm được những người thế chỗ xứng đáng bộ ba này.
Sơ đồ mới của Van Gaal, dù là 3-5-2 (hoặc biến thể) hay 5-3-2, đều đòi hỏi có tới ba trung vệ và hai hậu vệ biên. Một đội bóng muốn thành công với đấu pháp này cần có một hàng hậu vệ có sức chịu đựng tốt, bởi rất hay vấp phải các đòn phản công của đối phương nhằm vào khoảng trống phía sau trong khi các hậu vệ cánh mải dâng cao tham gia tấn công.
Ngoài sự chắc chắn của bộ ba trung vệ, sơ đồ này còn rất cần các hậu vệ cánh công thủ toàn diện. Liệu những Ashley Young, Antonio Valencia, cầu thủ đang chấn thương Rafael da Silva và tân binh Luke Shaw có chơi hiệu quả khi được bố trí ở vị trí hậu vệ cánh tới giờ vẫn là câu hỏi đợi thời gian trả lời. Antonio Valencia trước đây từng một vài lần được bố trí đá hậu vệ phải. Nhưng cả cầu thủ Ecuador này lẫn Ashley Young đều là những mẫu cầu thủ sở trường chơi tấn công. Trong thời gian du đấu ở Mỹ vừa qua, Van Gaal đã nhiều lần yêu cầu hai cầu thủ này phải quen với việc trở thành các hậu vệ.
Trong bóng đá hiện đại, việc các hậu vệ thường xuyên dâng cao tham gia tấn công không còn là điều lạ, vì vậy nhiệm vụ đá cánh xem ra không phải là thách thức mới với Da Silva và Luke Shaw. Tuy nhiên Da Silva vẫn đang chấn thương và có tên trong danh sách mà Van Gaal muốn thanh lý. Trong khi đó Luke Shaw mới 19 tuổi, chỉ vừa chuyển tới từ Southampton nên có lẽ sẽ cần thêm thời gian để kịp hòa nhập với CLB lớn hàng đầu thế giới. Anh cũng phải vắng mặt bốn tuần đầu vì chấn thương mới mắc phải.
Tuy nhiên Ashley Young tỏ ra rất hăng hái với thách thức mới: "Nếu các bạn đã theo dõi kỹ những màn trình diễn của chúng tôi trên đất Mỹ thời gian vừa qua, các bạn sẽ nhận thấy mọi thứ đang tiến triển tốt tại Man Utd. CLB phải chơi theo sơ đồ mới, theo chiến thuật mới, nhưng mọi người đều đã hiểu rõ triết lý bóng đá của tân HLV và vận hành được nó. Đội hình chiến thuật mới giúp chúng tôi có thêm cả không gian lẫn thời gian để chơi bóng, và tất cả các cầu thủ đều hào hứng đón nhận nó".
Sự xuất hiện của một Van Gaal (phải) cá tính và kinh nghiệm sẽ làm cho cuộc đua ở Ngoại hạng Anh mùa này trở nên hấp dẫn bội phần.
Cứ cho rằng các cầu thủ Man Utd có khả năng thích ứng nhanh và đủ sức chơi tốt ở mùa giải tới theo sơ đồ mới, thì họ hiện tại vẫn phải đối mặt với vấn đề nhân sự ở trung tâm hàng hậu vệ. Sơ đồ của Van Gaal yêu cầu đội bóng khi nào cũng phải có ít nhất 5 cầu thủ có thể chơi trung vệ, phòng khi có cầu thủ chấn thương hoặc xuống phong độ. Hiện giờ Man Utd chỉ có ba người có thể đá trung vệ, gồm Jonny Evans, cầu thủ đang chấn thương Chris Smalling và Phil Jones.
Hai hậu vệ trẻ Tyler Blackett và Michael Keane thì bị Van Gaal chê là chưa đủ tầm để thi đấu ở đội hình một. Do đó CLB này sẽ phải tiếp tục gấp rút tuyển mộ thêm hai cầu thủ có thể chơi trung vệ từ các đội bóng khác. Mats Hummels, trung vệ của Dortmund và tuyển Đức, là đích ngắm số một của Van Gaal, nhưng tới giờ vẫn chưa có gì chắc chắn là Man Utd sẽ có được ngôi sao phòng ngự này trước khi thị trường chuyển nhượng đóng cửa ngày 1/9.
Tài năng của Van Gaal đã được kiểm chứng rõ ở cả cấp CLB lẫn đội tuyển, tuy nhiên ông cũng cần phải có lực lượng đủ mạnh để có thể sớm đưa Man Utd trở lại đỉnh cao.
Nguyễn Phát