Theo thống kê của chuyên trang Bloody Disgusting, tổng doanh thu của các phim kinh dị khắp thế giới từ đầu năm đến nay đã hơn 1,1 tỷ USD, vượt xa doanh thu các năm 2014 (684 triệu USD) và 2015 (685 triệu USD). Con số mới cũng soán mức doanh thu hiện tượng mà dòng phim này lập được vào năm 2013 - 1 tỷ USD.
Dẫn đầu phòng vé của năm là The Conjuring 2, làm bởi đạo diễn James Wan. Nhà làm phim gốc Malaysia tiếp tục khai thác công thức hù dọa quen thuộc và thu về 320 triệu USD trên toàn cầu. Tiếp theo là các phim Don’t Breathe (149 triệu USD), Lights Out (147 triệu USD) và The Shallows (117 triệu USD).
Với doanh thu gấp nhiều lần chi phí sản xuất, phim kinh dị mang lại lợi nhuận đáng kể cho các hãng phim trong một năm thất bát của nhiều bom tấn. Chúng vừa được giới phê bình đánh giá cao, vừa trở thành “cỗ máy in tiền” khổng lồ cho các hãng phim. Có thể nói 2016 là năm thành công rực rỡ của thể loại này.
Theo Rotten Tomatoes, phim kinh dị năm nay có chuyển biến rõ rệt về chất lượng. Hồi 2015 chỉ có bốn phim kinh dị chiếu rộng rãi ở Mỹ (trên 2.000 phòng chiếu) được chấm “fresh” (tích cực) trên Rotten Tomatoes. Năm 2014 thậm chí chỉ duy nhất một phim Oculus. Trong năm nay, số phim như vậy nhảy vọt lên bảy phim, tất cả được đánh giá trên 76% tích cực. Danh sách này bao gồm 10 Cloverfield Lane, The Witch, The Conjuring 2, The Shallows, Lights Out, Don’t Breathe và Ouija: Origin of Evil.
Các nền điện ảnh ngoài Hollywood cũng đóng góp một số tác phẩm ấn tượng như Train to Busan, The Wailing (Hàn Quốc) hay Under the Shadow (Anh, Jordan, Qatar đồng sản xuất). Cả ba phim đều được đánh giá hơn 90% trên Rotten Tomatoes, trong đó Under the Shadow còn vinh dự đại diện nước Anh dự vòng sơ tuyển Oscar ở hạng mục "Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất".
Theo The Guardian, phim kinh dị năm nay thành công nhờ khai thác các ý tưởng độc đáo. Suốt một thập kỷ qua, thể loại này luôn bị chỉ trích là nhàm chán và thiếu đột phá đến nỗi phải tôn vinh The Cabin in the Woods, một phim kinh dị châm biếm chính các chiêu trò trong phim kinh dị. Đến năm nay, các biên kịch bất ngờ khởi sắc với một loạt kịch bản táo bạo. Trong một mùa hè của nhiều sản phẩm ăn theo, khán giả Hollywood bỗng nhiên thích thú với những câu chuyện rùng rợn họ chưa từng xem qua.
Tiêu biểu trong số này có Don’t Breathe kể về ba thiếu niên đột nhập vào nhà ông già mù hung ác, Lights Out xoay quanh một bóng ma kỳ lạ chỉ xuất hiện trong bóng tối, The Witch là câu chuyện tâm linh ngột ngạt về một gia đình Tân giáo vào năm 1963. Trong khi đó, 10 Cloverfield Lane kết hợp hai thứ tưởng chừng chẳng hề liên quan - người ngoài hành tinh và nỗi sợ bị giam trong không gian hẹp.
Với những chủ đề cũ, các nhà làm phim cũng khéo lồng ghép nhiều thông điệp hoặc thủ pháp đặc biệt. The Green Room phê phán sự tàn bạo của chủ nghĩa phát xít mới khi tàn sát dã man một ban nhạc rock. Under the Shadow có ý tưởng độc đáo khi đồng hóa bóng ma trong phim và sự khắc nghiệt của xã hội Iran. Train to Busan phát triển môtíp xác sống Bắc Mỹ nhưng đặt nó vào bối cảnh xã hội Hàn Quốc. Trong khi đó, The Wailing có khởi đầu bình thường ở một ngôi làng bị ma ám, nhưng về cuối gây sốc khó tin khi lật lại toàn bộ các dữ kiện trước đó. Nỗi sợ trong phim không đến từ bóng ma mà là sự khủng hoảng niềm tin giữa người với người.
Giới phê bình đồng thuận trên Metacritic, sự tươi mới của dòng phim kinh dị năm nay cũng đến từ một làn sóng các đạo diễn trẻ chọn thể loại này để khởi nghiệp.
Bên cạnh những người kỳ cựu như James Wan hay Jaume Collet-Serra (The Shallows), năm 2016 chứng kiến sự tỏa sáng của nhiều tên tuổi mới. Trong bảy phim kinh dị Hollywood được chấm “fresh”, có đến ba tác phẩm đầu tay của các đạo diễn Robert Eggers (The Witch), David F. Sandberg (Lights Out) và Dan Trachtenberg (10 Cloverfield Lane). Đạo diễn Fede Alvarez (Don’t Breathe) cũng mới lần thứ hai thử sức trên màn ảnh rộng.
Nhóm đạo diễn trẻ này tạo ra sự khác biệt thật sự với góc nhìn độc đáo và tư duy hiện đại. Với họ, phim kinh dị không chỉ có hù dọa giật gân mà phải là một tác phẩm điện ảnh hoàn chỉnh. Chúng tạo ra nỗi sợ tổng hòa từ âm thanh, hình ảnh và cả ý nghĩa đằng sau câu chuyện. Sự trỗi dậy của thế hệ này mang đến nhiều hy vọng trong những năm sắp tới khi họ được cầm trịch những dự án tầm cỡ The Conjuring. Tác giả Brendan Morrow cho rằng nếu phim kinh dị tiếp tục thăng hoa, có lẽ công chúng sau này nhìn lại năm 2016 như điểm khởi đầu cho một kỷ nguyên mới của thể loại này.
Video các cảnh kịch tính trong "Train To Busan" - phim kinh dị là hiện tượng châu Á 2016
>> Xem thêm:
10 bộ phim kinh dị đáng chú ý của thập kỷ
‘Psycho’, tượng đài của phim kinh dị, ly kỳ
Ân Nguyễn