Cỗ cúng ông Công ông Táo khá đơn giản, tùy theo khẩu vị mỗi gia đình, vùng miền mà có thực đơn khác nhau.
Lễ cúng ông Công ông Táo vào 23 tháng chạp (tháng 12 âm lịch) là nét đẹp văn hóa lâu đời của dân tộc, mở đầu kỳ Tết Cả. Ở mỗi miền, mỗi địa phương và tùy theo mỗi gia đình có cách chuẩn bị mâm cỗ cúng khác nhau.
Dưới đây là gợi ý mâm cúng ông Công ông Táo với chi phí từ 300.000 - 500.000 đồng nhưng phong phú các món, vừa đủ chất, phù hợp từng lứa tuổi lại đẹp mắt.
- Thời gian thực hiện: 1,5 – 2,5 giờ.
- Khẩu phần: 4-5 người ăn.
- Mức độ khó: Trung bình
Mâm cúng nhanh, gọn với giá chỉ 300.000 đồng
Mâm cỗ ông Công, ông Táo trị giá 300.000 đồng. Ảnh: Bùi Thủy.
1. Xôi gấc (20.000 đồng). Nguyên liệu: Gạo nếp cái hoa vàng, gấc tươi.
2. Nem ốc (60.000 đồng): Nguyên liệu: 400 gram ốc nhồi (48.000 đồng), các nguyên liệu khác: (12.000 đồng).
3. Thịt lợn chiên xù (60.000 đồng): Thịt lợn (45.000 đồng), bột chiên xù (6.000 đồng), bột mì + trứng gà (9.000 đồng).
4. Nộm đu đủ, tôm (60.000 đồng): Tôm 200 gram (50.000 đồng), đu đủ, cà rốt (10.000 đồng)
5. Canh "mây lượn trời hồng’’/Canh cà chua trứng, nấm (15.000 đồng): Cà chua 2 quả, trứng 1 quả, nấm đùi gà nhỏ 2 cây (chẻ đôi).
6. Lườn ngỗng áp chảo (45.000 đồng): 1 miếng khoảng 250 grams
7. Hoa quả: Quả roi miền Bắc (20.000 đồng): 500 grams
8. Chi phí khác (20.000 đồng): Rau, gia vị khác
Hướng dẫn một số món chính
a) Nem ốc: Bạn có thể làm nhiều vào cuối tuần và rán sơ, cho vào từng hộp trữ đông. Khi ăn thì cho vào nồi chiên không dầu hoặc chiên trực tiếp trên lửa vừa (không cần rã đông) vừa nhanh tiện, lại đỡ tốn thời gian.
- Nguyên liệu:
+ Ốc nhồi.
+ Giò sống.
+ Sả băm nhỏ, lá lốt thái, gừng thái sợi
+ Miến, mộc nhĩ, ngâm nở cắt nhỏ
+ Hành tím, dầu hành
+ Hạt tiêu, mắm, muối, hạt nêm
- Cách làm:
+ Ốc ngâm, rửa sạch, thái miếng nhỏ
+ Trộn ốc với giò sống, miến, mộc nhĩ, hành tím, dầu hành và chút hạt tiêu, hạt nêm, nước mắm.
+ Dùng khăn xô (vải mềm) nhúng vào bia cho hơi ẩm rồi quết nhẹ lên bánh đa nem cho mềm. Lần lượt cho nhân vào cuốn. Làm lần lượt cho tới khi hết.
+ Nên chiên 2 lần lửa thì nem giòn hơn.
b) Thịt lợn chiên xù
- Nguyên liệu:
+ Thịt thăn heo thái mỏng, dùng búa đập dập cho mềm.
+ Gia vị ướp: Mắm, muối, hạt tiêu, đường, sữa tươi.
+ Bột chiên xù, chiên giòn.
- Cách làm:
+ Ướp thịt với chút sữa tươi, đường, muối, hạt tiêu cho mềm, ngấm gia vị.
+ Đánh tan trứng gà, chút nước với bột chiên giòn vừa đủ, tạo độ sánh vừa phải.
+ Nhúng thịt qua hỗn hợp bột ướt trên, sau đó cho vào hộp đựng bột chiên xù, lắc bám đều các mặt.
+ Đun nóng dầu ăn, cho thịt vào chiên chín vàng đều hai mặt.
c) Xôi gấc
- Nguyên liệu
+ Gạo nếp cái hoa vàng
+ Quả gấc tươi
+ Đường, muối, dầu ăn, rượu trắng
- Cách làm
+ Ngâm gạo vo sạch, ngâm với nước 6-8 tiếng. Vớt ra để ráo, xóc chút muối.
+ Lấy ruột đỏ gấc trộn chút rượu, bóp đều (bỏ hạt).
+ Trộn đều gạo nếp với thịt gấc và đem đồ. Lưu ý: Nên cho lượng nước tầm 1/2 dung tích nồi để xôi đủ chín, canh nhiệt vừa phải, lót thêm vải màn, đồ 2 lần lửa (lần 1 là 30 phút lấy ra, dàn đều, để nguội. Lần 2, vẩy thêm ít nước, mỡ trộn đều đồ thêm 10 phút. Điều này giúp xôi căng bóng, mềm thơm ngon). Khi xôi chín, thêm đường (theo khẩu vị), đảo đều, tắt bếp.
d) Nộm đu đủ, tôm: Đu đủ, cà rốt bào sợi ngâm nước đá cho cứng, vớt ra để ráo nước. Tôm luộc, để nguội bóc vỏ. Pha hỗn hợp nước mắm: đường: chanh theo khẩu vị mỗi gia đình. Trộn tất cả nguyên liệu với nước sốt. Sau đó, gắp ra đĩa, rắc thêm chút rau thơm, hành phi và lạc rang (nếu thích).
e) Lườn ngỗng áp chảo: Lườn ngỗng hun khói cho lên bếp áp chảo hoặc cho vào lò vi sóng quay 5-7 phút là được. Sau đó, dùng dao sắc thái miếng vừa ăn.
f) Canh mây trắng lượn trời hồng: Phi thơm hành tím, cho cà chua vào xào chín. Thêm lượng nước vừa phải. Khi nước sôi thêm trứng vào và quấy nhẹ đều, cuối cùng nêm nấm đùi gà nhỏ đã chẻ mỏng hoặc cắt miếng vừa ăn vào. Nêm nếm lại gia vị cho phù hợp.
Mâm cúng truyền thống, cầu kỳ hơn của người miền Bắc với chi phí khoảng 500.000 đồng.
Mâm cúng truyền thống của người miền Bắc với giá trên dưới 500.000 đồng. Ảnh: Bùi Thủy.
1. Gà luộc (190.000 đồng): Gà trống hoa, mới tập gáy khoảng 1,8-1,9 kg.
2. Thịt đông (45.000 đồng): Làm một bát nhỏ vừa đủ ăn, thịt chân giò 250 grams (38.000 đồng; cà rốt, mộc nhĩ 7.000 đồng)
3. Tôm hấp nước dừa (75.000 đồng): 250 grams tôm, 1 chén nước dừa
4. Giò xào (40.000 đồng)
5. Bánh chưng (30.000 đồng)
6. Xôi gấc (20.000 đồng): Gạo nếp cái hoa vàng, gấc tươi
7. Canh măng (15.000 đồng): Tận dụng nước luộc gà, chỉ mua thêm măng
8. Nem ốc (70.000 đồng): 450 grams ốc nhồi (54.000 đồng), các nguyên liệu khác: (16.000 đồng).
9. Cam canh (20.000 đồng): 500 grams cam canh nhỏ
10. Cải chíp luộc: (5.000 đồng)
Hướng dẫn một số món chính:
a) Luộc gà: Gà làm sạch, dùng nghệ tươi xát nhẹ lên da, buộc cánh tiên. Cho gà vào nồi đế dày, đổ lượng nước ngập gà, thêm chút hạt nêm, hành tím, gừng đập dập cho thơm. Bật bếp đun sôi, khi sôi hớt bọt, hạ nhỏ lửa, đun liu riu tầm 5-7 phút. Sau đó, tắt bếp ngâm gà 15-25 phút tùy khối lượng. Vớt gà ra ngâm vào nước đá cho nguội. Lấy gà ra để ráo, nếu cần bóng đẹp hơn thì thoa chút mỡ gà nghệ.
Chú ý: Nếu bạn tận dụng nước dùng để làm bún thang, phở gà thì không nên cho hạt nêm, vì hạt nêm làm từ xương dễ làm đục nước dùng. Nếu bạn dùng nước luộc gà để nấu miến măng hoặc canh bóng thì không nên cho gừng vì mùi gừng sẽ lấn át các nguyên liệu khác.
b) Thịt đông: Món ngon đặc trưng miền Bắc:
- Nguyên liệu:
+ Thịt chân giò rút xương
+ Một ít bì lợn hoặc tai heo
+ Nấm hương ngâm nở, thái miếng vừa ăn
+ Cà rốt tỉa hoa
+ Hành, gừng
+ Mắm, muối, hạt nêm, hạt tiêu
- Cách làm:
+ Thịt chần qua nước sôi cùng với gừng đập dập và ít muối hạt, vớt ra rửa thật sạch.
+ Ướp thịt với chút hạt tiêu, nước mắm rồi đem xào săn lại với hành phi thơm.
+ Cho nước ngập thịt, hé mở vung, ninh chín mềm, thêm một nhĩ, cà rốt. Nêm nếm gia vị phù hợp. Để nguội.
+ Xếp cà rốt xuống dưới đáy bát, múc thịt, mộc nhĩ và nước đổ vào, rắc thêm hạt tiêu sau đó cho vào tủ lạnh 4-5 tiếng là dùng được.
c) Tôm hấp nước dừa: Tôm làm sạch, rút chỉ đen ở lưng, rửa sạch. Cho nước dừa vào nồi cùng chút hành tím, hạt nêm, muối. Khi nước sôi, thêm tôm và luộc. Khi tôm chuyển màu đỏ là đã chín, vớt ra sắp lên đĩa.
d) Xôi gấc: Đã hướng dẫn ở trên.
e) Nem ốc: Đã hướng dẫn ở trên.
Chúc các bạn có nhiều thực đơn hấp dẫn cho mâm cúng ông Công, ông Táo!
Bùi Thủy
