Herbert Wild -
Cuốn tiểu thuyết mang tính chất tự thuật về chính cuộc đời nhà văn - nhà khoa học Herbert Wild.
Tên sách: Mặc chó cứ sủa...
Tác giả: Herbert Wild
Người dịch: Tạ Phương
Hiệu đính: Tạ Hữu Khánh
NXB Lao Động - Trung Tâm văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây, 2005.
Lời giới thiệu
Tiểu thuyết Mặc chó cứ sủa lấy việc nghiên cứu buổi sơ khai ở Việt Nam và việc mở tuyến đường sắt Hà Nội - Vân Nam làm bối cảnh. Ngành địa chất và công ty xây dựng đường sắt chịu trách nhiệm thiết kế, thi công tuyến đường sắt này. Viện khoa học trực thuộc Sở tài nguyên thiên nhiên ở Hà Nội đảm trách việc nghiên cứu địa chất. Tiểu thuyết tập trung vào 3 nhân vật chính: Dorpat - nhà địa chất trẻ được cử sang Việt Nam đảm nhiệm chức giám đốc Viện khoa học. Là một nhà khoa học tài năng, say mê nghiên cứu, sống chân thành, cởi mở, Dorpat luôn đấu tranh chống những kẻ cơ hội, thiếu tài đức.
Trong khi đó, kỹ sư Tardenois, lãnh đạo hành chính của Sở tài nguyên thiên nhiên, kém tài nhưng kiêu căng và xu nịnh, tìm cách tranh công với Dorpat. Mihiel, một nhà tự nhiên học luống tuổi, đã câu kết với Tardenois, dùng mọi thủ đoạn để loại Dorpat khỏi Viện khoa học. Sau khi bị hại đến nỗi phải rời khỏi ngành địa chất, Dorpat trở về Pháp và theo đuổi lĩnh vực mới: âm nhạc, văn học.
Mặc chó cứ sủa có thể xem là cuốn tiểu thuyết tự sự về chính cuộc đời khoa học của tiến sĩ Jacques Deprat (1880-1935), tên thật của nhà văn Herbert Wild. Ông từng làm giám đốc Sở địa chất Đông Dương, là một trong những người đầu tiên đặt nền móng và có những cống hiến xuất sắc trong nghiên cứu địa chất ở khu vực này. Nhưng cuối cùng, ông đã bị một đồng nghiệp hãm hại, bị loại khỏi biên chế Sở địa chất Đông Dương và khai trừ khỏi Hội địa chất Pháp. Đây là một vụ việc làm xôn xao giới địa chất Pháp và giới cầm quyền Đông Dương thời đó. Trở về Pháp, Tiến sĩ Deprat theo đuổi và thành công trong lĩnh vực văn học.
Mặc chó cứ sủa là cuốn tiểu thuyết ra đời cùng thời với cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Việt Nam viết theo phong cách hiện đại, mở đầu trào lưu lãng mạn - tiểu thuyết Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách. Cuốn sách cũng giúp cho người đọc hôm nay hình dung được phần nào diện mạo của Hà Nội vào trước những năm 20 của thế kỷ trước.
Nhà văn Herbert Wild chuyên viết tiểu thuyết, truyện ngắn. Một vài cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của ông là Người khổng lồ ngủ quên viết về cách mạng dân quyền ở Trung Quốc (đạt giải thưởng văn học Pháp - Á), Chủng tộc khác viết với mối thiện cảm với các dân tộc miền núi Việt Nam (được đưa vào danh sách đề nghị tặng giải thưởng Goncourt) ...
(Theo Lời nói đầu của dịch giả Tạ Phương)