![]() |
Mã số sinh học sẽ được ưa dùng. Ảnh: Sức Khỏe & Đời Sống. |
Cùng với sự ra đời của internet và các loại thẻ điện tử, con người ngày càng phải nhớ nhiều mật khẩu và mã số cá nhân. Chúng cần cho hộp thư điện tử, thẻ rút tiền, thẻ điện thoại, thanh toán điện tử... và cả công tác an ninh, bảo vệ (như đặt trước cửa ra vào văn phòng hoặc khóa cửa nhà). Nếu quên mất chúng thì quả là một rắc rối lớn, còn nếu để lọt vào tay tên trộm nào đó thì sẽ phải trả giá đắt.
Chính vì vậy mà các nhà khoa học đã phải dày công tìm kiếm những đặc điểm vật chất làm mẫu mới trong nhận dạng, xác định nhân thân mà không cần phải ghi nhớ cũng như không sợ bị quên, bị mất hay bị đánh cắp.
Ngoài vân tay đã được sử dụng rộng rãi lâu nay, một số loại “vân” khác mới được đề xuất làm đặc điểm vật chất mẫu trong nhận dạng:
- Vân môi: Đường vân trên môi của mỗi người rất muôn màu muôn vẻ nhưng suốt đời không thay đổi. Vân môi của con người không ai giống ai. Đường vân môi của nữ giới thường có hình lõm, nam giới có hình lồi.
- Vân mắt (đường vân võng mạc trong mắt): Võng mạc là một kết cấu phức tạp, tinh vi, mỗi người một khác. Máy ảnh điện tử có thể chụp hình ảnh võng mạc và dùng nó để nhận dạng. Các nhà khoa học Mỹ đã chế ra chiếc máy kiểm tra vân mắt, dùng trong các cơ quan quốc phòng và bộ máy cơ mật của nhà nước. Các nhân viên mới sẽ được chụp võng mạc và lưu trữ hình ảnh đã được mã hóa trong máy giám định. Mỗi lần vào cơ quan, anh ta chỉ cần đưa mắt nhìn vào máy, ấn nút một cái, chỉ mấy giây là xong. Các chuyên gia cho rằng, việc giám định này chính xác hơn dùng vân tay.
- Máu: Trong máu người có mấy trăm vật chất sinh hóa do gene quyết định, có thể dùng để phân biệt người này với người khác. Các nhà khoa học nhờ kỹ thuật sung mạch điện tử có thể kiểm tra tổ chức huyết dịch trong cơ thể con người, thấy được những vòng giải điện mạch, tức là "vân máu".
- Mùi: Phân tử mùi hơi cơ thể còn lưu lại trong không khí nơi đã đến. Do đó, cảnh sát có thể thu lượm không khí mang về phân tích thành phần hóa học, tìm ra "vân mùi" mà đối tượng cần nhận diện để lại, sau đó “gói” vào trong một miếng vải sạch không mùi và bảo quản, cung cấp cho chó săn khi cần thiết.
- Giọng nói: Không ai có tiếng nói giống ai. Các nhà khoa học có thể biến âm thanh thành sóng điện, biến sóng điện thành âm thanh. Họ phân tích, miêu tả âm thanh dưới dạng đồ án, qua so sánh nhiều lần có thể tìm ra tiếng nói của người cần tìm trong vô vàn tiếng nói khác nhau. Do đó, "vân tiếng" có thể trở thành căn cứ để xác định nhân thân.
Chứng minh thư, hộ chiếu chứa dữ liệu sinh trắc học
Mỹ bắt đầu sử dụng các hộ chiếu có chỉ số sinh học từ tháng 10/2004. Hiện nay, công dân các nước có chế độ thị thực với Mỹ khi vào nước này đều được lấy dấu vân tay. Bước tiếp theo là đưa các dữ liệu sinh trắc học thẳng vào thị thực (dưới dạng dải từ tính). Pháp cũng cho biết ý định tương tự của mình. Còn ở Nga, có thể cuối năm 2008, các thẻ hộ chiếu bằng chất dẻo chứa dữ liệu về dấu vân tay, vân mắt, vân môi... sẽ được sử dụng.
Ông Victor Minkin, Phó Chủ tịch Hội sinh trắc học của Nga cho rằng, để xác định danh tính, chỉ xem mỗi dấu vân tay thôi là chưa đủ. Việc xác định giấy tờ giả hay giấy tờ ăn cắp sẽ bị vô hiệu hóa nếu dấu vân tay bị làm giả bằng một miếng silicon mỏng.
Theo lý thuyết, mống mắt có 300 tiêu chuẩn để so sánh trong khi dấu vân tay chỉ có 50 tiêu chuẩn. Thế nhưng trong thực tiễn, việc kiểm tra mống mắt không tiện lợi lắm vì phải điều chỉnh mắt vào vị trí nhất định trước ống kính máy quét và nhìn vào đó mà không được nháy hay cử động mặt.
Điều này có nghĩa là mỗi giải pháp đều có những nhược điểm riêng. Để giảm sai sót, người ta đề xuất phối hợp các tiêu chuẩn nhận dạng với nhau. Nhiều sân bay quốc tế, như sân bay Changi của Singapore, kiểm tra nhập cảnh tự động với sự phối hợp các kỹ thuật đo lường sinh học, bao gồm cả vân tay, mống mắt và giọng nói.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)