Ca sĩ Vũ Hải - cái tên khá mới mẻ với khán giả Việt Nam nhưng lại quen thuộc với các hoạt động văn nghệ của Hội Việt kiều yêu nước tại Pháp. Trên 30 năm âm thầm hát và phục vụ đồng bào Việt kiều, chị đã nhận thấy nhu cầu tìm về cội nguồn của con người là vô cùng to lớn. Cùng với sự quan tâm mà khách hữu nghị nước ngoài dành cho văn hóa và âm nhạc truyền thống Việt Nam, niềm đam mê âm nhạc của người con xa xứ dần trở thành một lý tưởng âm nhạc.
Âm nhạc là đam mê của ca sĩ Vũ Hải. Ảnh: Lý Võ Phú Hưng. |
Gọi là lý tưởng vì con đường đến với âm nhạc của Vũ Hải chưa bao giờ bị chi phối bởi bất cứ một yếu tố nào khác ngoài lòng đam mê. Chính sự đam mê âm nhạc đã biến một cô sinh viên du học y khoa tại Pháp từ năm 1974 trở thành ca sĩ và trở thành nguồn cảm xúc vô tận để thể hiện tấm lòng với quê hương, xứ sở.
"Lời khen tặng 'Tuyệt vời Việt Nam' mà báo chí Pháp dành cho phần biểu diễn của nhóm Tiếng Tơ Đồng (hội văn nghệ mà Vũ Hải tham gia hoạt động) trong Festival âm nhạc quốc tế năm 2007 tại đây, làm chúng tôi nhớ mãi. Làm sao có thể diễn tả được cái sung sướng khi biết rằng mình đã góp một phần công sức, dù nhỏ bé, tôn vinh truyền thống văn hóa dân tộc mình", ca sĩ Vũ Hải chia sẻ.
Tháng 5 này, chị cùng nhóm hát của mình một lần nữa được Ban tổ chức Festival mời tham gia biểu diễn. Tiết mục được chuẩn bị công phu nhất sẽ là một bài ca trù. Dù có lợi thế về chất giọng (khán giả tại Pháp quen nghe Vũ Hải hát dân ca), chị vẫn thấy khó khăn khi tiếp xúc với thể loại này. Với chị, ca trù là đỉnh cao của âm nhạc Việt Nam, đòi hỏi sự chỉn chu từ chất giọng, cách hát đến cả phong cách múa khi trình diễn. "Nếu không khéo, những động tác chế biến có thể làm hỏng cả tiết mục", chị nói.
Một vài lần về nước, Vũ Hải tranh thủ tìm hiểu thêm thể loại nhạc mình theo đuổi bằng cách tìm mua thật nhiều cuộn băng cassette, băng video để học hỏi. Chị cũng tranh thủ gặp gỡ trao đổi và nhờ giảng viên - nhạc sĩ Thanh Bình, Nguyễn Thị Lan tư vấn thêm.
Tự nhìn nhận về bản thân, chị khiêm tốn cho là mình may mắn khi có được sự hậu thuẫn từ một gia đình tuyệt vời, với người chồng là tiến sĩ khoa học người Việt tại Pháp cùng 3 đứa con trai đều đã trưởng thành. Đời sống gia đình êm ấm làm cơ sở vững chắc cho chị yên tâm dành hết lòng cho nghệ thuật, bởi chỉ với nghề hát tại Pháp, người nghệ sĩ sẽ không thể tự nuôi sống mình, chị cho biết.
Suốt quãng thời gian đi hát, Vũ Hải chưa từng một lần biểu diễn tại các phòng trà bởi thể loại nhạc của môi trường này không hợp với phong cách của chị. "Tôi có thể chiều lòng khán giả nhưng thị hiếu của họ phải tương đồng với âm nhạc tôi chọn", chị bày tỏ. Một thời gian dài tại Pháp, khán giả thấy chị xuất hiện là chỉ hát nhạc đỏ, nhạc cách mạng hay các ca khúc tiền chiến lãng mạn.
Có những tình cảnh hết sức khó khăn, nhưng nhóm Tiếng Tơ Đồng không hề ngần ngại, bởi họ biết rằng "mình hát bằng lòng yêu nước và trái tim hướng về cội nguồn". Vũ Hải chia sẻ thêm: "Chúng tôi vẫn hát những ca khúc truyền thống cách mạng, nhưng uyển chuyển hơn trong việc chọn bài sao cho nhẹ nhàng và trữ tình. Chỉ cần thêm một người hiểu được vẻ đẹp trong lời ca, tiếng nhạc cũng đã vui rồi". Niềm vui ấy đôi khi lại rất đơn giản như mỗi năm các anh em nghệ sĩ trong nhóm mất gần 3 tháng để chuẩn bị và tổ chức buổi biểu diễn phục vụ bà con ăn Tết, dù phải luyện tập dưới trời tuyết, lạnh "đến thấu xương" ở Pháp.
May mắn có gia đình hỗ trợ để ca hát. Ảnh: Lý Võ Phú Hưng. |
Hầu như ở Vũ Hải chẳng có dấu hiệu nào cho thấy áp lực của sự nổi tiếng. Với chị, điều quan trọng nhất là xác định đúng chí hướng và quyết tâm theo đuổi. Cũng có nhiều cơ hội sang Mỹ phát triển nghề nghiệp, nhưng chị đều từ chối, vì biết rằng mình sẽ không thể tự do hát thể loại nhạc yêu thích.
Gặp Vũ Hải trong một chiều Sài Gòn gió nhẹ, chị hồ hởi khoe CD riêng thứ 2 vừa phát hành tại Việt Nam, có tên gọi Huyền thoại. Album này đánh dấu vai trò mới của chị - nhạc sĩ. 5 trong số 15 ca khúc được chọn chính là trải nghiệm trong đời sống mà chị có được từ bản thân hay bạn bè. Từng viết văn, làm thơ ở tuổi học trò nên chị rất chú trọng vào lời hát để diễn tả đúng cảm xúc muốn chuyển tải.
Huyền thoại ra mắt ở Việt Nam có thể xem như một "dịp thử lửa" với khán giả trong nước, là bước khởi động cho kế hoạch trở về Việt Nam sinh sống và tiếp tục hoạt động văn nghệ của Vũ Hải. Chị tự nhận giọng hát, tuổi tác cũng như dòng nhạc của mình sẽ ít được khán giả đón nhận, nhưng điều đó không phải là mục đích cuối cùng, bởi lý tưởng dành cho âm nhạc mới là giá trị đích thực mà Vũ Hải theo đuổi suốt cuộc đời.
Nhiêu Huy