Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) cho biết đã chọn mua dầu thô Azeri từ Azerbaijan nhằm bù đắp cho lượng dầu khai thác từ mỏ Bạch Hổ ngày càng cạn dần.
Theo lãnh đạo BSR, nhà máy lọc dầu Dung Quất xây dựng với cấu hình phù hợp với nguồn dầu thô khai thác từ mỏ Bạch Hổ. Đây là một trong những nguồn dầu thô tốt nhất thế giới, chứa ít chất lưu huỳnh, nguy cơ ăn mòn bên trong đường ống và thiết bị rất thấp nên được gọi là "dầu ngọt".
Sau hơn 30 năm khai thác thương mại, trữ lượng của mỏ Bạch Hổ giảm mạnh. "Nếu không nâng cấp, mở rộng nhà máy lọc dầu Dung Quất và tìm nguồn nguyên liệu thay thế thì không khác gì đưa nhà máy vào ngõ cụt", vị lãnh đạo BSR bày tỏ.
Về lý do lựa chọn dầu thô Azeri từ Azerbaijan, lãnh đạo Lọc hóa dầu Bình Sơn cho hay, xét trên phương diện kỹ thuật, đây là một trong số ít loại dầu ngọt, nhẹ, tương đồng dầu Bạch Hổ.
Nhà máy lọc dầu Dung Quất lựa chọn dầu Azeri từ Azerbaijan vì tương đồng với dầu của mở Bạch Hổ.
Để có kết luận này, nhiều năm qua, BSR đã nghiên cứu lựa chọn các loại dầu thô thay thế dầu Bạch Hổ đưa vào chế biến. Việc đánh giá khả năng thay thế các loại dầu thô tại nhà máy lọc dầu Dung Quất được thực hiện tương tự như các nhà máy lọc dầu khác trên thế giới, gồm: xem xét chất lượng dầu thô thể hiện qua bảng phân tích chất lượng dầu (Crude Assay) để đánh giá độ phù hợp với cấu hình công nghệ của nhà máy.
Từ các bảng phân tích tính chất dầu thô được cung cấp bởi các nhà sản xuất, buôn bán dầu như PVOIL, BP, Shell, Chevron, Total, Exxon, Petronas... BSR sơ loại các loại dầu thô có thể xem xét đánh giá trong giới hạn vận hành của nhà máy gồm: điểm chảy thấp hơn 38 độ C; hàm lượng lưu huỳnh thấp hơn 0,47 wt.%.
Những loại dầu đã vượt qua bước sơ loại sẽ được xử lý cập nhật sản lượng các phân đoạn, thành phần kim loại, hàm lượng conradson carbon, tính chất các phân đoạn, để phản ánh đúng tính chất của dầu thô thương mại có trên thị trường.Trên cơ sở các dữ liệu thu thập, BSR đã xây dựng danh sách các loại dầu thô có thể đưa vào chế biến. Trong đó nâng từ 48 loại dầu thô có khả năng chế biến tại nhà máy (năm 2012) lên 75 loại tại thời điểm này.
BSR cũng đã thiết lập tỷ lệ phối trộn của từng nhóm dầu thô làm cơ sở cho việc lập kế hoạch sản xuất, mua dầu, lập kế hoạch nhập dầu, xuất kho phù hợp, đảm bảo cho nhà máy vận hành ổn định ở công suất cao.
"Sau tất cả nhiều công đoạn phức tạp trên, các kết luận chỉ ra dầu Azeri từ Azerbaijan là phù hợp nhất cho cấu hình của nhà máy lọc dầu Dung Quất", lãnh đạo công ty cho hay.
Đề xuất giảm thuế nhập khẩu dầu Azeri
Hiện nguồn thu từ nhà máy lọc dầu Dung Quất chiếm hơn 90% tổng thu ngân sách tỉnh Quảng Ngãi.
Với vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương, mới đây UBND tỉnh Quảng Ngãi đề xuất lên Chính phủ xem xét chấp thuận điều chỉnh mức thuế suất nhập khẩu dầu thô Azeri từ Azerbaijan nói riêng và các loại dầu thô nhập khẩu khác nói chung cho nhà máy lọc dầu Dung Quất tương tự như nhà máy lọc dầu Nghi Sơn về mức 0%.
Năm ngoái khối lượng dầu thô Azeri do đối tác cung cấp cho nhà máy lọc dầu Dung Quất khoảng 10,6 triệu thùng.
Hiện dầu thô Azeri bị đánh thuế 5% khi nhập khẩu do chưa được hưởng ưu đãi thương mại từ nguyên tắc tối huệ quốc, dù Việt Nam và Azerbaijan có quan hệ ngoại giao và thương mại.
Nguyên tắc tối huệ quốc (Most favoured nation - MFN) là một trong những quy chế pháp lý quan trọng trong thương mại quốc tế hiện đại. Đây là chính sách không phân biết đối xử trong thương mại, đề ra cho tất cả các đối tác thương mại quy chế hải quan và thuế quan như nhau. Theo tỉnh Quảng Ngãi, nếu điều chỉnh mức thuế suất nhập khẩu cho dầu Azeri sẽ tạo điều kiện cho quan hệ hợp tác giữa 2 nước phát triển thời gian tới.
Xét về yếu tố lịch sử, Azerbaijan cũng là đối tác truyền thống của BSR cũng như các công ty hoạt động trong ngành dầu khí Việt Nam. Đối tác cung cấp dầu Azeri cho BSR là SOCAR Trading S.A - công ty con của Công ty Dầu khí Quốc gia Azerbaijan. Năm 2016, sản lượng kinh doanh dầu thô của SOCAR là 298 triệu thùng, trong đó có 158 triệu thùng dầu Azeri, tương đương khoảng 23 triệu tấn dầu Azeri một năm.
Theo lãnh đạo BSR, với sản lượng cao, chất lượng ổn định, tỷ lệ phối trộn lên tới 70%, dầu Azeri đủ khả năng thay thế được dầu Bạch Hổ và độ linh động trong điều kiện bốc dầu, thương mại. BSR xem đây là dầu chiến lược cho nhà máy Dung Quất trước và sau nâng cấp mở rộng. Năm 2017, khối lượng dầu thô Azeri do đối tác cung cấp cho nhà máy khoảng 10,6 triệu thùng.
Thanh Thư