Thông tin được nêu tại tọa đàm "Dinh dưỡng toàn diện - Lá chắn đề kháng tự nhiên cho trẻ" phát sóng trên VnExpress và Fanpage của báo tối 28/12. Chương trình có sự tham gia của PGS.TS.BS Lê Bạch Mai - Nguyên phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia và bà Nguyễn Khánh Ngân - chuyên gia đào tạo về sản phẩm, nhãn hàng Siberian Wellness.
Từ trái sang phải: MC Thanh Thanh, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai và bà Nguyễn Khánh Ngân tại tọa đàm. Ảnh: Siberian Wellness
Nhiều trẻ em Việt Nam thiếu vi chất dinh dưỡng
Mở đầu tọa đàm, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai phác thảo bức tranh dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam hiện nay. Bác sĩ nhận xét, mọi người thường quan niệm dinh dưỡng là một cái gì đó đơn giản vì hàng ngày mỗi người đều ăn và em bé cũng được nuôi dưỡng từ chế độ ăn hàng ngày. Tuy nhiên, để có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, cân bằng cho trẻ thì không đơn giản. Trước hết, cần đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu về năng lượng, các chất sinh năng lượng. Thứ hai, các chất dinh dưỡng phải ở một tỷ lệ cân đối và hợp lý với nhau. Ví dụ, trong chất đạm, làm sao đủ các axit amin cần thiết; trong chất béo, cần đảm bảo được các axit béo không no cần thiết. Thứ ba, cần cung cấp đủ cho trẻ vitamin và khoáng chất - những vi chất dinh dưỡng liên quan đến tăng sức đề kháng ở trẻ, bảo vệ em bé trước các điều kiện bất lợi của môi trường sống.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho biết, bên cạnh gánh nặng về trẻ thừa cân béo phì hay tình trạng suy dinh dưỡng thì Việt Nam đang gặp phải tình trạng thiếu dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi - đây được coi là nạn đói tiềm ẩn. PGS.TS.BS Lê Bạch Mai dẫn kết quả Tổng điểu tra Dinh dưỡng năm 2019-2020 cho biết, 58% trẻ em 6-59 tháng tuổi thiếu kẽm, cứ trong 5 bé ở độ tuổi này thì có 1 bé thiếu máu thiếu sắt, thiếu vitamin A cận lâm sàng, một số chế độ ăn của trẻ có khẩu phần canxi thấp, một số trẻ chịu gánh nặng thiếu vitamin D hay những vấn đề từ thiếu iod.
Để khắc phục điều này, nước ta đã có những chương trình bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ trên phạm vi toàn quốc. Đơn cử, một năm hai lần, các bé 6-36 tháng tuổi được uống vitamin A liều cao. Rồi những chương trình phòng chống thiếu máu thiếu sắt cho phụ nữ có thai.
Tuy nhiên, theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, nhiều phụ huynh chưa quan tâm đến vấn đề thiếu vi chất dinh dưỡng, nên không nhận thấy những dấu hiệu thiếu của con mình. Hơn nữa, vi chất dinh dưỡng rất dễ mất đi trong quá trình chế biến bảo quản thực phẩm. Ngoài ra, nhiều phụ huynh vì điều kiện bận rộn đã dùng thực phẩm chế biến sẵn làm bữa ăn của con nên không thể đảm bảo bữa ăn đa dạng dinh dưỡng.
Thiếu vi chất dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức đề kháng của trẻ
Theo bác sĩ, khi không được bổ sung đủ vi chất dinh dưỡng, trẻ có thể gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Nếu thiếu kẽm - chất chống oxy hóa rất tốt, trẻ sẽ biếng ăn, hay ốm vặt, móng tóc thưa giòn dễ gãy. Thiếu kẽm lâu dài sẽ ảnh hưởng đến phát triển chiều cao của bé, vì kẽm tham gia tạo hormone có liên quan đến hormone tăng trưởng.
Nếu thiếu sắt sẽ ảnh hưởng đến việc vận chuyển oxy để cung cấp cho não bộ và các cơ quan hoạt động. Trẻ thiếu sắt thường nhanh mệt, học kém tập trung, tay chân lạnh, ăn không ngon miệng, ngủ không trọn giấc.
Thiếu vitamin A cận lâm sàng ảnh hưởng tới sự phát triển toàn vẹn của biểu mô làm cho trẻ dễ bị ốm. Những trẻ này thường dễ mắc bệnh hô hấp, tiêu hóa, tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
Những điều này sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển về thể lực (liên quan đến sự tăng trưởng chiều cao, cân nặng), ảnh hưởng lên sự phát triển trí não (làm hạn chế việc tiếp thu kiến thức của trẻ), khiến trẻ phát triển về tâm vận động thường không tốt.
Thiếu vi chất dinh dưỡng cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của hệ miễn dịch. "Nếu trẻ được cung cấp một chế độ ăn cân bằng đầy đủ hợp lý đến từ đa dạng các loại thực phẩm thì chắc chắn đủ vi chất dinh dưỡng, sẽ có đề kháng tốt hơn", PGS.TS.BS Lê Bạch Mai chia sẻ.
Để tăng cường miễn dịch cho trẻ, bác sĩ khuyên, bên cạnh cung cấp đủ các yếu tố đa lượng như đạm, chất béo, chất bột đường, phụ huynh cần quan tâm đến vi chất. Đầu tiên là những vi chất đang có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng, như vitamin A cận lâm sàng, kẽm, sắt, iod - những thành phần có thể giúp trẻ phát triển một cách toàn diện nhất. Ngoài ra, vitamin C, D cũng có ý nghĩa quan trọng. Tiếp theo cần lưu tâm đến hệ vi sinh đường ruột của trẻ khi 70-80% sức khỏe của hệ miễn dịch đến từ hệ vi sinh đường ruột.
Cha mẹ có thể cho con sử dụng các sản phẩm bổ sung các chất xơ hòa tan, prebiotics, inulin, GOS, pectic giúp duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh đường ruột, từ đó làm tăng sức đề kháng của trẻ.
Những lưu ý khi bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ
Tại tọa đàm, các khách mời cho biết, có nhiều giải pháp để bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ. Đó là thông qua các bữa ăn đủ về số lượng và cân đối về chất lượng, đến từ đa dạng các loại thực phẩm khác nhau. Thay vì lựa chọn các thực phẩm thông thường thì lựa chọn các thực phẩm đã được tăng cường vi chất dinh dưỡng. "Cách thứ ba đem lại hiệu quả luôn tức thì là cho trẻ sử dụng các thực phẩm bổ sung các vi chất dinh dưỡng như uống bổ sung thêm kẽm, sắt, vitamin A hay đa vi chất", PGS.TS.BS Lê Bạch Mai nói.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai khuyến cáo, khi lựa chọn các sản phẩm chứa vi chất dinh dưỡng bổ sung cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý các tiêu chí: lựa chọn các sản phẩm có hoạt chất mà bé nhà mình đang thiếu, ví dụ, nếu bé đang xanh và biếng ăn thì cần bổ sung sắt, kẽm. Thứ hai, cần lưu ý hàm lượng hoạt chất ở trong sản phẩm, để bù với bữa ăn mà bé đang ăn. Thứ ba, sản phẩm phải đảm bảo an toàn về mặt vệ sinh thực phẩm. Thứ tư, sản phẩm nếu đến từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, hữu cơ thường được các phụ huynh yên tâm hơn. Thứ năm, sản phẩm có những nghiên cứu để minh chứng sự an toàn cũng như hiệu quả. Ngoài ra, phụ huynh cũng nên quan tâm tới uy tín của nhà sản xuất.
Với trẻ em, yếu tố cảm quan của sản phẩm (gồm mùi vị, cách thức uống, thể tích một lần uống...) cũng rất quan trọng. "Khi cảm quan phù hợp, trẻ sẽ uống dễ dàng hơn", PGS.TS.BS Lê Bạch Mai bổ sung,
Bà Nguyễn Khánh Ngân cho biết, Siberian Wellness dựa vào thực trạng thiếu vi chất dinh dưỡng của trẻ em hiện nay đã xây dựng dòng sản phẩm cho trẻ em với công thức phù hợp với nhu cầu và thể trạng của các bé. Hiện hãng có 5 nhóm sản phẩm hỗ trợ cải thiện nâng cao sức khỏe cho trẻ, gồm nhóm tăng cường miễn dịch, nhóm chăm sóc sức khỏe hệ tiêu hóa, nhóm bổ sung vitamin và khoáng chất, nhóm sản phẩm hỗ trợ trí não, và nhóm sản phẩm hỗ trợ thị lực.
"Trẻ em thường thích những sản phẩm có mùi vị ngọt ngào, vì vậy chúng tôi đã dùng các nguồn nguyên liệu tươi ngon nhất và các chất tạo ngọt thông minh, chiết xuất từ củ cải đường, hay vitamin C chiết xuất từ trái cây cô đặc", bà Khánh Ngân cho biết. Để đảm bảo an toàn cho trẻ, doanh nghiệp lựa chọn những nhà cung cấp uy tín đồng thời có những nguồn nguyên liệu riêng để hoàn thiện sản phẩm của mình tốt hơn. Các nhà máy của Siberian Wellness đều đạt các tiêu chuẩn quốc tế GMP, HACCP, ISO, FDA, Halal.
Các sản phẩm cho trẻ em của Siberian Wellness đều đạt các tiêu chuẩn quốc tế và có hương vị được các bé yêu thích. Ảnh: Siberian Wellness
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai nhận xét, các sản phẩm ở dạng siro, kẹo ngậm dạng nhai và dạng viên có cảm quan phù hợp và an toàn với trẻ. Bà ấn tượng với sản phẩm Vitamama Dino vì chứa sắt, kẽm và iod - ba vi chất mà nhiều trẻ em Việt còn thiếu và 12 vitamin thiết yếu.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cũng nhận xét thêm về các dòng sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa của Siberian Wellness. Theo đó, dòng sản phẩm Vitamama Dino Lactino Cocoa Drink chứa chất xơ GOS, Innulin phù hợp cho trẻ sử dụng hàng ngày, vừa để nuôi dưỡng sức khỏe của hệ vi sinh đường ruột, vừa cung cấp các prebiotic làm thức ăn cho các con lợi khuẩn, vừa giúp trẻ vốn lười ăn rau tiêu hóa tốt hơn.
Sản phẩm Vitamama Dino Lactino Pectin Sorbent chứa chất xơ hòa tan chứa pectin, có thể sử dụng cả khi bé bình thường hay rối loạn tiêu hóa. Pectin đi vào ruột trẻ sẽ tạo thành lớp màng bao phủ niêm mạc ruột, có tác dụng ngăn ngừa các vi khuẩn xâm nhập từ lòng ruột đi vào trong máu, giúp trẻ nhanh chóng chấm dứt quá trình tiêu chảy.
Sản phẩm Vitamama Dino gây ấn tượng với chuyên gia nhờ thành phần vitamin và khoáng chất thiết yếu phù hợp với sự phát triển của trẻ. Ảnh: Siberian Wellness
Để trẻ phát triển toàn diện, bên cạnh vấn đề dinh dưỡng, PGS.TS. BS Lê Bạch Mai khuyên cha mẹ nên chú ý cho con vận động và quan tâm đến giấc ngủ của con. Khi bé tiếp xúc môi trường bên ngoài cũng là cơ hội để rèn luyện bộ máy sức khỏe miễn dịch trong cơ thể. Còn giấc ngủ có ý nghĩa giúp sửa chữa các tế bào có thể bị tổn thương, giúp bé hoàn thiện hormone, nhất là hormone tăng trưởng một cách tốt nhất trong khoảng thời gian từ 22h đến 2h.
Kim Anh