Theo báo cáo 2022 của Newzoo, Đông Nam Á nằm trong nhóm khu vực có tốc độ tăng trưởng thị trường game di động nổi bật. Quy mô thị trường đạt 4,5 tỷ USD, chỉ sau Mỹ Latin với 4,6 tỷ USD. Mức tăng trưởng trung bình dự kiến gần 7,4% trong giai đoạn 2020-2025, cao gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng trung bình toàn cầu là 3% một năm.
Cơ quan hợp tác kinh tế số Malaysia (MDEC), trực thuộc Bộ Truyền thông và Công nghệ số, đã phối hợp với một số Hiệp hội Game các nước Đông Nam Á, thực hiện báo cáo ngành game khu vực. Trong đó, họ khảo sát 151 công ty game ở 6 quốc gia với 61 vấn đề khác nhau, liên quan ngành game.
Kết quả, Malaysia, Indonesia và Singapore đều có ba yếu tố chính góp phần mang đến sự thành công của các công ty game. Đó là sự hỗ trợ từ chính phủ, hợp tác đoàn kết của hiệp hội ngành, và hoạt động của cộng đồng lập trình game. Riêng Thái Lan, hạ tầng giữ vai trò quan trọng cho sự phát triển của ngành.
Các tuyển thủ thi đấu Liên Minh Huyền Thoại: Tốc Chiến tại SEA Games 31. Ảnh: VNG
Singapore - nơi quy tụ các giải đấu eSports chuyên nghiệp
Đảo quốc sư tử hiện là một trong những điểm đến quen thuộc của thể thao điện tử (eSports) và toàn ngành tại Đông Nam Á. Theo Tổng cục Du lịch Singapore (Singapore Tourism Board - STB), chính phủ nước này sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp game thử nghiệm định dạng nội dung và mô hình kinh doanh mới. Họ còn đảm bảo cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành này.
Ngoài ra, STB cũng xác nhận họ luôn chào đón các sự kiện game và eSports lớn như Gamescom châu Á - sự kiện lớn của ngành game toàn cầu, đến với đảo quốc. Hiện hầu hết sự kiện eSports lớn của khu vực và thế giới như Mobile Legends Bang Bang M2World Championship, One E-sports Dota 2 Singapore Major và World eSports Championship, đều được tổ chức tại Singapore.
Hiệp hội Game Singapore (SGGA) được hậu thuẫn bởi ba cơ quan chính phủ của nước này là STB, Cơ quan Phát triển Truyền thông và Cục Doanh nghiệp. 100% doanh nghiệp game tại đảo quốc đều tham gia hiệp hội. Họ chỉ chịu duy nhất thuế thu nhập doanh nghiệp 17%, không cần nộp thêm bất cứ khoản nào khác. Đây là một trong những mức thuế suất thấp nhất trên toàn Đông Nam Á.
Doanh thu ngành game Indonesia dẫn đầu
Với lượng người chơi đông đảo đến 138 triệu, Indonesia thu về hơn 1,8 tỷ USD doanh thu từ ngành game nói chung và 1,4 tỷ USD từ game di động nói riêng trong năm 2022.
Năm 2020, nước này bắt đầu áp dụng thuế VAT 10% cho các dịch vụ số, trong đó có game.Tuy nhiên, chính phủ nước này sẽ trích một phần thuế đó để tái đầu tư cho ngành trò chơi điện tử và nội dung số, thúc đẩy tăng trưởng, mở cơ hội cho các game studio độc lập và doanh nghiệp nhỏ tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ.
Hiệp hội ngành Game Indonesia (AGI) giữ vai trò quan trọng trong việc truyền thông xã hội, giúp ngành game nước này nhận nhiều thiện cảm từ cộng đồng. Đồng thời, đây cũng là đơn vị tư vấn chính sách cho các thành viên hiệp hội.
Hơn 50 trường đại học Malaysia đào tạo ngành game
Sau khi công nhận trò chơi điện tử là phân khúc quan trọng trong nền kinh tế, chính phủ Malaysia tăng cường các chính sách có lợi nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, xây dựng hệ sinh thái tài trợ cho các startup.
Năm 2019, Bộ Truyền thông Đa phương tiện nước này giới thiệu chính sách The Digital Content Ecosystem (DICE). Nội dung gồm nhiều hạng mục hỗ trợ sự phát triển ngành game trong nước như tài chính, đào tạo, liên kết doanh nghiệp.
Một số trường đại học ở Malaysia cung cấp các khóa đào tạo chính thức về phát triển game, như Universiti Malaya, Universiti Teknologi of Malaysia, Asia Pacific University of Technology & Innovation... Ngoài ra, các sự kiện game nổi bật cũng được tổ chức thường niên ở đây như Level Up KL, Comic Fiesta. Hầu hết đều thu hút hàng trăm nghìn người tham dự.
Chi phí nhân lực ngành game Philippines cạnh tranh cao
Philippines là một trong những quốc gia có hiệp hội ngành game lâu đời nhất trong khu vực. Tốc độ tăng trưởng thị trường game di động nước này ghi nhận nhanh nhất trong năm 2020.
Hiện nay, chi phí nhân lực của Philippines thu hút không ít doanh nghiệp nước ngoài. Các công ty Gameloft, Garena, Ubisoft, Gumi... đều đặt trụ sở tại đây. Mức lương trung bình của nhân sự ngành chỉ dưới 500 USD một tháng.
Hội đồng Kinh tế Sáng tạo Philippines (CECP) đã trình lên chính phủ "Lộ trình phát triển Kinh tế sáng tạo". Trong đó, nội dung chính xác định phát triển và thiết kế game là một trong 5 ngành nghề mũi nhọn được ưu tiên hàng đầu trong nền kinh tế số.
Gian hàng ở Vietnam Gameverse 2023 tại TP HCM thu hút giới trẻ trải nghiệm, hôm 1/4. Ảnh: VNG
Bên cạnh đó, chính phủ nước này còn đưa ra các chính sách nhằm hút đầu tư. Đơn cử như việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh nghiệp nước ngoài từ 30% xuống 25%. Quyết định đã có hiệu lực từ tháng 1/2021.
Doanh nghiệp game Thái Lan dễ tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ
Digital Economy Promotion Agency (DEPA) là tổ chức thuộc chính phủ Thái Lan, có vai trò thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế số trong nước. Đến nay đơn vị đã có nhiều hoạt động hỗ trợ ngành công nghiệp không khói này, như: cung cấp gói tài chính, tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước; khuyến khích các công ty khởi nghiệp; mở gói hỗ trợ tổ chức các triển lãm game trong nước...
Cụ thể, các doanh nghiệp trong ngành có thể nộp đơn xin duyệt gói hỗ trợ tổ chức quảng bá game với ngân sách lên đến 5 triệu bath mỗi sự kiện (tương đương 150.000 USD). Ngoài ra, công ty còn có thể xây dựng nền tảng nội dung số với gói tài chính 50-200 triệu bath (tương đương 1,5-5,8 triệu USD mỗi dự án) tùy quy mô.
Nhờ những hỗ trợ kịp thời trên, ngành game xứ sở chùa Vàng sớm gặt hái nhiều kết quả khả quan. Theo Newzoo, số người chơi game ở nước này năm 2022 cán mốc 38,3 triệu với doanh thu 763 triệu USD.
Việt Nam trong giai đoạn "cần nuôi dưỡng"
Tại Diễn đàn Game Việt Nam diễn ra sáng 1/4, trong khuôn khổ Ngày hội Game Việt -Gameverse 2023, ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử - Bộ Thông Tin và Truyền thông cho biết, Bộ đang xây dựng chiến lược phát triển lĩnh vực trò chơi điện tử trên mạng. Trong đó có các kiến nghị và chính sách giúp các doanh nghiệp game phát triển thuận lợi hơn.
Người chơi trải nghiệm game tại Vietnam Gameverse 2023. Ảnh: VNG
Với đề xuất xem xét bổ sung game online vào diện thu thuế tiêu thụ đặc biệt của Bộ Tài chính mới đây, ông Do cho biết Bộ đang làm việc với Bộ Tài chính bỏ áp thuế tiêu thụ đặc biệt do không hợp lý. "Ngành game Việt đang non trẻ, doanh thu còn nhỏ so với tiềm năng, cần có chính sách nuôi dưỡng, hỗ trợ phát triển. Nếu chưa ưu đãi được thì cũng chưa nên áp thêm thuế", đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông nói.
Ông cho biết Bộ đang đặt kế hoạch sau 5 năm, doanh thu ngành game tăng lên mức một tỷ USD. Hiện toàn ngành chỉ có 30 doanh nghiệp đang hoạt động nên cần tăng lên con số trong thời kỳ hoàng kim của ngành game là 100-150 doanh nghiệp.
Với 73,2% dân số là người dùng Internet, theo Data Reportal, cùng với sự thương mại hóa của Internet di động tốc độ cao 5G, Việt Nam có nhiều tiềm năng khai thác game, được xem là một trong những ngành trụ cột mới của kinh tế số.
Thy An