Theo thống kê từ báo cáo tài chính của 33 ngân hàng trong nước do Công ty kiểm toán KPMG thực hiện, quỹ lương đều chiếm hơn nửa tổng chi phí hoạt động trong năm 2012.
Không riêng năm 2012, thống kê từ báo cáo bán niên 2013 của VnExpress.net cho thấy, 6 tháng đầu năm, nhiều ngân hàng kể cả quốc doanh hay cổ phần vẫn dành một nửa chi phí hoạt động cho trả lương dù hầu hết đã nỗ lực giảm dần tỷ lệ này.
Ví dụ như Ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank), Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Quân đội, quỹ lương, thưởng cho nhân viên trong 6 tháng đầu năm 2013 đều chiếm 54% tổng chi phí hoạt động. Ngân hàng Công Thương (Vietinbank) và Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cũng bỏ 49% chi phí hoạt động để trả lương. Dù liên tục cắt giảm nhân sự và chi phí hoạt động trong vài năm gần đây thì khoản chi cho nhân viên của Ngân hàng Á Châu (ACB), Xuất nhập khẩu Eximbank, Techcombank vẫn chiếm khoảng 40%.
So với năm 2012, khoản chi cho lương trong nửa đầu năm nay của các nhà băng đã có xu hướng giảm nhưng không đáng kể. Ngoại trừ Eximbank giảm mạnh chi cho nhân viên từ 56% xuống 40%, các ngân hàng khác đều giảm khoảng 1-3% như Vietcombank, Vietinbank, Sacombank hay Techcombank.
Theo đánh giá của KPMG, giảm chi cho nhân viên là xu hướng hiện nay các ngân hàng trên toàn cầu, trung bình ở một số nước, tỷ trọng chi cho nguồn nhân lực chiếm khoảng 40% chi phí hoạt động.
Năm 2012, chỉ có 2 trong 33 ngân hàng cắt giảm chi phí hoạt động thành công. Nếu tính chung cả 33 nhà băng này, chi phí hoạt động vẫn tăng 12% so với năm 2011.
Quỹ lương tăng phần lớn do số nhân viên trong 7 năm qua của các ngân hàng liên tục tăng. KPMG nhận định, nhân sự của ngành vẫn tiếp tục tăng trong năm 2013 dù với tốc độ chậm hơn. Cuộc khảo sát của KPMG với lãnh đạo các ngân hàng cho thấy, 54% nhà băng cho biết vẫn tăng số lượng nhân viên. Thế nhưng, 90% số này nói sẽ tăng với số lượng không nhiều. Một số trường hợp tăng nhân sự là do mở thêm chi nhánh đã được cấp phép từ năm ngoái.
Ngược lại, 46% lãnh đạo các ngân hàng được hỏi thừa nhận không kỳ vọng số nhân sự tăng thêm. Thế nhưng điều này không có nghĩa là họ sẽ ngừng cắt giảm nhân sự cũng như ngừng tuyển dụng. "Hai việc này không liên quan đến nhau, có thể họ vẫn tuyển ồ ạt nhưng vẫn giảm nhân sự ồ ạt, đó là nhu cầu đào thải và lọc chất lượng nhân sự bình thường", một chuyên gia về tuyển dụng bình luận.
Mặc dù vậy, nếu tính tổng số nhân sự trong cả năm, công ty kiểm toán KPMG vẫn cho rằng, các nhà băng sẽ không ngừng tuyển dụng mới. Nguyên nhân là các ngân hàng trong nước đang chịu áp lực mở rộng phạm vi hoạt động khi kinh tế dần hồi phục, khách hàng của họ mở rộng vay tín dụng hơn. Ngoài ra, sức ép tăng thị phần từ các nhà băng nước ngoài tại Việt Nam đang rất gắt gao nên để cạnh tranh, các ngân hàng nội địa buộc phải tìm cách tăng số lượng chi nhánh, phòng giao dịch, dẫn đến tăng số nhân viên.
Cũng như việc chi quá nhiều cho lương nhân viên, việc tăng nhân sự của ngành ngân hàng Việt Nam nếu vẫn tiếp diễn sẽ đi ngược với xu hướng chung của thế giới. Trên thực tế, các ngân hàng của thế giới đang tập trung phát triển sản phẩm dịch vụ kết hợp với kỹ thuật như Internet Banking, Mobile Banking và những sản phẩm không đòi hỏi sự phát triển về mạng lưới chi nhánh.
Thanh Thanh Lan