Một trung tâm chế biến thủy sản bị bỏ hoang. |
Năm 2001, đơn vị lỗ 6,1 tỷ đồng, năm 2002 lỗ 12 tỷ. Con số này ở năm 2003 là 9,7 tỷ đồng. Hiện Seaprodex VN có 6 đơn vị hoạt động cầm chừng hoặc đã ngừng hoạt động, chờ giải thể, phá sản.
Thanh tra Nhà nước xác định, người phải chịu trách nhiệm đầu tiên về những khoản thua lỗ, nợ nần khổng lồ của Seaprodex VN chính là những lãnh đạo trực tiếp của các công ty thành viên làm ăn kém hiệu quả.
Điển hình thất thoát nghiêm trọng tiền của nhà nước qua việc mua tàu Sea 08 ở Công ty Dịch vụ và Xuất nhập khẩu thủy sản Seaprodex, Sea 08 thực chất được sử dụng từ năm 1979. Đến cuối thập niên 1980, Công ty Dịch vụ và Xuất nhập khẩu thủy sản Seaprodex mua về thì tàu đã quá cũ. Dù vậy, lãnh đạo công ty vẫn vồn vã mua mà không cần lập luận chứng kinh tế - kỹ thuật, tính toán hiệu quả kinh tế... Vì vậy, ngay khi đưa vào khai thác tàu Sea 08 đã... lỗ nặng. Tổng lỗ năm 1991-1997 hơn 18,2 tỷ đồng.
Tuy nhiên, lãnh đạo công ty đã "biến" báo cáo từ không thành có để được cán bộ tín dụng của 2 ngân hàng xác nhận "tàu đang hoạt động bình thường", "doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả"... trình lãnh đạo duyệt cho vay. Hậu quả là đến cuối năm 2003, Thanh tra nhà nước kiểm tra sổ sách phát hiện tiền nợ Ngân hàng Đầu tư phát triển Hà Nội lên đến hơn 13 tỷ đồng, nợ Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội hơn 1,4 triệu USD và 5,4 tỷ đồng...
Hải trình cuối cùng của con tàu 08 là chuyến chở hàng đi Nga (7/1997) và đã mắc cạn tại cảng Cửa Lò nên hư hỏng nặng phải bán rẻ. Tổng giá trị thiệt hại lên đến 20 tỷ đồng.
Trách nhiệm về sai phạm gây hậu quả nghiêm trọng trên thuộc về ông Kiều Văn Luyện (giám đốc), ông Nguyễn Tấn Tú (kế toán trưởng), ông Nguyễn Văn Chiêu (trưởng phòng khai thác tàu) và ông Nguyễn Văn Thành (trưởng tàu Sea 08).
Hàng loạt đơn vị thành viên khác cũng đã góp phần làm cho con tàu Seaprodex chìm nhanh, khi liên tục làm ăn thua lỗ. Chẳng hạn, Công ty Cung ứng vật tư và nuôi tôm xuất khẩu (Vinases) có số nợ khó đòi lên đến 29,1 tỷ đồng mà các con nợ hiện đang trong tình trạng: giải thể, phá sản, chết, mất tích, không rõ địa chỉ...
Công ty Xuất nhập khẩu thủy sản TP HCM nợ phải trả không có khả năng thanh toán hơn 32 tỷ đồng. Công ty Thủy sản khu vực II có số nợ khó đòi hơn 3,4 tỷ đồng, Tương tự, Công ty Cơ khí Thủy sản II - Đà Nẵng cũng “trèo hái chùm khế ngọt” vốn nhà nước, khi lấy hơn 11 tỷ đồng làm công trình cầu bến cơ khí thủy sản Sông Hàn, để rồi không đưa vào sử dụng được.
Để xảy ra những sự việc trên, bên cạnh trách nhiệm trực tiếp của lãnh đạo các đơn vị thành viên, có phần trách nhiệm của ban lãnh đạo Seaprodex VN. Tháng 9/2000, Ban Cán sự Đảng Bộ Thủy sản đã kiểm điểm một số người. Sau đợt "chữa trị vết thương này" con tàu Seaprodex vẫn tiếp tục "trục trặc", không đủ sức tiếp tục cải thiện tình hình.
Trong tháng 7 này, Thanh tra Nhà nước chính thức công bố kết luận thanh tra Seaprodex VN. Đoàn thanh tra sẽ kiến nghị Bộ Thủy sản chỉ đạo việc kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo của Tổng công ty và các cá nhân liên quan đến việc mất vốn nhà nước nói trên.
Một số vụ việc có dấu hiệu thiếu trách nhiệm, làm trái quy định về quản lý kinh tế gây thất thoát tài sản nhà nước, Thanh tra đề nghị chuyển hồ sơ sang cơ quan cảnh sát điều tra để làm rõ và xử lý theo thẩm quyền.
(Theo Thanh Niên, Tuổi Trẻ, Người Lao Động)