Ngày 15/6, ông Lê Anh Xuân, Bí thư Thành ủy TP Thanh Hóa, cho biết dự kiến ban đầu huyện Đông Sơn sáp nhập vào TP Thanh Hóa vào tháng 7/2023. Tuy nhiên, kế hoạch phải lùi đến năm 2024 hoặc 2025.
Hồi tháng 3, Thủ tướng ký quyết định phê duyệt chung đô thị Thanh Hóa. Theo ông Xuân, đây là cơ sở để tỉnh xây dựng, điều chỉnh đề án, triển khai quy trình sáp nhập. UBND thành phố và huyện Đông Sơn đang khẩn trương rà soát thủ tục, tiêu chí đô thị loại một và thành lập các phường trên cơ sở xã. Hiện nhiều xã, phường không đủ tiêu chí nên phải sắp xếp lại đơn vị hành chính.
Thanh Hóa dự kiến đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội hai phương án. Thứ nhất là sáp nhập huyện Đông Sơn vào thành phố, giữ nguyên hiện trạng các xã, phường như hiện nay. Phương án này nếu làm nhanh có thể xong trong quý II/2024.
Phương án hai là sáp nhập huyện Đông Sơn vào thành phố đồng thời với sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, phường. Nếu chọn cách này, dự kiến cuối năm 2024 hoặc đầu 2025 mới hoàn thành.
"Quá trình sáp nhập rất phức tạp với nhiều phần việc như sắp xếp đơn vị hành chính, cán bộ công chức, xử lý tài sản công. Do vậy, chúng tôi phải làm thận trọng, đúng trình tự pháp luật và tạo được đồng thuận cao trong cán bộ và nhân dân", ông Xuân nói.
TP Thanh Hóa được thành lập năm 1993 từ thị xã Thanh Hóa cũ, trở thành đô thị loại hai năm 2003, đến năm 2014 được công nhận đô thị loại một. Hiện thành phố có diện tích tự nhiên 147 km2, 30 phường và 4 xã, quy mô dân số gần 500.000. Đây là thành phố trực thuộc tỉnh có nhiều phường nhất cả nước.
Theo dự thảo đề án, toàn bộ gần 83 km2, dân số hơn 88.000 của huyện Đông Sơn sẽ nhập vào TP Thanh Hóa. Sau sáp nhập, thành phố sẽ có diện tích tự nhiên hơn 228 km2, dân số gần 594.000, với 37 phường và 11 xã. Có 7 phường dự kiến được lập mới gồm Rừng Thông, Hoằng Quang, Hoằng Đại, Đông Tiến, Đông Văn, Đông Khê và Đông Thịnh.
Tỉnh Thanh Hóa sẽ giảm một đơn vị hành chính cấp huyện, còn hai thành phố (Sầm Sơn, Thanh Hóa), hai thị xã (Nghi Sơn, Bỉm Sơn) và 22 huyện với 559 đơn vị hành chính cấp xã.
Dự thảo đề án nêu rõ việc sáp nhập nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển thành phố xứng tầm đô thị loại một, với vai trò, vị thế là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học kỹ thuật của một trong những tỉnh lớn nhất cả nước. Việc sáp nhập cũng phù hợp với văn hóa, lịch sử địa phương, góp phần tinh gọn đầu mối tổ chức đơn vị hành chính.
Ngoài ra, Ban soạn thảo đề án đề xuất lựa chọn hai phương án tên gọi mới sau sáp nhập là TP Thanh Hóa hoặc TP Đông Sơn.
Đô thị loại một trực thuộc tỉnh có chức năng là trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật, hành chính, giáo dục - đào tạo, du lịch, dịch vụ, đầu mối giao thông, giao lưu trong nước, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của một hoặc một số vùng lãnh thổ liên tỉnh.
Điều kiện để lên đô thị loại một trực thuộc tỉnh: Quy mô dân số từ 500.000 trở lên, khu vực nội thành đạt từ 200.000 người trở lên; mật độ dân số từ 2.000 người/km2 trở lên, khu vực nội thành tính trên diện tích đất xây dựng đô thị đạt từ 10.000 người/km2 trở lên; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp từ 65% trở lên, khu vực nội thành đạt từ 85% trở lên; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan đô thị đạt các tiêu chuẩn quy định.