Sáng 9/10, mở đầu phần tranh tụng sau khi VKS đề nghị án tù chung thân với bà Châu Thị Thu Nga (cựu đại biểu Quốc hội, chủ tịch tập đoàn Housing Group), luật sư Hoàng Văn Hướng cho hay "cảm thấy nặng nề" khi tham gia tố tụng vụ án lớn có tới hơn 700 bị hại. Trách nhiệm là vậy, song suốt ba năm điều tra vụ án, ông không được tham gia bảo vệ thân chủ là bà Nga ngay từ giai đoạn này.
Theo luật sư, cáo trạng nêu do thời hạn điều tra hết, nhà chức trách tách nội dung bà Nga sử dụng 157 tỷ đồng (trong số gần 350 tỷ đồng bị cáo buộc chiếm đoạt) sang điều tra ở giai đoạn hai nhưng trong phần kết luận vụ án sáng nay lại vẫn quy kết cả số tiền này. "Đây là điều không hợp lý", ông Hướng trình bày.
"Theo quan điểm của tôi, nếu chưa có quyết định tách vụ án chúng tôi hoàn toàn được phép đánh giá việc này cũng như khoản tiền 1,5 triệu USD bà Nga khai dùng để "chạy đại biểu Quốc hội". Chúng tôi rất lấy làm tiếc, nếu được phép đánh giá thì sẽ làm rõ được”, luật sư Hướng nói.
Cho rằng việc bà Nga được bầu làm đại biểu Quốc hội không thể do một người can thiệp hay thế lực điều khiển, luật sư đánh giá: "Cả lời khai và lời cáo buộc đều hoàn toàn không đúng”.
* Đại diện VKS đọc luận tội và mức án đề nghị với bà Nga
Luật sư Hướng cho rằng việc VKS truy tố bà Nga phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là không đúng, có chăng chỉ là tội Lạm dụng tín nhiệm. "Yếu tố quyết định của tội Lừa đảo là hành vi gian dối, song bà Nga không phải vậy", ông bắt đầu phân tích.
Theo luật sư, VKS quy kết bà Nga có hành vi gian dối ở việc lập mô hình dự án chung cư B5 Cầu Diễn (Hà Nội), đánh lừa hàng trăm người mua nhà. Tuy nhiên, mô hình 6 tòa nhà trước hết được Housing Group xây dựng để mang đi dự một triển lãm của Bộ Xây dựng, sau đưa về trưng bày ở trụ sở công ty.
Bên cạnh đó, việc khoan cọc khu đất giới thiệu triển khai dự án là để làm thí nghiệm và "việc này không ai cấm". "Khách hàng tin vào bà Nga là Đại biểu Quốc hội, uy tín của công ty Housing Group chứ không phải tin vào cái cọc", luật sư nói.
Tiếp tục phần bào chữa, luật sư Hướng cho hay không đồng tình với việc bà Nga bị xác định chiếm đoạt gần 350 tỷ đồng, bởi nhiều khoản chi là phục vụ kinh doanh của công ty và có chứng từ. Chẳng hạn, việc chi 85 tỷ ký hợp đồng kinh tế với các công ty; khoản 18 tỷ đồng trả lương cho cán bộ nhân viên; hơn 700 triệu đồng chi thưởng tết, tiền đóng bảo hiểm xã hội, mua ôtô, quảng cáo… Vì vậy, cơ quan công tố không thể quy kết bà Nga chiếm đoạt tất cả.
Luật sư còn cho rằng việc ký kết các hợp đồng: góp vốn, huy động vốn, vay vốn… của Housing Group là quan hệ dân sự song đã bị hình sự hóa.
Luật sư đề nghị HĐXX đáp ứng nguyện vọng của các bị hại về việc cho Housing Group tiếp tục triển khai dự án B5 Cầu Diễn. Nếu không, bà Nga không có khả năng bồi thường 348 tỷ đồng.
Sau phần bào chữa của luật sư Hướng, bà Nga nói: “Bị cáo thấy oan ức. Bị cáo không lừa đảo, không chiếm đoạt tài sản. Bị cáo chỉ mong được triển khai dự án. Bị cáo và người đại diện theo pháp luật của Housing Group đang làm tất cả mọi việc để dự án tiếp tục được triển khai”.
Theo bà Nga, nếu Housing Group chiếm đoạt tài sản, hoặc không có dự án, dự án không có thật thì chắc chắn các khách hàng ngồi đây không thể tiếp tục đồng hành với Housing Group kiến nghị với các sở, ban ngành cũng như tòa để cho tiếp tục triển khai dự án.
“Những vấn đề chưa được làm rõ, tôi đề nghị tòa trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, có như thế sẽ chứng minh tôi có lừa đảo chiếm đoạt hay không, 9 bị cáo ở đây có giúp sức cho tôi hay không? Đây mới là mấu chốt vấn đề, tránh tình trạng chúng ta cứ làm, cứ quyết sau đó chúng tôi cứ đi kêu oan”, bà Nga nói.
Luật sư đồng loạt xin trả hồ sơ
Không riêng luật sư Hướng và bà Nga, nhiều bị cáo khác cũng đề nghị tòa trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Bị cáo Nguyễn Trường Sơn (cựu phó tổng giám đốc Housing Group) khi tự bào chữa nói rằng làm theo chỉ đạo của bà Nga, tin tưởng bà này, tin tưởng dự án. “Bị cáo không được hưởng lợi vật chất gì, chỉ làm công ăn lương. Bị cáo thấy mức án đề nghị 7-8 năm tù là rất nặng, đề nghị trả hồ sơ để điều tra bổ sung vụ án”, ông Sơn nói.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Hồng Cương (cựu phó tổng giám đốc Housing Group) cũng cho rằng không đủ căn cứ kết luận thân chủ mình phạm tội. Bởi đồng phạm phải là hai người trở lên có cùng mục đích ý chí, nhưng các bị cáo ở đây cũng như bị cáo Cương không bàn bạc với bị cáo Nga.
"Việc quy kết bị cáo Cương có cùng ý chí, mục đích với bà Nga là khiên cưỡng", luật sư nói.
Trước đó, cũng trong sáng 9/10, VKSND Hà Nội đã đề nghị tòa tuyên phạt bà Nga án tù chung thân. Chín thuộc cấp của bà Nga bị đề nghị mức án từ 36 tháng đến 8 năm tù.
Bà Nga bị cáo buộc dù dự án B5 Cầu Diễn chưa được cấp phép song đã "bán nhà trên giấy", chiếm đoạt gần 350 tỷ đồng của hàng trăm người.
Trong phiên xử ngày 5/10, bà Nga cùng luật sư muốn làm rõ hơn về việc khai chi 47 tỷ đồng "chạy dự án", "chạy đại biểu" từng trình bày ở cơ quan điều tra. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng vấn đề này đã được tách để điều tra, xét xử ở giai đoạn hai của vụ án nên không xem xét tại đây.
Tòa không thể ngăn luật sư hỏi về việc "chạy đại biểu Quốc hội" Một luật sư cho hay, nếu việc trả lời của bị cáo tại phiên tòa không liên quan vụ án mà đang xét xử thì tòa có quyền không cho phép luật sư hỏi và bị cáo trả lời. Việc cho phép hay không cho phép còn phụ thuộc vào việc tòa xác định vấn đề đó liên quan tới vụ án như thế nào. Việc xác định đó lại phụ thuộc vào niềm tin nội tâm của chủ tọa. Tuy nhiên với vụ án liên quan cựu đại biểu Quốc hội Châu Thị Thu Nga, việc luật sư hỏi về số tiền 1,5 tỷ đồng (30 tỷ đồng) mà bị cáo khai ở cơ quan điều dùng để "chạy đại biểu Quốc hội" lại nằm trong 157 tỷ đồng bà này bị cáo buộc chiếm đoạt. Như vậy khoản tiền đó vẫn nằm trong nội dung mà tòa đang xử. Nếu việc bà Nga khai chi "tiền chạy chức" mà có căn cứ thì tòa căn cứ vào đó để thu hồi tiền. Hơn nữa, nếu có hành vi thì đó là tội phạm mới. Vì vậy, tòa không thể ngăn luật sư hỏi và bị cáo Nga khai báo với lý do "nội dung không nằm trong phạm vi vụ án đang xét xử". Nếu bà Nga khai ra ai đó nhận tiền, tòa có thể triệu tập người đó đến đối chất. Khi đó nếu thấy cần thiết, HĐXX có thể ra quyết định khởi tố hoặc trả hồ sơ để điều tra bổ sung. |