Ngày 27/12, TAND Cấp cao tại TP HCM mở phiên phúc thẩm xem xét đơn kháng cáo của ông Phạm Công Danh (52 tuổi, nguyên Chủ tịch Ngân hàng Xây dựng - VNCB, Chủ tịch Tập đoàn Thiên thanh), các đồng phạm và những người liên quan.
Trong chiếc áo sơ mi ngắn tay, ông Phạm Công Danh được đưa đến tòa với vẻ bình thản như phiên sơ thẩm hồi 4 tháng trước, dù trước đó các luật sư lo ngại thân chủ không khỏe. Tuy nhiên, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế cũng được tòa bố trí túc trực.
Ở phiên xử này, ngoài ông Danh còn có 25 bị cáo và 27 người liên quan kháng cáo. Trong đó có bà Trần Ngọc Bích (Giám đốc Công ty Tân Hiệp Phát) – được xác định bị ông Danh và đồng phạm tự ý rút 5.190 tỷ đồng từ tài khoản mà không được sự đồng ý của bà. Số tiền này được ông Danh chuyển trả nợ cho ông Trần Quí Thanh (bố bà Bích). TAND TP HCM xử sơ thẩm đã tuyên thu hồi số tiền này (do ông Danh phạm tội mà có) để khắc phục hậu quả vụ án.
Mở đầu phiên xử, ông Danh cho biết sức khỏe không tốt, trí nhớ kém và có nguyện vọng "tha thiết phải có mặt ông Trần Quí Thanh" để đối chất, làm rõ mối quan hệ vay mượn. Bởi ông Thanh là người trực tiếp có quan hệ vay mượn với bị cáo chứ không phải bà Bích. Ông Danh cũng đề nghị tòa triệu tập Chủ tịch hoặc Tổng giám đốc Công ty Phương Trang để làm rõ một số vấn đề liên quan.
Luật sư Lưu Văn Tám – bảo vệ quyền lợi cho bà Hứa Thị Phấn và Ngân hàng Trustbank đề nghị triệu tập ông Hà Văn Thắm và những người trong nhóm Phú Mỹ. Việc này là để đối chất, làm rõ mối liên hệ giữa ông Danh và họ trong thời gian chuyển giao việc điều hành Trustbank cho ông Danh.
Trước đó, để đảm bảo cho việc xét xử, TAND Cấp cao tại TP HCM đã có văn bản Ủy thác tư pháp đến các tòa án có thẩm quyền của Mỹ, triệu tập bà Phạm Thị Trang còn gọi là Trang Phố Núi (đã xuất cảnh trước khi vụ án bị khỏi tố) – người được cho là đồng phạm giúp ông Danh rút tiền trái phép của VNCB và môi giới cho ông Danh vay tiền của bà Bích, ông Thanh. Tuy nhiên hôm nay bà Trang không có mặt.
Dù sức khỏe yếu, ông Danh vẫn giữ được thần thái tốt trước phiên tòa. Ảnh: Q. B.
Theo bản án sơ thẩm, trong thời gian tham gia tái cơ cấu Ngân hàng Trustbank thành VNCB (2012-2014), ông Danh chỉ đạo cấp dưới thực hiện hàng loạt hành vi sai phạm trong quản lý kinh tế và cho vay trái phép, gây thất thoát 9.000 tỷ đồng.
Trong đó, tháng 5/2013, ông Danh chỉ đạo Phan Thành Mai, Mai Hữu Khương và nhiều thuộc cấp ký khống hợp đồng cung cấp dịch vụ nâng cấp hệ thống CoreBanking với các công ty do chính ông Danh lập để rút trái phép hơn 63 tỷ đồng. Cũng trong thời gian này, ông chỉ đạo cấp dưới chuyển hơn 900 tỷ đồng cho các công ty của Quỹ Lộc Việt, ủy thác đầu tư để mua 900 trái phiếu do Tập đoàn Thiên Thanh phát hành. Số tiền này sau đó được chuyển cho ông Danh sử dụng, hiện không có khả năng thu hồi.
Ông Danh còn chỉ đạo cấp dưới ký hợp đồng khống thuê mặt bằng với hai công ty của mình để rút từ VNCB hơn 600 tỷ trả nợ cho 6 công ty thuộc Tập đoàn Thiên Thanh và tiền chăm sóc khách hàng.
Cuối tháng 8/2013, thông qua việc thực hiện các hợp đồng vay thế chấp 5.490 tỷ giữa bà Bích với VNCB, ông Danh đã rút 5.190 tỷ đồng khỏi ngân hàng nhưng không có chứng từ, chữ ký của chủ tài khoản. Số tiền này được chuyển đến tài khoản của chủ tịch Danh và ông rút ra chuyển trả nợ cho ông Trần Quý Thanh (bố bà Bích).
Ngoài ra, ông Danh và đồng phạm còn bị cáo buộc sử dụng 12 pháp nhân công ty thuộc Tập đoàn Thiên Thanh làm hồ sơ mua bán nguyên vật liệu khống, phương án trả nợ khống, để vay 5.000 tỷ đồng của VNCB. Nhà chức trách xác định ông đã chỉ đạo cấp dưới nâng khống giá trị lô đất tại Sân vận động Chi Lăng, Đà Nẵng, và một số bất động sản tại TP HCM lên nhiều lần để thế chấp. Trong khi những tài sản này còn được dùng đảm bảo cho khoản vay tại ngân hàng khác.
Hồi tháng 9, TAND TP HCM xử sơ thẩm tuyên phạt ông Danh 18 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; 20 năm tù về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp hình phạt bị cáo phải nhận 30 năm tù - mức án cao nhất của hình phạt có thời hạn.
Ngoài ra, tòa buộc ông Danh phải hoàn trả tổng cộng hơn 6.000 tỷ đồng (gốc và lãi) ông đã rút hoặc vay từ VNCB. Đồng thời, HĐXX tuyên tiếp tục kê biên những tài sản của ông Danh, tài sản của Tập đoàn Thiên Thanh để đảm bảo thi hành án.
Phiên tòa phúc thẩm lần này kéo dài đến ngày 25/1/2017. Đây là một trong những đại án kinh tế gây thiệt hại số tiền lớn nhất trong lịch sử tố tụng Việt Nam.
Hải Duyên