Chiều 25/11, Quốc hội thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức (Luật) với 426 đại biểu tán thành (88,20%); 15 người không tán thành (3,11%); 13 người không biểu quyết (2,69%).
Luật mới được ban hành bổ sung quy định, mọi vi phạm trong thời gian công tác của cán bộ, công chức đã nghỉ hưu đều bị xử lý theo pháp luật. Tuỳ theo tính chất, mức độ nghiêm trọng mà người vi phạm có thể bị xử lý hình sự, hành chính hoặc kỷ luật.
Ba mức kỷ luật cán bộ nghỉ hưu gồm: khiển trách, cảnh cáo, xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm. Mỗi hình thức kỷ luật được gắn với hệ quả pháp lý tương ứng. Chính phủ sẽ quy định chi tiết các hệ quả pháp lý này.
Cán bộ nghỉ hưu có vi phạm trong thời gian công tác trước ngày 1/7/2020 cũng bị xử lý theo Luật này.
Đại biểu bấm nút thông qua luật tại hội trường: Ngọc Thắng
Theo giải trình của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, khi thảo luận về dự án Luật trên, có ý kiến đề xuất thay hình thức "xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm" bằng giảm hoặc truất lương hưu vĩnh viễn, kèm theo hậu quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ, chính sách đang được hưởng.
Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ cho rằng, xử lý kỷ luật cán bộ, công chức đã nghỉ hưu là chủ trương cần phải nghiên cứu thận trọng, quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi, hiệu quả. Vì vậy, Luật chỉ nêu nguyên tắc chung, trong đó có quy định "xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm" nhằm đảm bảo thống nhất với hình thức kỷ luật theo quy định của Đảng. Thời gian qua, việc áp dụng hình thức này trong thực tế đã có hiệu quả, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân.
Với cán bộ đương chức, Luật vẫn giữ sáu mức kỷ luật gồm: Khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc.
Công chức bị Toà án phạt tù mà không được hưởng án treo hoặc bị kết án về tội tham nhũng thì "đương nhiên bị buộc thôi việc kể từ ngày bản án có hiệu lực". Công chức làm lãnh đạo, quản lý bị Toà án kết án và bản án đã có hiệu lực thì "đương nhiên thôi giữ chức vụ do bổ nhiệm".
Ngoài ra, Luật đã bỏ loại hợp đồng không thời hạn với người được tuyển dụng làm viên chức từ 1/7/2020, chỉ quy định một loại hợp đồng có thời hạn. Hợp đồng sẽ do bên tuyển dụng và người được tuyển dụng xác định, trong đó thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 60 tháng. Khi hợp đồng hết hạn, nếu không ký tiếp với người được tuyển dụng, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải nêu rõ lý do bằng văn bản.
Các trường hợp vẫn được ký hợp đồng không thời hạn gồm: viên chức tuyển dụng trước ngày 1/7/2020; cán bộ chuyển sang làm viên chức; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Luật có hiệu lực thi hành từ 1/7/2020.
Từ năm 2016 đến nay, hàng loạt lãnh đạo dù đã nghỉ hưu vẫn bị kỷ luật cách các chức vụ trong Đảng và xóa tư cách chức vụ hành chính từng đảm nhiệm.
Đầu tiên là trường hợp ông Vũ Huy Hoàng, tháng 11/2016 bị Ban Bí thư kỷ luật cách chức Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Công Thương (nhiệm kỳ 2011-2016). Lúc này, Ban Bí thư đề nghị Ban cán sự đảng Chính phủ phối hợp với Đảng đoàn Quốc hội kỷ luật về hành chính đối với ông Hoàng "bảo đảm đồng bộ, kịp thời với kỷ luật đảng".
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau đó đã ra nghị quyết xóa tư cách nguyên Bộ trưởng Công Thương với ông Hoàng; và giao Chính phủ nghiên cứu, trình Quốc hội cơ sở pháp lý để xử lý các vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức, kể cả khi đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác ra khỏi bộ máy nhà nước.