Chính quyền hạt Pima, bang Arizona, đăng lên mạng xã hội Twitter video ghi lại dòng nước đục ngầu quét qua khu vực Cañada del Oro Wash hôm 15/7. Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) cho biết, cháy rừng có thể làm thay đổi cách nước mưa chảy trên mặt đất. Bình thường, hầu hết đất bùn có thể hấp thụ lượng nước lớn, giúp lũ quét không xảy ra mỗi khi trời mưa. Tuy nhiên, sau một trận cháy rừng, đất không còn khả năng hấp thụ nhiều nước như vậy. Điều này khiến những cơn mưa nhỏ cũng có thể dẫn đến lũ quét.
Dòng nước chảy nhanh cuốn theo nhiều mảnh vụn do mưa lớn gây ra là một trong những thảm họa nguy hiểm nhất sau cháy rừng. So với những vùng đất "lành lặn", nơi trải qua cháy rừng sẽ xuất hiện lũ bùn với lượng mưa ít hơn nhiều. Tại Nam California, chỉ 7 mm mưa trong 30 phút cũng đủ để tạo ra lũ bùn, theo Trung tâm Thủy văn California thuộc USGS. Năm 2018, lở đất và lũ bùn sau vụ cháy rừng Thomas khiến 13 người thiệt mạng.
Lũ bùn tại Cañada del Oro Wash nhiều khả năng hình thành sau vụ cháy Bighorn, thảm họa thiêu rụi diện tích khoảng 485 km2. Hiện chưa ghi nhận thương vong hay thiệt hại lớn nào từ trận lũ này.
Nguy cơ xảy ra những dòng lũ bùn chứa đầy cành cây, sỏi đá và các mảnh vụn như vậy sẽ tồn tại nhiều năm sau đám cháy. Đợt lũ lớn nhất thường xảy ra vào mùa bão đầu tiên sau một vụ cháy rừng nghiêm trọng. Để tránh thảm họa sau cháy rừng, USGS kiểm tra khu vực cháy để phát hiện nguy cơ và lập các trạm đo lũ nhằm phát cảnh báo khẩn cấp nếu lũ tràn qua.
Biến đổi khí hậu góp phần khiến cháy rừng trở nên phổ biến hơn trên khắp thế giới, kéo theo nhiều rủi ro, NASA nhận định. Theo nghiên cứu xuất bản tháng 6 của Tổ chức Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ, cháy rừng ở nước này thiêu rụi diện tích lớn gấp 4 lần so với cách đây 40 năm.
Thu Thảo (Theo Live Science)