Trại giam Ngọc Lý đóng trên địa bàn huyện Tân Yên (tỉnh Bắc Giang) là nơi cải tạo của nhiều phạm nhân ở các tỉnh phía Bắc.
Ngoài các lớp học tập chính trị, pháp luật, thời sự và giáo dục công dân cho tất cả các phạm nhân, đơn vị còn phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tân Yên tổ chức lớp xóa mù chữ, bố trí ngay trong khu giam giữ.
Người học không phân biệt giới tính, tuổi tác. Lớp được bố trí tại hội trường lớn, rộng chừng 200 m2.
Ở phân trại số 3 hiện có 45 học sinh, người lớn tuổi nhất là 51, nhỏ nhất cũng đã 19 tuổi, đều chưa từng biết viết, đọc trước khi vào trại.
Lớp học mở từ thứ 2 đến thứ 6, mỗi ngày một buổi.
Lê Văn Tám, 47 tuổi, thụ án gần 6 năm tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy, chăm chỉ tập viết trong giờ học. Tám tâm sự từ khi học chữ, tự đọc được sách báo thì đã có nhiều suy nghĩ tích cực hơn. Việc gần nhất là sẽ viết thư cho gia đình, xa hơn là tính toán kế sinh nhai khi được trả tự do.
Lớp học do một nữ quản giáo giảng dạy. Tuy nhiên khi cán bộ bận, lớp sẽ được giao cho "trợ giảng".
Từng tốt nghiệp trường sư phạm, phạm nhân Lê Hoàng Tuyến được giao nhiệm vụ "thầy giáo". Tuyến đang thi hành bản án 12 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tuyến đứng bên cạnh chiếc bảng to màu xanh, chỉ thước kẻ theo từng từ vừa viết mẫu rồi đọc to theo nhịp. Phía dưới, hơn 40 phạm nhân đồng thanh đọc theo.
Một phạm nhân chăm chú học song phải mất đến hơn 3 phút mới viết xong từ "khoảng cách". Ông cho biết, đã nhiều tuổi nhưng khi vào trại giam mới cầm đến bút và sách, vở.
Để các phạm nhân mạnh dạn, thầy giáo gọi từng người đứng lên đọc to trước cả lớp.
Phạm nhân La Văn Vụ lớn tuổi nhất lớp, ông thụ án 11 năm về tội Cướp tài sản. Nay biết chữ rồi, ông bảo sẽ viết thư về cho gia đình.
Thiếu tá Nguyễn Văn Ninh, cán bộ giáo dục ở phân trại 3, cho hay thời khóa biểu được linh hoạt thay đổi. Mùa hè hay những ngày thu nắng nhiều, phạm nhân lao động buổi sáng và học vào buổi chiều.
Kết thúc chương trình học trong sáu tháng, các phạm nhân sẽ được Phòng Giáo dục huyện Tân Yên (Bắc Giang) cấp chứng chỉ hoàn thành cấp tiểu học.
Phạm Dự - Bảo Hà