Mắt chăm chú nhìn hoa văn mẫu, tay run run cầm cọ, chị Huỳnh Thị Chấm, 36 tuổi, làm ở bộ phận giày Công ty TNHH PouYuen, quận Bình Tân, là học viên mới nhất của lớp vẽ móng mở trong nhà máy. Rời Trà Vinh lên Sài Gòn làm công nhân khi 16 tuổi, ước mơ học nghề được chị ấp ủ 20 năm qua giờ thành hiện thực.
"Muộn còn hơn không. Bởi khi có nghề, tôi không sợ đói nếu hết làm công nhân", chị Chấm nói và cho biết vừa gửi con trai 13 tuổi về ngoại. Sau 8 tiếng ở nhà máy, người mẹ đơn thân không phải lo cơm nước, có thêm thời gian học nghề. Chấm đăng ký học cùng lúc hai lớp nail và trang điểm. Sau khi hoàn thành, chị học thêm cắt tóc nữ, với ước mơ khi cứng nghề về quê mở tiệm kiếm thu nhập, được gần con như một số đồng nghiệp từng làm.
Lớp vẽ của chị Chấm là một trong hơn 30 lớp dạy nghề, câu lạc bộ được duy trì ở Công ty PouYuen gần 20 năm qua. Ban đầu, công đoàn công ty mở lớp bổ túc văn hóa cho cán bộ chưa tốt nghiệp phổ thông nhưng nhiều công nhân đăng ký học. Đáp ứng nhu cầu, ban giám đốc đồng ý hỗ trợ cơ sở vật chất, điện nước, công đoàn chịu kinh phí mở lớp. Nhiều lớp dạy nghề lần lượt ra đời, trở thành điểm hẹn sau giờ làm của công nhân.
Sau giờ tan ca, tiếng máy trong nhà xưởng được thay thế bởi âm nhạc ở câu lạc bộ gym, chen vào đó một vài câu vọng cổ của câu lạc bộ đờn ca tài tử, tiếng đàn guitar, tiếng trống. Dưới sân là tiếng hò hét của công nhân học võ thuật, bóng chuyền. Trên các lầu vọng ra những câu giao tiếp tiếng Anh, Hoa. Lớp vẽ móng, trang điểm, cắt tóc... được dạy trong phòng máy lạnh mát rượi, cửa đóng kín, để học viên tập trung tối đa.
Nhiều năm phụ trách lớp trang điểm, bà Huỳnh Thị Hồng Phương cho hay, dạy nghề cho công nhân không chỉ truyền kinh nghiệm mà hướng dẫn họ biết tiết kiệm nguyên phụ liệu, dùng dụng cụ đạt hiệu quả nhất... Một số học viên khéo tay sau một tháng mạnh dạn sắm đồ nghề, làm ngoài giờ, thu nhập dư trả tiền trọ, xăng xe. Có người học xong nghỉ việc về quê mở tiệm để được gần gia đình.
Anh Võ Thanh Hòa, Bí thư Đoàn của Công ty PouYuen cho hay, muốn học công nhân chỉ đóng 100.000 đồng "thế chân", số tiền này trả lại vào ngày tốt nghiệp. Công đoàn nhà máy sẽ hỗ trợ để công nhân sắp xếp ca phù hợp hoàn thành khóa học. Họ còn có cơ hội học nâng cao sửa chữa điện lạnh, cắt may thời trang, pha chế...
Cách Công ty PouYuen hơn 30 km, chị Nguyễn Trần Anh Trinh, 24 tuổi, công nhân Công ty TNHH Điện tử Samsung (Khu công nghệ cao TP HCM) học lớp tiếng Hàn được nhà máy tổ chức. Sau một năm làm việc tại đây, cô gái trẻ quê Bình Thuận học xong lớp sơ cấp 1 với thành tích tốt, bắt đầu học lớp sơ cấp 2, kiến thức cũng khó dần.
"Đi học vui nhất không tốn tiền", cô công nhân trẻ mỉm cười và nói thêm ban đầu học vì mê phim Hàn, sau biết thông tin nhân viên nếu giỏi tiếng Hàn được tăng phụ cấp nên càng cố gắng. Trinh quyết tâm chinh phục khóa đào 6 lớp, mỗi lớp kéo dài 12 tuần, mỗi tuần 2 buổi với thành tích tốt nhất.
Bà Kiều Ngọc Hoa, Giám đốc nhân sự Công ty điện tử Samsung cho hay, lớp tiếng Hàn là một trong chương trình đào tạo của Trung tâm phát triển nguồn nhân lực của công ty. Hơn 5 năm hoạt động, trung tâm còn mở lớp dạy tiếng Anh, tin học, đào tạo kỹ năng mềm, kỹ năng quản lý, kỹ thuật mới, câu lạc bộ sách... thu hút hàng nghìn công nhân tham gia.
Ngoài việc miễn học phí, người lao động đi học được hỗ trợ ăn tối, tài liệu, sắp xếp ca phù hợp lịch học. Nhằm khuyến khích công nhân nâng cao trình độ, công ty có chính sách khen thưởng như thi tiếng Hàn đạt topik 3 trở lên được thưởng từ 3 đến 6 triệu đồng, đạt trình độ tiếng Anh được cộng điểm khi thăng chức, tăng lương...
Theo ông Hồ Xuân Lâm, Phó chủ tịch Liên đoàn lao động TP HCM, ngoài Công ty PouYuen, Samsung, một số doanh nghiệp trên địa bàn mở nhiều lớp đào tạo nghề, câu lạc bộ đội nhóm thu hút công nhân tham gia. Các lớp học trong nhà máy giúp đời sống tinh thần người lao động phong phú, nâng cao trình độ, tăng thu nhập...
"Đây là cách làm hay, ý nghĩa", ông Lâm nói và cho hay các lớp học sẽ khiến người lao động thêm yêu, gắn kết lâu dài với doanh nghiệp.
Lê Tuyết