Thu mình trong góc hành lang TAND Cấp cao tại TP HCM một ngày cuối tháng 5, Nhung (người dân tộc Khmer) run rẩy cầm tờ giấy triệu tập đến phiên phúc thẩm vụ án Mua bán người dưới 16 tuổi mà cô là bị cáo.
Trước đó, do hoàn cảnh khó khăn, Nhung được nhiều người trong làng quyên góp cho tiền thuê xe lên TP HCM tham dự phiên tòa mà cô kháng cáo kêu oan về bản án 10 năm tù. Dáng vẻ lam lũ, cô trông già hơn so với tuổi, song không ai nghĩ đây là mẹ của 4 đứa trẻ.
Bán con
Nhung sinh sống ở huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh, chỉ học hết lớp 8 rồi đi làm phụ giúp gia đình.
Năm 2018, Nhung cùng bạn trai Nguyễn Vũ Hoàng Tuấn lên Bình Dương đi làm thuê rồi sống với nhau như vợ chồng. Cuối năm đó, cô sinh đứa con đầu lòng khi mới 16 tuổi. Đến đầu tháng 10/2022, Nhung sinh con thứ 4 là một bé gái, cuộc sống rất khốn khó.
Bản án sơ thẩm xác định, vợ chồng cô bàn bạc tìm gia đình hiếm muộn khá giả để bán con 50 ngày tuổi cho họ nuôi và để có tiền lo cho mấy đứa con còn lại. Cả hai lên mạng xã hội đăng thông tin và trao đổi với Nguyễn Hữu Dương (ngụ Hà Tĩnh) về việc chuyển giao bé gái. Qua thỏa thuận, Nhung và Tuấn thống nhất giao con út cho Dương và nhận 18 triệu đồng.
Chiều 4/12/2022, tại TP Trà Vinh, dù không hỏi rõ về hoàn cảnh, điều kiện kinh tế và thông tin người tiếp nhận nhưng cả hai đã bàn giao con gái cho Dương. Sau đó, Dương yêu cầu tài xế taxi chở cháu bé về TP HCM.
Tài xế nghi ngờ Dương có hành vi mua bán trẻ sơ sinh, nên âm thầm báo công an bắt giữ. Mở rộng điều tra, cảnh sát bắt Tuấn, cho Nhung tại ngoại vì đang nuôi con nhỏ.
Quá trình điều tra, nhà chức trách kết luận Dương bị bệnh "rối loạn phân biệt cảm xúc" và bệnh truyền nhiễm, nên áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc, sẽ xử lý sau.
Hồi đầu năm, TAND tỉnh Trà Vinh xử sơ thẩm, tuyên Tuấn 13 năm tù, Nhung 10 năm tù cùng về tội Mua bán người dưới 16 tuổi. Tuấn chấp nhận bản án, còn Nhung kháng cáo kêu oan cho rằng mình không bán con.
Bị cáo Thạch Thị Kim Nhung bên hành lang TAND Cấp cao tại TP HCM. Ảnh: Trọng Nghĩa
Chỉ mong con có cuộc sống tốt đẹp
Nhung cho biết, năm 2022, do hoàn cảnh quá khó khăn, không đủ tiền mua sữa cho bé út nên hai vợ chồng mới "cho làm con nuôi để có cuộc sống tốt hơn". "Sợ ở với mình con nó khổ, sữa ngày có ngày không, chứ đâu nghĩ người nhận nuôi con (Nguyễn Hữu Dương) là kẻ mua bán trẻ em", Nhung nghẹn ngào.
Cô kể, sau khi đăng thông tin "cho con" lên mạng thì tài khoản Facebook có tên Thanh Thảo nhắn, trao đổi và nói "là người mẹ hiếm muộn đi xin con". Sau đó, người này hỏi có cần bồi dưỡng không, cô nói "nếu được cho em xin 20 triệu đồng" để về lo cho mấy đứa nhỏ còn lại, đứa lớn nhất cũng sắp đi học.
Đến ngày hẹn, tài khoản Facebook Thanh Thảo nhắn "sẽ cho chồng đến nhận con". Khi đưa con cho Dương tại Vĩnh Long và nhận 18 triệu đồng, vợ chồng Nhung vẫn nghĩ Dương là chồng của Thảo. Người này còn nói bớt lại 2 triệu đồng để mua bỉm sữa cho bé. Về sau, khi bị cơ quan công an mời làm việc vợ chồng Nhung mới biết Dương chính là chủ tài khoản Facebook Thanh Thảo.
"Tôi chỉ mong tìm cho cháu gia đình khá giả để có cuộc sống tốt đẹp hơn, chứ không nghĩ làm như vậy là bán con, và cũng không nghĩ gặp kẻ mua bán trẻ em. Lúc biết Dương không phải là người có nhu cầu và điều kiện thực sự khi nhận nuôi con, tôi như phát điên chỉ mong được gặp lại đứa con mình dứt ruột đẻ ra", Nhung nói trong nước mắt.
Hiện, cháu bé đã được bảo lãnh từ Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Trà Vinh về ở với mẹ. Nhung được tại ngoại để nuôi con, còn chồng cô đang chấp hành án phạt tù.
Cuộc sống ngày càng khó khăn khi cô một mình nuôi 4 đứa con. Thu nhập hàng tháng từ việc gói bánh tét thuê ở cơ sở gần nhà chỉ được khoảng 4 triệu đồng nên mẹ con cô luôn thiếu trước hụt sau. Cha của Nhung là người khuyết tật nhưng hàng ngày phải đạp xe đi bán vé số phụ nuôi cháu ngoại.
"Tôi cũng không dám nghĩ đến việc ngày mình phải vào tù vì không biết 4 đứa con sẽ ra sao. Mong rằng tòa sẽ xem xét để tôi được ở nhà đi làm chăm lo cho các con. Tôi sợ cảnh chúng nó bơ vơ không cha không mẹ", Nhung lại nghẹn giọng.
Phiên tòa hôm đó hoãn để HĐXX trích xuất Tuấn, nhằm làm rõ một số tình tiết và xem xét tính chất của vụ án. Tòa sẽ mở lại trong tháng 6.
Trọng Nghĩa