Phần lớn các loài kiến đều rất sạch sẽ. Chúng thường xuyên dọn dẹp tổ, mang thức ăn thừa hoặc xác kiến thợ ra bên ngoài và chất thành đống giống như nghĩa trang. Mục đích là bảo vệ kiến chúa khỏi nguy cơ nhiễm trùng. Tuy nhiên, Formica arboldi là một ngoại lệ.
"Nếu nhìn vào bên trong tổ của chúng, bạn sẽ thấy rất nhiều bộ phận cơ thể của những con kiến khác được giữ lại, đặc biệt là đầu lâu", Adrian Smith, Trưởng phòng thí nghiệm nghiên cứu hành vi và sinh học tiến hóa tại Bảo tàng Khoa học Tự nhiên Bắc Carolina của Mỹ mô tả trong một báo cáo gần đây.
Formica arboldi chuyên săn kiến hàm bẫy và giữ đầu của nạn nhân bên trong tổ. Ảnh: Adrian Smith.
Formica arboldi là một loài "kiến ăn kiến" có nguồn gốc từ Floria. Chúng đặc biệt thích ăn thịt những con kiến hàm bẫy (Odontomachus brunneus), loài không chỉ to lớn hơn chúng mà còn sở hữu lực cắn và cú đốt mạnh.
Mặc dù nhỏ bé hơn và không có ngòi chích, Formica arboldi lại có một vũ khí chết chóc khác là "súng axit". Khi đi săn, chúng phun axit formic lên cơ thể con mồi cho đến khi nạn nhân mất hoàn toàn khả năng hoạt động.
"Formica arboldi dễ dàng hạ gục kiến hàm bẫy trong cuộc chiến một đấu một. Điều này có thể xem là một kỳ tích bởi kiếm hàm bẫy cũng nổi tiếng là kẻ săn mồi mạnh mẽ và hung dữ", Smith chia sẻ.
Phần lớn khẩu phần ăn của Formica là kiến bẫy hàm. Trung bình, mỗi cá thể Formica sẽ kết liễu hai hoặc ba con kiến hàm bẫy mỗi ngày.
Giải thích về hành vi sưu tầm đầu lâu của đồng loại, một số nhà nghiên cứu cho rằng hộp sọ của kiến hàm bẫy không thể tiêu hóa hoặc phân hủy. Đó là phần cứng nhất của bộ xương ngoài, nên bị bỏ lại sau khi ăn giống như những chiếc xương gà. Một số ý kiến khác lại cho rằng Formica giữ lại đầu của nạn nhân để bẫy con mồi tiếp theo.
"Kiến nhận ra đồng loại dựa trên tín hiệu hóa học. Khi chạm đầu và tiếp xúc râu, chúng thực sự đang ngửi mùi của nhau. Một cách để bắt chước mùi hương hóa học của kiến hàm bẫy là giữ xác của chúng bên trong tổ", Smith giải thích.
Mặc dù đã được biết đến từ cách đây gần một thế kỷ, hành vi độc đáo của kiến Formica gần đây mới được nghiên cứu và chia sẻ rộng rãi. Khám phá mới của Smith cùng các cộng sự một lần nữa cho thấy còn rất nhiều điều thú vị xung quanh chúng ta nhưng không được chú ý đến.
Đoàn Dương (Theo Newsweek)