Cá phổi (tên tiếng Anh là Lungfish) là một trong số những loài cá kỳ lạ nhất thế giới. Nó nổi tiếng với đặc trưng nguyên thủy còn giữ lại được trong Liên lớp Cá xương (Osteichthyes), bao gồm khả năng hít thở không khí và các cấu trúc nguyên thủy trong lớp Cá vây thùy (Sarcopterygii).
Sở dĩ được gọi là cá phổi bởi loài cá này có phổi rất phát triển, khác xa với những loài cá khác. Nó giúp loài Lungfish này sống trong môi trường nước có hàm lượng oxy cực thấp mà không loài cá nào có thể chịu đựng được.
Cá phổi có thể sống sót qua các thời kỳ khô hạn, thiếu thức ăn trầm trọng bởi khả năng giấu mình dưới bùn.
Loài cá kỳ lạ này có thể sống trong điều kiện thiếu nước 1 thời gian dài, có thể lên đến 2 năm không cần nước.
Thậm chí nó còn chủ động rơi vào trạng thái "ngủ đông" trong suốt mùa khô hạn và khi ấy quá trính trao đổi chất sẽ chỉ bằng 1/60 khi bình thường.
Khi mùa khô đến, những con cá này tích trữ rất nhiều nước trong phổi. Đến mùa thu, khi những giọt mưa đem đến những dòng nước mát, cá phổi sẽ thức tỉnh và tiếp tục cuộc sống của mình như bình thường.
Tuy nhiên, ưu điểm này cũng chính là nhược điểm của cá phổi. Loài cá này hoàn toàn có thể bị... chết đuối nếu ở trong nước quá lâu mà không được lên cạn.
Ngày nay cá phổi không còn nhiều và tập trung chủ yếu tại châu Phi, Nam Mỹ và Australia. Trong điều kiện nuôi nhốt, cá phổi có thể sống thọ hơn rất nhiều.
Xem thêm video về cá phổi Lungfish:
