"Lực lượng Nga đã chờ sẵn", binh sĩ Ukraine 29 tuổi có biệt danh Bulat cho biết hôm 31/7, khi kể lại cuộc tiến công làng Staromayorskoye ở tỉnh Donetsk trước đó vài ngày.
Staromayorskoye là một trong những làng then chốt nằm trước phòng tuyến Nga ở tỉnh Zaporizhzhia. Kiểm soát ngôi làng này sẽ giúp quân đội Ukraine tạo bàn đạp tiến công hai làng gần đó gồm Urozhaynoye và Staromlynovka, nhằm thọc sâu vào tuyến phòng thủ đầu tiên của Nga trong khu vực.
Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố kiểm soát làng này hôm 28/7. Nga sau đó tiến hành pháo kích và phản công dữ dội, tuyên bố lực lượng Ukraine không thể củng cố trận địa và phải rút khỏi đây.
"Họ liên tục khai hỏa súng chống tăng và súng phóng lựu tự động về phía chúng tôi. Xe thiết giáp của tôi cán phải mìn, nhưng mọi người đều sống sót. Cả phân đội rời xe và vội vã chạy đến nơi trú ẩn. Điều quan trọng nhất trên chiến trường là tìm được chỗ che chắn và tiếp tục tiến quân", Bulat nói.
Cuộc tiến công của Ukraine nhằm vào làng Staromayorskoye dự kiến kéo dài hai ngày, áp dụng phương án sử dụng pháo binh làm mềm chiến trường và mở đường cho bộ binh cơ giới tiến quân. Cách đánh này được lựa chọn nhằm hạn chế tổn thất so với chiến thuật xung kích dựa vào thiết giáp, vốn được NATO huấn luyện cho các binh sĩ Ukraine.
Tuy nhiên, sự thiếu liên lạc giữa các lực lượng khiến đơn vị của Bulat trì hoãn đợt tiến công ban đêm, trong khi pháo binh vẫn khai hỏa theo hiệp đồng từ trước. Điều này khiến mũi tiến công bị lực lượng Nga phát hiện và tìm cách đối phó.
"Chúng tôi không thể di chuyển trong đêm theo phương án tác chiến vì nhiều lý do. Đoàn xe tiến vào muộn hơn kế hoạch và đánh mất thời cơ", Bulat nói.
"Lính Nga đã thiết lập các khu vực ngắm bắn sẵn để đón lõng chúng tôi. Họ phá hủy các tuyến đường vào làng, đào hào để ngăn phương tiện cơ giới di chuyển, ngay cả trong thời tiết khô ráo. Hành quân bộ cũng rất khó khăn. Chúng tôi không thể dùng đèn pin trong đêm, nhưng vẫn phải tiến quân", lính hải quân đánh bộ 24 tuổi có biệt danh Dub cho hay.
Vùng ngắm sẵn là các khu vực cố định được lựa chọn và chuẩn bị phần tử bắn từ trước. Điều này giúp lính pháo binh không mất thời gian chỉnh pháo, tăng mật độ hỏa lực và cho phép bắn phá dữ dội ngay khi đội hình đối phương tiến vào mục tiêu.
Một binh sĩ Ukraine khác nói rằng các đồng đội của anh đã rất cố gắng và tiến được vào làng. "Đợt đổ quân diễn ra không suôn sẻ. Chúng tôi phải tiến chậm và chắc. Đối phương bắn phá liên tục. Tình hình rất đáng sợ, nhưng chúng tôi vẫn phải tiến lên", anh nói.
Giao tranh ác liệt diễn ra sau khi Kiev phát động đợt phản công được mong chờ từ lâu hồi đầu tháng 6, tung vào nhiều lữ đoàn do NATO huấn luyện với vũ khí phương Tây. Ukraine nhiều lần tuyên bố "thành công một phần" trong đợt phản công, song mất nhiều binh sĩ, xe tăng và thiết giáp hiện đại trong nỗ lực phá vỡ phòng tuyến của Nga.
Giới chức Ukraine giải thích quân đội nước này "cố tình tiến chậm" để hạn chế thương vong khi đối mặt với bãi mìn dày đặc của Nga. Các quan chức Mỹ ngày 26/7 cho biết quân đội Ukraine đang thực hiện đòn tiến công chính ở hướng Zaporizhzhia, sau khi nhận thấy cơ hội giành lại nhiều vùng lãnh thổ tại đây.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu hôm 31/7 nói rằng quân đội Ukraine đã mất 20.824 người cùng 2.227 khí tài các loại trong tháng thứ hai phản công, thêm rằng "đợt tấn công lớn chưa từng thấy của Ukraine" nhằm chọc thủng tuyến phòng thủ ở hướng Orekhov đã thất bại.
Vũ Anh (Theo Reuters)