Những fan của loạt phim hành động Taken - trong đó nhân vật chính là cựu nhân viên CIA Bryan Mills (Liam Neeson thủ vai) phải đi giải cứu người thân - có một câu chuyện đùa nổi tiếng: “Liam Neeson đã huấn luyện những hiệp sĩ Jedi (trong phim Star Wars), đào tạo võ thuật cho Batman (trong phim Batman Begins), làm thủ lĩnh của biệt đội đặc nhiệm (trong phim The A-Team) và là thần Zeus (trong phim Clash of the Titans). Vậy tại sao có kẻ lại dám dại dột đụng đến gia đình ông ấy?”.
Đó là cách nói thể hiện sự ngưỡng mộ với Neeson - nam diễn viên thường xuất hiện trên màn ảnh rộng với tư cách người hùng.
Tài tử gạo cội Liam Neeson.
Đến với sân khấu một cách ngẫu nhiên
Liam Neeson sinh ra tại Ballymena (Bắc Ireland) năm 1952 trong một gia đình có bốn người con. Là con trai duy nhất, Neeson sớm thể hiện niềm đam mê với môn thể thao đấm bốc từ năm lên 9 tuổi. Thế giới điện ảnh có lẽ đã không có một diễn viên tài năng nếu không có bước ngoặt thú vị xảy ra đối với ông. Vào năm 11 tuổi, Liam Neeson đem lòng thích một cô bạn cùng trường và ngay lập tức gật đầu khi được thầy giáo Anh văn trao cho vai chính của vở diễn mà cô bạn đó cũng tham gia. Chính từ đó, Neeson bắt đầu dành nhiều đam mê cho sân khấu và thường không vắng mặt trong các vở diễn tại trường.
Sau này, ông quyết định trở thành một diễn viên dù đã có lúc trở thành nhà vô địch đấm bốc hạng nghiệp dư ở địa phương. Trong một cuộc phỏng vấn với BBC, Neeson hé lộ người đã ảnh hưởng nhiều nhất tới lựa chọn trên: “Khi còn ở Ballymena, tôi thường ghé vào nhà thờ để xem mục sư đạo Tin lành Ian Paisley diễn thuyết. Thật tuyệt vời khi nghe người đàn ông ấy nói về tôn giáo. Đó là một cách diễn mà thôi, song nó thực sự tuyệt vời và làm lay động người nghe”.
Trước khi trở thành diễn viên, Liam Neeson đã kinh qua nhiều nghề: làm người vận chuyển hàng, cầu thủ nghiệp dư và cả tài xế xe tải. Đến năm 1976, ông tham gia nhà hát kịch tại Belfast và trở thành diễn viên tại đó. Bốn năm sau, Neeson được nhà làm phim John Boorman để ý sau một vở kịch và mời ông tham gia bộ phim Excalibur. Sau dự án, Liam Neeson chuyển tới London để có thể tham gia sân khấu kịch, truyền hình lẫn những bộ phim kinh phí thấp. Trong thời gian ở đây, Liam Neeson được tích lũy nhiều kinh nghiệm khi sống cùng nữ diễn viên Helen Mirren và cộng tác cùng những tên tuổi như Mel Gibson và Robert De Niro.
Vào năm 1986, Liam Neeson quyết định chuyển đến sống tại Hollywood với hy vọng tìm được nhiều vai diễn đáng chú ý hơn. Vận may đã mỉm cười với ông khi vai diễn trong phim Suspect bên cạnh Cher và Dennis Quaid giúp Neeson nhận được nhiều lời khen ngợi. Nhưng bước đột phá thực sự của Neeson chỉ đến vào năm 1993, với bộ phim kinh điển Schindler’s List.
Từ người hùng với trái tim nhân hậu…
Schindler’s List là câu chuyện xúc động có thật kể về Oskar Schindler - một doanh nhân người Đức đã trở thành ân nhân cho hơn 1.000 người Ba Lan gốc Do Thái trong thời Thế chiến. Với tiềm lực tài chính của bản thân, Schindler thu nhận những người gốc Do Thái về làm tại các nhà máy của mình và qua đó cứu họ thoát khỏi nạn diệt chủng Holocaust.
Một trong những người sống sót nhờ Schindler đã quyết định kể lại về ân nhân bằng cách viết ra cuốn Schindler’s Ark và sau đó gửi tới các hãng phim. Đạo diễn lừng danh Steven Spielberg tỏ ra hứng thú với đề tài này và quyết định đưa câu chuyện về Schindler lên màn ảnh rộng.
Vai diễn người hùng trên nhanh chóng được các ngôi sao nam chú ý bởi gần như chắc chắn Schindler’s List sẽ trở thành một bộ phim được đón nhận với câu chuyện lịch sử giá trị lần đầu được kể cùng thương hiệu đạo diễn Spielberg. Vượt qua hàng loạt ngôi sao như Kevin Costner, Mel Gibson và Warren Beatty, Liam Neeson được tin cậy trao cho vai diễn được khao khát trên. Bản thân Spielberg đã ấn tượng với Neeson từ khi xem ông trong vở Anna Christie trên sân khấu Broadway và tin rằng đây chính là người mình đang tìm kiếm. Ngoài ra, một lý do khác khiến Spielberg chọn Neeson là nam diễn viên này còn tương đối vô danh và người hâm mộ sẽ chú ý nhiều hơn vào nhân vật thay vì ngôi sao thủ vai.
Neeson trong vai Schindler.
Kết quả đã chứng minh Spielberg không hề nhìn nhầm người. Trong Schindler’s List, nhân vật Schindler của Neeson là một sự tương phản hoàn hảo với gã Phát-xít máu lạnh Amon Goeth (Ralph Fiennes). Từ một người ủng hộ chủ nghĩa Phát-xít ở đầu phim, Schindler dần thay đổi suy nghĩ và sau đó trở thành cứu tinh cho biết bao số phận. Neeson đã đem đến một cảnh quay thực sự xúc động trước cảnh cuối phim, lúc Schindler nức nở khóc khi nhận được chiếc nhẫn cảm ơn từ những người Do Thái mà ông đã giang tay cứu giúp. Schindler khóc, bởi ông cảm thấy đáng lẽ mình đã có thể cứu được nhiều sinh mạng hơn.
Sau khi ra mắt, Schindler’s List thu về hơn 300 triệu USD doanh thu và được nhiều nhà phê bình lẫn khán giả đánh giá như một trong những bộ phim vĩ đại nhất lịch sử. Tại Oscar năm 1994, bộ phim thắng 7 trên tổng số 12 hạng mục được đề cử, bao gồm các giải quan trọng như Phim và Đạo diễn xuất sắc. Tuy để hụt tượng vàng Oscar “Nam diễn viên chính” vào tay Tom Hanks trong Philadelphia nhưng Neeson không quá tiếc nuối bởi Schindler’s List đã đưa tên tuổi ông lên một tầm cao mới. Ngôi sao này thậm chí còn được khắc tên vĩnh viễn trong lịch sử điện ảnh, khi Viện Điện ảnh Mỹ AFI xếp Oskar Schindler ở vị trí thứ 13 trong danh sách “50 người hùng vĩ đại nhất của điện ảnh”, trên cả những siêu anh hùng như Superman hay Batman.
Sau thành công rực rỡ của Schindler's List, Liam Neeson tiếp tục được đề cử Quả Cầu Vàng với phim Michael Collins (1996) và tham gia nhiều dự án phim bom tấn. Trong những bộ phim đạt doanh thu hàng trăm triệu USD như Star Wars: The Phantom Menace (1999), Gangs of New York (2002), Kingdom of Heaven (2005) và Batman Begins (2005), các nhân vật của Liam Neeson thường là hình mẫu một người thầy, người cha... có ảnh hưởng lớn tới nhân vật nam chính. Tuy nhiên, các bộ phim kể trên thắng lợi về mặt thương mại nhưng lại không đề cao được khả năng của Neeson, để rồi một chương mới của sự nghiệp được mở ra với ông nhờ Taken (2008).
... tới ông bố hoàn hảo
Vốn là một cựu võ sĩ, sở hữu vóc dáng cao lớn đến 1,93m, có gương mặt cùng giọng nói đầy nam tính, Liam Neeson sở hữu mọi yếu tố của một ngôi sao phim hành động. Nhưng mãi đến khi bước tới gần ngưỡng U60, tiềm năng của Neeson với thể loại phim trên mới được các nhà làm phim khai thác. Ra mắt vào năm 2008, Taken do nhà làm phim hành động nổi tiếng người Pháp Luc Besson viết kịch bản và được đạo diễn bởi Pierre Morel. Bộ phim kể về cựu điệp viên CIA Bryan Mills trên hành trình tìm lại cô con gái bị bọn buôn người bắt cóc khi đi du lịch tại Paris.
Với kinh phí chỉ 25 triệu USD, Taken bất ngờ trở thành một hiện tượng phòng vé với doanh thu lên đến 226 triệu USD trên toàn cầu. Những người yêu phim hành động bị lôi cuốn bởi những màn đấu súng, rượt đuổi gay cấn từ đầu tới cuối của Taken. Trong đó, nổi bật nhất là Neeson, khi ông cho thấy mình hợp với thể loại phim hành động đến thế nào.
Ấn tượng nhất là trường đoạn nhân vật Mills nói chuyện với tên bắt cóc qua điện thoại và khẳng định: “Ta không biết các ngươi là ai, nhưng ta sẽ tìm ra và tiêu diệt các ngươi”. Không chỉ tỏ ra rất “ngầu” trong những cảnh chiến đấu, Mills còn làm người xem cảm động trước hình ảnh một người cha làm mọi thứ để hàn gắn hạnh phúc gia đình và tìm lại cô con gái yêu dấu. Sau Taken, Liam Neeson trở thành hình tượng người bố hoàn hảo sẵn sàng làm mọi thứ để bảo vệ con mình.
Hình tượng người bố của Neeson trong "Taken".
Bản thân Liam Neeson cũng phải bất ngờ bởi thành công của Taken: "Tôi cứ nghĩ đó sẽ chỉ là một bộ phim phát hành dưới dạng băng đĩa. Tôi muốn được dành thời gian ba tháng tại Paris, đóng những cảnh hành động mà người ta thường không thấy ở tôi và rồi bộ phim sẽ ra thẳng đĩa chứ không ra rạp. Đó là lý do mà tôi đóng phim. Nhưng không ngờ bộ phim đã thành công ngoài mong đợi và tôi thậm chí còn khá ngượng về điều này. Kể từ đó, người ta bắt đầu gửi cho tôi những kịch bản phim hành động”.
Từ đó đến nay, Liam Neeson liên tục xuất hiện trong những bộ phim hành động hút khách, có thể kể đến như hai tập phim Clash of the Titans, The A-Team (2010), Battleship và Taken 2 (2012), Non-Stop và A Walk Among the Tombstones (2014)…
Đã thử qua dòng phim tình cảm hay hài như Love Actually (2003), A Million Ways to Die in the West (2014) nhưng với thể loại phim hành động, Liam Neeson vẫn như “cá gặp nước”. Những thành công kể trên giúp ông được chính quyền quê nhà Ballymena vinh danh vào năm 2013 với tư cách một người con ưu tú của mảnh đất này. Với những dự án được chờ đợi trong năm 2015 như Ted 2 hay Entourage cùng nhiều bộ phim hành động trong tương lai, có thể tin rằng ngôi sao này sẽ tiếp tục làm rạng danh quê nhà.
Thịnh Joey