Nhiệt độ trung bình trên bề mặt Trái Đất sẽ tăng 1,5-1,6 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp vào năm 2030, sớm hơn thời điểm năm 2040 được dự báo trước đó, bất chấp mọi thay đổi về phát thải khí nhà kính trong 10 năm tới, theo báo cáo được Ủy ban Liên chính phủ về Biển đổi Khí hậu (IPCC) thuộc Liên Hợp Quốc công bố hôm nay.
"Đây là báo động đỏ với nhân loại. Báo cáo này cần gióng hồi chuông khai tử với nhiên liệu hóa thạch trước khi chúng phá hủy hành tinh của chúng ta. Các nước cần chấm dứt hoạt động tìm kiếm và khai thác nhiên liệu hóa thạch mới, cũng như chuyển dần sang năng lượng tái tạo", Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres nói.
Nhiệt kế cho thấy mức nhiệt kỷ lục 50 độ C ở thành phố Churu, Ấn Độ, hồi năm 2019. Ảnh: AFP.
Báo cáo dài 4.000 trang của IPCC là nghiên cứu quan trọng nhất về khí hậu được tiến hành từ năm 2014, cũng là bản đánh giá chi tiết nhất về khí hậu từng được tiến hành trong lịch sử.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi các nước "hành động ngay lập tức" để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch trong lĩnh vực năng lượng. "Hồi chuông cảnh báo rất rõ ràng và những bằng chứng là không thể chối cãi. Phát thải khí nhà kính từ đốt nhiên liệu hóa thạch và phá rừng đang bóp nghẹt hành tinh này, đặt hàng tỷ người vào vòng nguy hiểm cận kề", ông nói.
Nồng độ CO2 trong khí quyển đang ở mức cao nhất trong ít nhất hai triệu năm qua, trong khi methane và N2O cũng ở mức cao nhất trong vòng 800.000 năm qua. Bất chấp ô nhiễm carbon giảm mạnh do đại dịch Covid-19 trong năm ngoái, IPCC không ghi nhận sự suy giảm tốc độ tích tụ khí nhà kính.
Thỏa thuận Paris về chống biến đổi hồi năm 2015 đặt mục tiêu hạn chế mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu dưới 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp và chạm ngưỡng 1,5 độ C.
Trong dự thảo báo cáo được tiết lộ hồi tháng 6, IPCC cho rằng 14% dân số toàn cầu sẽ phải đối mặt với các đợt sóng nhiệt nghiêm trọng theo chu kỳ 5 năm và mức độ dữ dội cao hơn nhiều nếu nhiệt độ toàn cầu tăng thêm 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, cao hơn 0,4 độ so với hiện nay. Thêm 1,7 tỷ người sẽ chịu ảnh hưởng nếu mức tăng chạm ngưỡng 2 độ C.
Chịu tác động nặng nhất sẽ là các đại đô thị ở những nước đang phát triển, từ Karachi đến Kinshasa, Manila đến Mumbai, Lagos đến Manaus.
Vũ Anh (Theo AFP)