9 tháng năm nay cả nước thêm 10.219 ca nhiễm HIV mới, 1.126 người tử vong, chủ yếu ở nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ đồng tính (MSM) tăng gấp ba kể từ năm 2011 đến nay, chiếm khoảng 42,3% số bệnh nhân mới phát hiện 8 tháng đầu năm nay, theo chia sẻ của ông Doãn Trường Quang, Phó chủ tịch thường trực Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP HCM tại Ngày hội "Sống trọn vẹn từng phút giây, từng hơi thở" do Hội phòng chống HIV/AIDS TP HCM phối hợp tổ chức, ngày 30/11.
Hiện, Việt Nam có gần 250.000 người sống chung với HIV, trong đó đường lây chủ yếu là qua đường tình dục, lây truyền qua đường máu có xu hướng giảm. Cụ thể, năm 2019, tỷ lệ lây nhiễm qua quan hệ tình dục không an toàn là khoảng 65%, tăng lên 79% vào năm nay. Đáng báo động là tình trạng lây nhiễm HIV trẻ hóa, tăng nhanh trong nhóm MSM (nam quan hệ tình dục đồng giới).
Bên cạnh đó, chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cũng gặp nhiều thách thức, độ bao phủ điều trị HIV cho phụ nữ mang thai có HIV bị giảm sút kể từ năm 2020, theo Cơ quan Liên Hợp Quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tại Việt Nam. Gần 50% phụ nữ độ tuổi 15-49 chưa có hiểu biết đúng và toàn diện về dự phòng lây nhiễm HIV, gần một phần tư phụ nữ chuyển giới cho biết bị kỳ thị trong cộng đồng vì liên quan đến tình trạng nhiễm HIV.
Các đại biểu tham gia sự kiện. Ảnh: UN Women
Ngày 24/11, UN Women Việt Nam phối hợp với Chương trình Phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) tại Việt Nam và Trung tâm Phụ nữ và Phát triển tổ chức chương trình "Sự kiện hưởng ứng Ngày thế giới phòng, chống AIDS năm 2023 với Mạng lưới Quốc gia Phụ nữ sống với HIV".
Đây là dịp để chia sẻ, trao đổi về các vấn đề ưu tiên của phụ nữ sống với HIV, đồng thời, giới thiệu và lan tỏa những nỗ lực của các nhóm phụ nữ sống với HIV trong việc hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, tạo sinh kế và phòng, chống bạo lực giới của phụ nữ.
Bà Caroline Nyamayemombe, quyền Trưởng đại diện tổ chức UN Women tại Việt Nam phát biểu. Ảnh: UN Women
Tại sự kiện lần này, các chuyên gia và Mạng lưới Phụ nữ sống chung với HIV Việt Nam (VNW+) cũng sẽ thu thập khuyến nghị từ các bên liên quan, để xác định hành động cần thiết trong thời gian tới nhằm đẩy mạnh vai trò và những đóng góp của Mạng lưới quốc gia phụ nữ sống với HIV, hướng tới mục tiêu Chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 20230 và Bình đẳng giới.
Là một trong những người nhận được sự hỗ trợ tích cực từ mạng lưới VNW+, chị Thúy Quỳnh, một người nhiễm HIV từ năm 2010, cho biết, hành trình chống lại căn bệnh của chị và chồng (cũng nhiễm HIV) gặp nhiều thách thức. Nhưng nhờ niềm tin, lối sống tích cực, anh chị đã cùng nhau vượt qua nhiều quãng thời gian khó khăn. Hiện, cặp vợ chồng có một con trai học lớp hai.
"Khi biết tin mình mang thai, chúng tôi rất vui nhưng cũng lo lắng sợ con cũng bị nhiễm HIV. Thật may mắn, cháu không mang trong mình virus này. Tôi chỉ muốn nhắn nhủ những người không may nhiễm bệnh như mình rằng hãy sống và suy nghĩ tích cực hơn", chị Quỳnh nói.
Tuy còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, các mạng lưới cộng đồng, trong đó có Mạng lưới quốc gia phụ nữ sống với HIV cam kết sẽ không ngừng hỗ trợ, cung cấp các dịch vụ tiếp cận cộng đồng, tư vấn xét nghiệm sàng lọc và kết nối các chị em có nhu cầu đến với dịch vụ dự phòng, chăm sóc và điều trị HIV...
Tuệ Anh