Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, không chỉ lao động nữ được nghỉ hưởng chế độ thai sản 6 tháng khi sinh con mà trong trường hợp đặc biệt, lao động nam cũng được hưởng quyền lợi này.
Theo đó, lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội mà vợ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
Nếu lao động nam nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
Ngoài các trường hợp đặc biệt nêu trên, lao động nam sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trong 5 ngày làm việc; nếu khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi thì được nghỉ 7 ngày làm việc; trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc.
Nếu vợ sinh ba trở lên, cứ thêm mỗi con, người chồng được nghỉ thêm 3 ngày làm việc; trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Lao động nam còn nhận được trợ cấp một lần bằng hai lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con nếu với chỉ có người cha tham gia bảo hiểm xã hội. Hiện mức trợ cấp một lần này là 2.980.000 đồng cho mỗi con (với trường hợp người vợ không đủ điều kiện để hưởng khoản trợ cấp này).
Mức hưởng chế độ thai sản một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi lao động nam nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Trường hợp lao động nam đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 6 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.
Để được hưởng các chế độ thai sản nêu trên, trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động để người sử dụng lao động nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội, hồ sơ bao gồm:
1. Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con.
2. Bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết.
3. Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con.
4. Trường hợp người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi phải có giấy chứng nhận nuôi con nuôi.
5. Giấy xác nhận của cơ sở y tế đối với trường hợp sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi.
Trong 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ và nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Với trường hợp thôi việc trước thời điểm sinh con, nhận nuôi con nuôi thì khi nộp hồ sơ người lao động cần xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Trong 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Ngọc Hỷ