Theo báo cáo năm 2024 của Viện nghiên cứu Shushoku Mirai Kenkyusho, hơn 40% sinh viên Nhật Bản tốt nghiệp tháng 3/2025 nhận ít nhất một lời mời làm việc khi còn đi học. Đây là tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2016.
Xu hướng này nổi lên trong bối cảnh Nhật Bản phải đối mặt với khủng hoảng dân số. Tỷ lệ già hóa dân số và mức sinh thấp khiến nền kinh tế lớn thứ thế giới đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động trẻ có tay nghề.
Báo cáo năm 2024 của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi cho thấy tỷ lệ sinh của Nhật Bản đạt mức thấp kỷ lục trong nửa đầu năm 2024, giảm 5,7% so với cùng kỳ năm 2023. Dữ liệu cùng năm của Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản, lực lượng lao động trong độ tuổi 20-24 giảm 36% trong 30 năm qua.
Với tốc độ này, dự kiến đến năm 2040, quốc gia này có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt 11 triệu công nhân, theo báo cáo năm 2023 từ Viện nghiên cứu Recruit Works.
Trước thực trạng trên, các công ty đang nỗ lực tuyển dụng sinh viên trước khi tốt nghiệp. Điều này tạo ra chiến thắng kép cho người lao động mới vào nghề: dễ dàng có việc và hưởng nhiều đãi ngộ tốt.
Trợ cấp nhà ở cho người lao động ngày càng phổ biến khi khủng hoảng chi phí sinh hoạt của Nhật Bản khiến nhiều người gặp khó. Đây là lý do các công ty bảo hiểm lớn nhất Nhật Bản là Nippon Life đã xây dựng ký túc xá cho nhân viên.
Năm 2023, tòa nhà 200 phòng tại khu đất gần Tokyo Disneyland của công ty được đưa vào sử dụng. Nhân viên của Nippon Life phải trả chưa đến 1/3 tiền thuê nhà so với giá trung bình.
Công ty thương mại Itochu cũng xây tòa nhà cho nhân viên nam, cách nơi làm việc nửa giờ đi tàu. Ngoài ăn sáng và tối miễn phí, nhân viên được sử dụng quầy bar, quán cà phê và phòng xông hơi miễn phí trong nhà. Trong năm 2025, Itochu tiếp tục xây dựng chung cư cho nhân viên nữ.
Ngoài nhà ở, các phúc lợi khác cho nhân viên ngày càng phổ biến. Theo nghiên cứu từ Tổ chức Dịch vụ sinh viên Nhật Bản, số lượng doanh nghiệp hỗ trợ nhân viên trả các khoản vay sinh viên tăng gấp đôi trong thời gian từ tháng 11/2023 đến hết năm 2024. Các công ty như Tokyo Energy & Systems cung cấp cho nhân viên tới 20.000 yen (hơn 3 triệu đồng) mỗi tháng để trả các khoản vay sinh viên, với tổng mức khoảng 3,6 triệu yen.
Ngoài thu hút lao động trong nước, một số doanh nghiệp lớn như Hizatsuki Confectionery của Nhật Bản tìm cách tuyển dụng lao động nước ngoài, tránh đứt gãy nguồn lao động.
Minh Phương (Theo Fortune)