Ông Carles Puigdemont (thứ năm phải sang, hàng đầu) tham gia biểu tình ở Barcelona ngày 21/10 đòi Madrid phóng thích hai quan chức tại đây đang bị bắt với cáo buộc xúi giục nổi loạn. Ảnh: AFP.
Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy ngày 21/10 công bố kế hoạch giải tán chính quyền tự trị ở Catalonia và kêu gọi bầu cử tại đây trong 6 tháng. Bước đi quyết liệt của Madrid nhằm ngăn Catalonia ly khai bị lãnh đạo của vùng tự trị ông Carles Puigdemont ví với nền độc tài của cựu thủ tướng Francisco Franco, theo AFP.
Tuyên bố của Thủ tướng Rajoy cũng khiến ông Puigdemont kêu gọi nghị viện Catalonia họp khẩn cấp trong bối cảnh 450.000 người biểu tình đổ ra các con phố ở Barcelona ngày 21/10 để bày tỏ sự giận dữ với Madrid. Cảnh sát cho biết người biểu tình mang theo cờ của vùng Catalonia, hô vang khẩu hiệu "tự do" và "độc lập".
Madrid có thể lấy lại quyền kiểm soát của các vùng nổi loạn theo Điều 155 trong Hiến pháp Tây Ban Nha. Thủ tướng Rajoy cho biết đây là giải pháp cuối cùng bởi ông Puigdemont từ chối từ bỏ đe dọa tuyên bố độc lập sau cuộc trưng cầu dân ý hôm 1/10.
Theo kế hoạch mới của Thủ tướng Tây Ban Nha, ông Puigdemont và các quan chức cấp cao của Catalonia sẽ bị mất chức, trụ sở làm việc sẽ bị thu hồi. Madrid có thể kiểm soát trực tiếp lực lượng cảnh sát của Catalonia và thay thế các quan chức truyền thông tại đây.
Dưới thời cựu thủ tướng Franco từ năm 1939 đến 1975, quyền lực của Catalonia bị tước bỏ và việc sử dụng chính thức ngôn ngữ Catalan bị cấm. Catalonia là vùng đất giàu có với 7,5 triệu dân. Khu vực này có ngôn ngữ, văn hóa, hệ thống cảnh sát, giáo dục và y tế riêng.
Vũ Phong