![]() |
Những cô gái trẻ ở Afghanistan có nguy cơ đối mặt với cái chết trong thai kỳ và lúc sinh rất cao. |
Trong báo cáo thường niên về tình trạng của bà mẹ và trẻ em của tổ chức Save the Children, thế giới hiện có khoảng 70.000 thiếu nữ làm mẹ dưới 20 tuổi bị tử vong hằng năm, và hơn 1 triệu trẻ sơ sinh do họ sinh ra đều sớm qua đời. Trong đó, những bà mẹ tuổi từ 10 đến 14 ở Bangladesh có nguy cơ cao gấp 5 lần so với những cô gái lớn hơn 10 tuổi. "Đối với họ, nghĩa vụ làm mẹ có thể coi là tấn bi kịch, thậm chí là bản án tử hình", bà Mary-Beth Powers, cố vấn cao cấp về sức khỏe sinh sản của tổ chức nhận định.
Theo báo cáo, mỗi năm trên thế giới có hơn 13 triệu cô gái vị thành niên sinh nở, trong đó cứ 10 người lại có 9 đến từ các nước đang phát triển. Các cô gái ở châu Phi và Nam Á có xu hướng lập gia đình khi còn rất trẻ theo sự áp đặt của gia đình, và luôn bị ép mang thai ngay lập tức. Trong khi đó, những bà mẹ "trẻ con" ở châu Mỹ La tinh, xứ Caribbean và nước Mỹ lại không bị sớm ràng buộc vào hôn nhân. Tuy nhiên, "dù trong hoàn cảnh nào - cưới hoặc không, sống ở nông thôn hay thành thị - thì họ vẫn bị xã hội cô lập. Tất cả đều có nhu cầu được chăm sóc sức khỏe và giáo dục song không được đáp ứng, do đó hầu hết đều không được chuẩn bị tốt để đối phó với những thách thức nguy hiểm cho bản thân và đứa con", báo cáo ghi nhận.
Số trẻ em gái ở vùng châu Phi cận Sahara sớm lập gia đình và làm mẹ nhiều nhất trên thế giới, tỷ lệ tử vong của bà mẹ lẫn trẻ sơ sinh ở đây cũng chiếm vị trí cao nhất. Tiếp đến là các quốc gia Afghanistan, Bangladesh và Nepal (ở Nam Á), Yemen (Trung Đông); và Guatemala, Haiti, Nicaragua (châu Mỹ La tinh). Còn trong thế giới phát triển, nước Mỹ có tỷ lệ bà mẹ vị thành niên cao nhất, kế đến là Nga và New Zealand. Hàn Quốc là nơi có số người tuổi vị thành niên làm mẹ thấp nhất, tiếp đến là Nhật Bản và Hà Lan.
Giáo dục được xem là yếu tố hàng đầu giúp cải thiện tình trạng hiện nay. "Những cô dâu trẻ cần sớm được tiếp cận với các hình thức phòng tránh thai để hoãn việc sinh con sau 20 tuổi - khi cơ thể đã phát triển hoàn thiện để có đứa con khỏe mạnh", Mary-Beth Powers nói. Bên cạnh đó, vấn đề chăm sóc sức khỏe luôn cần gắn chặt với những cô gái trẻ làm mẹ lần đầu.
Mỹ Linh (theo BBC)