Theo công bố từ Chỉ số xếp hạng hộ chiếu Henley (Henley Passport Index) đầu tháng 1, Việt Nam đứng thứ 91 toàn cầu. Đây là lần tụt hạng thứ hai liên tiếp của hộ chiếu Việt kể từ tháng 1/2024. Trong bảng xếp hạng của Henley quý I năm ngoái, hộ chiếu Việt Nam giữ vị trí thứ 87, sau đó tụt 3 bậc vào quý III, đứng vị trí 90.
Hộ chiếu Việt Nam theo mẫu mới có màu xanh tím than. Ảnh: Tiến Ngọc
Với thứ hạng 91, công dân Việt Nam có thể nhập cảnh 51 điểm đến mà không cần visa hoặc chỉ cần xin e-visa, visa cửa khẩu, ETA (giấy phép du lịch điện tử) trong tổng số 199 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, từ 30/1, công dân mang hộ chiếu Việt sẽ được miễn thêm thị thực khi đến Belarus theo Hiệp định miễn thị thực song phương giữa hai nước, nâng số điểm đến lên 52.
Để tăng tính cạnh tranh và thứ hạng hộ chiếu Việt trong bảng xếp hạng thế giới, theo ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng ban thư ký Hội đồng Tư vấn Du lịch (TAB), Việt Nam cần tăng cường đàm phán, ký kết hiệp định miễn thị thực, đẩy mạnh hợp tác song phương với các đối tác chiến lược như ASEAN, EU cùng các nước phát triển khác.
Theo Martin Koerner, Phó chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Đức tại Việt Nam (GBA), những nỗ lực ngoại giao chủ động của Việt Nam, gồm thiết lập các thỏa thuận song phương - đa phương, sẽ tăng cường lòng tin quốc tế, dẫn đến miễn thị thực hoặc đơn giản hóa quy trình thị thực khi nhập cảnh vào nhiều quốc gia. Tăng trưởng kinh tế ấn tượng, hội nhập vào các thị trường toàn cầu cũng góp phần củng cố uy tín của Việt Nam như một đối tác ổn định, đáng tin cậy.
Trong top 10 hộ chiếu quyền lực nhất thế giới của Henley, châu Á có 4 đại diện gồm Singapore (thứ nhất), Nhật Bản (top 2), Hàn Quốc (top 3) và UAE (top 10). Tại khu vực Đông Nam Á, Lào ở vị trí 93 còn Myanmar xếp thứ 94. Các nước còn lại xếp trên Việt Nam, từ vị trí 51 đến 89.
Theo đánh giá của Time Out, Trung Quốc là một trong những nước tăng hạng nhanh nhất trên Henley's Passport Index, khi từ vị trí 94 năm 2015 lên vị trí 60 sau 10 năm.
Mục tiêu của Việt Nam đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển, công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Mục tiêu phát triển kinh tế bền vững và ổn định này giúp Việt Nam trở thành đối tác hấp dẫn, thúc đẩy các quốc gia dễ dàng chấp nhận miễn thị thực cho Việt Nam. Hợp tác thương mại, đầu tư và phát triển du lịch sẽ thắt chặt quan hệ quốc tế, tạo thuận lợi cho đàm phán chính sách thị thực. Đồng thời, quảng bá văn hóa, con người và điểm đến trên trường quốc tế giúp nâng cao uy tín và thiện cảm với Việt Nam.
Việt Nam có thể tham gia các chương trình chia sẻ dữ liệu, kiểm soát biên giới, chống di cư bất hợp pháp với các quốc gia khác cũng góp phần nâng cao chất lượng quản lý hộ chiếu của Việt Nam.
Xây dựng hình ảnh Việt Nam là một quốc gia hòa bình và ổn định, thúc đẩy hợp tác quốc tế, tăng cường vị thế của Việt Nam trong khối ASEAN để thúc đẩy chính sách hợp tác miễn thị thực trong khu vực cũng là giải pháp.
"Để nâng cao tính cạnh tranh của hộ chiếu Việt Nam, cần một chiến lược tổng thể, kết hợp giữa tăng cường quan hệ ngoại giao, phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng quản lý hộ chiếu và cải thiện hình ảnh quốc gia", ông Chính cho biết.
Thứ hạng hộ chiếu cao góp phần mang lại lợi ích cho ngành du lịch nước nhà. Theo đại diện của TAB, hộ chiếu có thứ hạng cao phản ánh một quốc gia an toàn, ổn định, đáng tin cậy, thu hút khách quốc tế và đặc biệt là khách cao cấp đến từ các nước phát triển. Điều này định vị Việt Nam như một điểm đến ưu tiên cho các tour du lịch cao cấp.
Người Việt dễ dàng đi du lịch nước ngoài mà không gặp rào cản về thị thực, từ đó kích thích nhu cầu du lịch nước ngoài. Các công ty lữ hành trong nước cũng phát triển các sản phẩm và dịch vụ outbound, góp phần thúc đẩy ngành du lịch.
Thứ hạng hộ chiếu cao là công cụ marketing hiệu quả, tạo điều kiện mở rộng hợp tác quốc tế, củng cố uy tín quốc gia, thu hút đầu tư vào du lịch và dịch vụ, nâng cao vị thế Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới.
Singapore là một ví dụ điển hình về việc tận dụng lợi thế của hộ chiếu quyền lực để phát triển du lịch. Nhờ chính sách miễn thị thực rộng rãi, Singapore đã trở thành một trung tâm du lịch hàng đầu khu vực và thế giới. Năm 2024, Singapore đã đón hơn 15 triệu lượt khách quốc tế, đóng góp đáng kể vào nền kinh tế nước này.
Để tăng tính cạnh tranh cho hộ chiếu, khách Việt cũng cần tạo dựng hình ảnh đẹp khi du lịch quốc tế. Theo Martin Koerner, cũng như du khách từ các quốc gia khác, mỗi công dân Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong đại diện cho hình ảnh của đất nước một cách tích cực. Mọi người cần tôn trọng phong tục, chuẩn mực văn hóa của nước sở tại, thể hiện sự hiểu biết và trân trọng các truyền thống địa phương.
Theo ông Chính, khách Việt nên học cách giao tiếp cơ bản bằng tiếng Anh hoặc ngôn ngữ nước sở tại để dễ dàng giao tiếp và hòa nhập. Chúng ta cũng cần tuân thủ quy định nhập cảnh, lưu trú, di chuyển, và tránh các hành vi như buôn lậu, gây rối trật tự công cộng hoặc vi phạm luật giao thông.
"Hành xử văn minh và đúng mực sẽ giúp mỗi công dân Việt Nam góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về đất nước và con người Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế", ông Chính nói thêm.
Theo các CEO của nhiều công ty du lịch, muốn thứ hạng hộ chiếu Việt Nam cao, khách Việt không nên gian dối, mua tour du lịch nhưng trốn lại để lao động bất hợp pháp. Điều này sẽ khiến những người đi du lịch thực thụ khó xin visa hơn.
"Khi biết tin Hàn Quốc tìm 38 người Việt mất tích khi đến đảo Jeju du lịch hồi cuối năm 2024, tôi chỉ biết thở dài và xác định con đường xin visa du lịch Hàn Quốc của mình sẽ khó khăn hơn", Nguyễn Bảo Trâm, du khách 30 tuổi sống tại TP HCM, nói.
Phương Anh