Cùng con trai gom những bì tải lạc bỏ vào thùng phuy, bà Trần Thị Tính (73 tuổi, trú xóm Lộc Thọ, xã Thạch Tiến, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) buồn rầu chia sẻ, nếu như năm ngoái, tư thương tấp nập tới tận nhà thu mua lạc củ thì năm nay, nhiều tạ lạc phơi khô, làm sạch rồi nhưng rất ít người tới mua.
"Một số người hỏi mua thì giá giảm một nửa, nên tôi đành đem cất chờ được giải cứu và hy vọng giá lạc sẽ lên trong vài tháng tới", bà Tính nói.
Bà Tính buồn bã kể về vụ lạc thất thu.
Gia đình bà Tính làm hơn một sào (500 m2) lạc xuân, năng suất chỉ được khoảng 70-80 kg, giá bán mỗi kg là 15.000 đồng; trong khi đó năm ngoái mỗi sào bà thu hoạch được hơn 120 kg, bán với giá 25.000 đồng mỗi kg.
Tình trạng lạc mất mùa, rớt giá diễn ra trên nhiều huyện ở Hà Tĩnh. Tại Lộc Hà, theo thống kê của phòng Nông nghiệp, toàn huyện trồng 1.200 ha lạc xuân, có tới 132 ha bị mất trắng, năng suất giảm từ 50-70% so với năm ngoái.
Bà Phan Thị Lan (trú xã Thạch Châu) cho biết, năm nay thời tiết mưa nhiều, lạc bị ngập úng nên gia đình phải trồng đi trồng lại nhiều lần. Tiền giống, chăm sóc, phân bón mất hơn 6 triệu đồng, song khi thu hoạch 4 sào lạc chỉ được khoảng 150 kg lạc khô. "Với giá như hiện tại thì không đủ bù các chi phí chăm sóc, lỗ nặng", bà Lan buồn rầu nói.
Các huyện Nghi Xuân, Hương Khê, nhiều năm qua được xem là vựa lạc của tỉnh, song năm nay chung tình cảnh mất mùa, rớt giá.
"Chính quyền đang kêu gọi các doanh nghiệp trên địa bàn và tư thương tích cực thu mua cho nông dân. Song điều khó là các doanh nghiệp chưa tìm được đối tác nên còn thu mua nhỏ giọt", ông Lê Quang Vinh - Trưởng phòng Nông nghiệp Hương Khê cho biết.
Theo thống kê của Cục trồng trọt và bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp Hà Tĩnh), toàn tỉnh có khoảng 14.500 ha lạc vụ xuân, năng suất đạt 22 tạ mỗi ha, so với năm 2016 giảm khoảng 2 tạ mỗi ha.
"Năm nay thời tiết biến động bất thường. Đầu tháng 2, khi bà con xuống giống thì gặp không khí lạnh, cây không sinh trưởng được. Từ tháng 4-5, khi cây lạc ra hoa thì mưa nắng thất thường khiến không thể đậu củ", lãnh đạo Cục trồng trọt và bảo vệ thực vật nói.
Nhà chức trách Hà Tĩnh đang yêu cầu các địa phương thống kê thiệt hại để có phương án hỗ trợ người dân.
Đức Hùng